Brosse Diabetes: As Knowledge Advances, Aging Term Loses Favor
De diagnose “broze diabetