Boemerang

Dit artikel gaat over het houten werktuig.

Een typische houten terugkerende boemerang.

Een boemerang is een eenvoudig werktuig dat in verschillende vormen en maten voorkomt, afhankelijk van de geografische of tribale oorsprong en de beoogde functie. Het meest herkenbare type is de terugkerende boemerang, een soort werpstok die, als hij goed wordt geworpen, een gebogen weg aflegt en terugkeert naar het punt van oorsprong. Andere boemerangs zijn van het niet-terugkerende soort, en sommige worden niet geworpen maar gebruikt in een gevecht van man tegen man.

Moderne sportboemerangs.

Boemerangs worden vooral geassocieerd met Australische Aboriginals, maar ze zijn ook gebruikt door verschillende andere volkeren in de wereld. Boemerangs kunnen worden gebruikt als jachtwapens, percussieve muziekinstrumenten, strijdknuppels, aanmaakblokjes, lokvogels voor de jacht op watervogels, en als recreatief speelspeelgoed. Inheemse boemerangs kunnen gegraveerd of beschilderd zijn met ontwerpen die voor hun maker betekenisvol zijn. De meeste boemerangs die men tegenwoordig ziet zijn van het toeristische of wedstrijd soort, en zijn bijna altijd van het terugkerende type.

Oorsprong van de naam

De naam boemerang komt uit de taal van de inheemse Australische Turuwal stam van Aboriginals die ten zuiden van Sydney, Australië leefden. De boemerang werd abusievelijk ook woomerang genoemd, in verwarring met de woomera.

Geschiedenis

Boomerangs kunnen worden beschouwd als de eerste zwaarder-dan-lucht vliegende machines die door mensen zijn uitgevonden. Behalve bij de Australische Aboriginals zijn ze ook gevonden bij groepen mensen in Noordoost-Afrika, Sardinië, India en de Verenigde Staten (Indianen in Arizona en Zuid-Californië).

De oudste Australische Aboriginal boemerangs zijn 10.000 jaar oud, maar oudere jachtstokken zijn ontdekt in Europa, waar ze deel schijnen uit te hebben gemaakt van het wapenarsenaal uit het Stenen Tijdperk. Een boemerang die werd ontdekt in een grot in het Karpatengebergte in Polen was gemaakt van de slagtand van een mammoet en wordt, op basis van AMS-dateringen van voorwerpen die ermee werden gevonden, verondersteld ongeveer 30.000 jaar oud te zijn. Koning Toetanchamon, de beroemde farao van het oude Egypte, die meer dan 3000 jaar geleden stierf, bezat een verzameling boemerangs, zowel de rechtuit vliegende (jacht) als de terugkerende variant.

Niemand weet zeker hoe de terugkerende boemerang is uitgevonden, maar sommige moderne boemerangmakers speculeren dat deze zich heeft ontwikkeld uit de afgeplatte werpstok die nog steeds wordt gebruikt door de Australische Aboriginals en enkele andere stammen over de hele wereld, waaronder de Navajo Indianen in Amerika. Een jachtboemerang is delicaat uitgebalanceerd en veel moeilijker te maken dan een terugkerende. Waarschijnlijk werd de kromme vlucht van terugkerende boemerangs voor het eerst opgemerkt door jagers uit het Stenen Tijdperk die probeerden hun jachtstokken “af te stellen” zodat ze recht vlogen.

Zoals hierboven opgemerkt, worden sommige boemerangs gebruikt in de strijd.

Grootte en vorm

Boemerangs te koop op de Melbourne Show 2005.

De kleinste boemerang kan minder dan 10 centimeter (cm) zijn van punt tot punt, en de grootste kan meer dan 2 meter lang zijn.

Een boemerang is een roterende vleugel. Hoewel het geen vereiste is dat de boemerang zijn traditionele vorm heeft, is hij meestal plat. Een vallende boemerang begint te draaien en de meeste vallen dan in een spiraal. Grotere boemerangs worden gebruikt bij de jacht en vallen op de grond nadat ze het doel hebben geraakt. Kleinere boemerangs worden gebruikt in de sport, en zijn de enige boemerangs die terugkeren naar de werper. Door zijn snelle draaiing vliegt een boemerang in een bocht in plaats van een rechte lijn. Bij een juiste worp keert een boemerang terug naar zijn beginpunt.

Reterende boemerangs bestaan uit twee of meer armen of vleugels, die onder een hoek met elkaar verbonden zijn. Elke vleugel heeft de vorm van een aerofoil, zodat de lucht over de ene kant van de vleugel sneller gaat dan over de andere. Dit verschil in luchtsnelheid creëert zuiging of lift langs wat ruwweg een vlak is dat de aerofoil snijdt in een bijna rechte hoek langs de lange as van de vleugel.

Gyroscopische precessie is wat de boemerang doet terugkeren naar de werper als hij correct gegooid is. Dit is ook wat de boemerang recht de lucht in doet vliegen als hij verkeerd wordt gegooid. Met uitzondering van lange-afstands boemerangs, moeten ze niet zijwaarts of als een frisbee worden gegooid, maar met de lange as van de vleugels draaiend in een bijna-verticaal vlak. Bij het correct gooien van een terugkerende boemerang is het belangrijk om de juiste instructies te volgen om een succesvolle terugkeer te bereiken.

Sommige boemerangs hebben turbulators-bultjes of putjes op het bovenoppervlak die fungeren om de lift te verhogen als grenslaag overgang activators (om bijgevoegde turbulente stroming in plaats van laminaire scheiding te houden).

Snelle Vangst boemerangs hebben meestal drie of meer symmetrische vleugels (in de planvorm weergave), terwijl een Lange Afstand boemerang meestal de vorm heeft van een vraagteken. Boemerangs met een Maximale Tijd Boven hebben meestal een vleugel die aanzienlijk langer is dan de andere. Deze eigenschap, samen met zorgvuldig uitgevoerde buigingen en verdraaiingen in de vleugels, helpen bij het opzetten van een ‘auto-rotatie’ effect om de zweeftijd van de boemerang te maximaliseren bij het afdalen vanaf het hoogste punt in zijn vlucht.

Worpen

Schema van het werpen van een boemerang.

Een rechtshandige boemerang maakt een vlucht tegen de klok in (van bovenaf gezien), terwijl een linkshandige boemerang als spiegelbeeld is geconstrueerd, en met de klok mee cirkelt. De meeste sport boemerangs zijn in het bereik van ongeveer 2,5 tot 4 ounces. Het bereik van de meeste ligt tussen de 25 en 40 yards/meters. Een rechts- of linkshandige boemerang kan met beide handen worden geworpen, maar de vliegrichting zal afhangen van de boemerang, niet van de werper. Het gooien van een boemerang met de verkeerde hand vereist een werpbeweging die veel werpers onhandig zullen vinden. De vleugels van de boemerang moeten een hoek van 15 graden maken ten opzichte van de verticaal. De andere manier werkt ook, maar veel mensen vinden het makkelijker om het op deze manier te leren. De boemerang moet bij de punt worden vastgehouden met de duim en één, twee of drie vingers, en dan snel naar voren worden gelanceerd, waarbij meer naar spin dan naar veel kracht wordt gestreefd. De boemerang moet in het midden van de vlucht plat worden en een boog maken, soms een beetje voor de werper of achter de werper, maar idealiter moet hij zachtjes zweven en de werper in staat stellen om hem op te vangen als een soort sandwich tussen de handen van de werper. Terugkerende boemerangs moeten niet horizontaal worden gegooid zoals een vliegende schijf, omdat het zal draaien in de richting van de top van zijn aerofoils, dus als die richting toevallig omhoog is in plaats van opzij kan het hoog genoeg vliegen dat de landing schade veroorzaakt aan de boemerang of wat dan ook waarop het landt.

Windsnelheid en richting zijn zeer belangrijk voor een succesvolle worp. Een rechtshandige boemerang wordt naar rechts van de wind geworpen. De hoek ten opzichte van de wind hangt af van de boemerang, maar beginnen met een hoek van 45 graden wordt aanbevolen. Afhankelijk van waar de boemerang landt, kan deze hoek worden aangepast zodat een dichtere terugkeer wordt bereikt. Bijvoorbeeld, als de boemerang te ver links landt, gooi dan de volgende keer meer naar rechts van de wind. Wat de windsnelheid betreft, is een lichte wind ideaal. Als de wind sterk genoeg is om een vlieger op te laten, is dat meestal te sterk voor boemerangs.

Modern gebruik

Heden ten dage worden boemerangs vooral gebruikt als sportartikelen. Er zijn verschillende soorten werpwedstrijden, waaronder nauwkeurigheid van terugkeer, aussie round, trick catch, maximale tijd in de lucht, snelle vangst, en uithoudingsvermogen. De moderne sportboemerang (vaak “boom” of “rang” genoemd), is gemaakt van Fins berkenmultiplex, hardhout, plastic of composietmaterialen en is er in vele verschillende vormen en kleuren. De meeste sportboemerangs wegen minder dan 100 gram, en MTA-boemerangs (boemerangs die worden gebruikt voor het evenement waarbij de maximale tijd in de lucht wordt gehouden) wegen vaak minder dan 25 gram.

In 2008 heeft de Japanse astronaut Takao Doi geverifieerd dat boemerangs ook functioneren in nul zwaartekracht, zoals ze dat op aarde doen. Hij herhaalde hetzelfde experiment dat de Duitse astronaut Ulf Meerbold aan boord van Spacelab in 1992 en de Franse astronaut Jean-François Clervoy aan boord van MIR in 1997 uitvoerden.

Jacht

Aangenomen wordt dat de vorm en de elliptische vliegbaan van de terugkerende boemerang hem nuttig maakt voor de jacht. Het geluid dat de beweging van de boemerang door de lucht voortbrengt en, door een vaardige werper, het lichtjes knippen van bladeren van een boom waarvan de takken vogels herbergen, zou helpen de vogels naar de werper toe te jagen. Dit werd gebruikt om zwermen of groepen vogels in netten te jagen die gewoonlijk tussen bomen werden opgehangen of door verborgen jagers werden gegooid (Lloyd, and Mitchinson, 2006, 244).

Boemerangs (zogenaamde “werpstokken”) voor de jacht op grotere prooien, zoals kangoeroe, werden ook voor kleine prooien gebruikt. Deze werpstokken vliegen in een bijna rechte baan wanneer ze horizontaal worden geworpen en zijn zwaar genoeg om een kangoeroe neer te halen bij een impact op de benen of knieën. Bij de jacht op emoe’s wordt de werpstok naar de nek gegooid, waardoor deze breekt.

Communicatie

Het is gedocumenteerd dat West-Victoriaanse “aboriginals” de terugwerpboemerang, naast de jacht, gebruikten als communicatiemiddel over lange afstanden. Deze visuele communicatie is vooral nuttig wanneer de wind of de afstand andere bekende communicatiemethoden, zoals koeren, onmogelijk maken.

Competities en records

In de internationale competitie wordt om de twee jaar een wereldkampioenschap gehouden. Moderne boemerangtoernooien omvatten meestal enkele of alle van de hieronder genoemde evenementen. In alle disciplines moet de boemerang minstens 20 meter van de werper afleggen. Het werpen gebeurt individueel. De werper staat in het midden van concentrische ringen die op een open veld zijn aangegeven.

• Aussie Round: door velen beschouwd als de ultieme test van boemerangvaardigheden. De boemerang moet in het ideale geval de cirkel van 50 meter doorkruisen en precies in het midden terugkomen. Elke werper heeft vijf pogingen. Punten worden toegekend voor afstand, nauwkeurigheid en de vangst.
• Nauwkeurigheid: punten worden toegekend op basis van hoe dicht de boemerang bij het midden van de ringen landt. De werper mag de boemerang niet aanraken nadat hij is geworpen. Elke werper heeft vijf pogingen. In grote wedstrijden zijn er twee disciplines voor nauwkeurigheid: Accuracy 100 en Accuracy 50
• Uithoudingsvermogen: punten worden toegekend voor het aantal vangsten dat in 5 minuten wordt behaald.
• Fast Catch: de tijd die nodig is om de boemerang vijf keer te gooien en te vangen. De winnaar heeft de snelste vangtijden.
• Trick Catch/Doubling: punten worden toegekend voor trick catches achter de rug, tussen de voeten, etc. Bij Doubling moet de werper twee boemerangs tegelijk gooien en ze in volgorde vangen op een speciale manier.
• Consecutive Catch: punten worden toegekend voor het aantal vangsten dat wordt bereikt voordat de boemerang wordt gedropt. Het evenement wordt niet getimed.
• MTA 100 (Maximal Time Aloft, veldgrootte: 100 meter): punten worden toegekend voor de lengte van de tijd die de boemerang in de lucht doorbrengt. Het veld is normaal gesproken een cirkel van 100 meter. Een alternatief voor deze discipline, zonder de 100 meter beperking heet MTA unlimited.
• Lange afstand: de boemerang wordt gegooid vanaf het middelpunt van een basislijn van 40 meter. De verste afstand die de boemerang van de basislijn heeft afgelegd wordt gemeten. Bij terugkeer moet de boemerang de basislijn weer passeren maar hoeft niet gevangen te worden. Een speciale sectie is gewijd aan LD hieronder.
• Jongleren: als bij Consecutive Catch, alleen met twee boemerangs. Er zijn nog vele andere boemerangdisciplines, waarvan vele gewoon voor de lol worden gespeeld, maar de meeste worden niet beschouwd als officiële wedstrijdonderdelen.
  

  Lange afstand boemerangs

  Lange afstand boemerang werpers hebben als doel de boemerang zo ver mogelijk te laten gaan en toch dicht bij het werppunt terug te laten keren. In competitieverband moet de boemerang een denkbeeldig oppervlak snijden dat gedefinieerd wordt als een oneindige verticale extrusie van een 40 m grote lijn met het middelpunt op de werper. Buiten wedstrijden is de definitie niet zo strikt en is de werper al blij als hij na de worp geen 50 m hoeft af te leggen om de boemerang terug te krijgen.

  Algemene eigenschappen

  Lange afstand boemerangs zijn geoptimaliseerd om een minimale weerstand te hebben terwijl ze toch genoeg lift hebben om te vliegen en terug te keren. Om deze reden hebben ze een zeer smal werpvenster dat veel beginners ontmoedigt om door te gaan met deze discipline. Om dezelfde reden is de kwaliteit van gefabriceerde lange afstand boemerangs vaak onbepaald.

  De hedendaagse lange afstand boemerangs hebben bijna allemaal een S of ? vorm en hebben allemaal een profiel aan beide zijden (het profiel aan de onderzijde wordt soms een undercut genoemd). Dit is om de luchtweerstand te minimaliseren en de lift te verlagen. De lift moet laag zijn omdat de boemerang met bijna volledige layover (plat) wordt geworpen. Lange afstand boemerangs zijn meestal gemaakt van composiet materiaal, voornamelijk glasvezel epoxy composieten.

  Vluchtbaan

  De projectie van de vluchtbaan van lange afstand boemerang op de grond lijkt op een waterdruppel. Bij oudere soorten lange afstandsboemerangs (alle soorten zogenaamde grote haken) zijn het eerste en laatste derde deel van de vliegbaan zeer laag, terwijl het middelste deel een snelle stijging is, gevolgd door een snelle daling. Tegenwoordig worden boemerangs zo gemaakt dat hun hele vliegbaan bijna vlak is met een constante stijging tijdens de eerste helft van de baan en een vrij constante daling tijdens de tweede helft.

  Interesse in de discipline

  Lange afstand boemerang werpen werd in de twintigste eeuw beschouwd als de koninklijke wedstrijd, maar met de nieuwe materialen en aanpak die in de eenentwintigste eeuw worden gebruikt, is het werpen van 100 m normaal geworden, en is de interesse in deze categorie afgenomen. Hiervoor zijn de volgende redenen aangevoerd:

  • Worpen techniek: De werptechniek is iets anders en minder natuurlijk, omdat de boemerang bijna horizontaal liggend moet worden geworpen, maar wel hoog mikkend, waarbij maximale kracht wordt gebruikt.
  • Bedrieglijke oefening: Lange afstand boemerangs zijn moeilijker te maken of te verwerven omdat ze veel meer geoptimaliseerd moeten worden om tot goede prestaties te komen wat meer werkbelasting vereist. Anderzijds zijn ze gemakkelijk te verliezen omdat op 100 m alleen personen met een goed gezichtsvermogen ze nog duidelijk zien en ze soms zelfs de bocht niet maken en rechtdoor gaan. Ook speelt mee dat niet alle velden groot genoeg, vlak en leeg zijn om oefening mogelijk te maken.
  • Apart zetten in toernooien: Door moeilijkheden om competitie in deze categorie te organiseren worden de evenementen vaak gescheiden van de rest van de disciplines en gepland als de laatste dag van het hele toernooi, vaak een maandag.

  Aan de andere kant, omdat lange afstand werpers weinig zijn in vergelijking met die in andere disciplines, profiteren ze van een familiegeest tijdens LD evenementen.

  Gerelateerde termen

  Kylie is een van de Aboriginal woorden voor de jachtstok gebruikt in oorlogsvoering en voor de jacht op dieren. In plaats van een gebogen vluchtpad te volgen, vliegt hij in een rechte lijn vanaf de werper. Ze zijn meestal veel groter dan boemerangs. Hij kan zeer grote afstanden afleggen, en door zijn grootte en haakvorm kan hij een dier of menselijke tegenstander verlammen of doden. Het woord is wellicht een Engelse verbastering van een woord dat boemerang betekent, afkomstig uit een van de Westelijke Woestijntalen, bijvoorbeeld het Warlpiri woord karli.

  Zie ook

  • Australische aboriginals
  • Indiaanse volkeren van Amerika

  Noten

  1. Tony Butz, What is a Boomerang? Boemerangvereniging van Australië. Op 14 januari 2009 ontleend.
  2. Culturequest artikel over Boemerangs. Culture Quest. Op 14 januari 2009 ontleend.
  3. 3.0 3.1 Oblazowa Grotvondsten. oblazowa.pan.krakow.pl. Teruggevonden op 14 januari 2009.
  4. 4.0 4.1 Paleolithisch werpvoorwerp. Rediboom. Op 14 januari 2009. – Werpexperimenten met het Paleolithische werpvoorwerp uit de Oblazowa in de Poolse Karpaten
  5. 5.0 5.1 5.2 Boemerang Geschiedenis. rangs.co.uk. Op 14 januari 2009 ontleend.
  6. Slag Boemerangs. Hoe Dingen Werken. Ontvangen op 14 januari 2009.
  7. Ted Bailey, ’s Werelds Grootste Boemerang. www.flight-toys.com. Op 14 januari 2009 ontleend.
  8. Boemerang plannen. baggressive.com. Op 14 januari 2009.
  9. Boemerang werkt in de ruimte, zegt astronaut. news.com.au. Ontvangen op 14 januari 2009.
  10. Werkt een boemerang in de ruimte? Universe Today. Op 14 januari 2009.
  11. Boemerangs in de ruimte. flight-toys.com. Op 14 januari 2009.
  12. Wat is een boemerang en waar komt hij vandaan? bumerang-sport.de. Op 14 januari 2009.
  • Jones, Philip. Boemerang: Achter een Australisch icoon. Kent Town, AU: Wakefield Press, 2004. ISBN 1862543828
  • Lloyd, John, en John Mitchinson. Het boek van de algemene onwetendheid. Londen, UK: Faber and Faber, 2006. ASIN B001MAPLCY
  • Mason, Bernard S. Boomerangs – How To Make And Throw Them. New York, NY: Dover Publications; Londen, UK: Constable, 1974. ISBN 9780486230283

  Alle links opgehaald 17 juni 2016.

  • Unspinning the Boomerang – The Maths and Physics of a Boomerang.
  • Boomerang aerodynamics – an online dissertation.
  • What is a Boomerang? – Boomerang Association of Australia.
  • How to Throw Boomerangs – (Een beginner tot gevorderde gids voor het gooien van boemerangs.)

  Credits

  De schrijvers en redacteuren van de Nieuwe Wereld Encyclopedie hebben het Wikipedia-artikel herschreven en aangevuld in overeenstemming met de normen van de Nieuwe Wereld Encyclopedie. Dit artikel voldoet aan de voorwaarden van de Creative Commons CC-by-sa 3.0 Licentie (CC-by-sa), die gebruikt en verspreid mag worden met de juiste naamsvermelding. Eer is verschuldigd onder de voorwaarden van deze licentie die kan verwijzen naar zowel de medewerkers van de Nieuwe Wereld Encyclopedie als de onbaatzuchtige vrijwillige medewerkers van de Wikimedia Foundation. Om dit artikel te citeren klik hier voor een lijst van aanvaardbare citeerformaten.De geschiedenis van eerdere bijdragen door wikipedianen is hier toegankelijk voor onderzoekers:

  • Geschiedenis van de Boemerang

  De geschiedenis van dit artikel sinds het werd geïmporteerd in de Nieuwe Wereld Encyclopedie:

  • Geschiedenis van “Boemerang”

  Opmerking: er kunnen enkele beperkingen gelden voor het gebruik van afzonderlijke afbeeldingen waarvoor een afzonderlijke licentie is afgegeven.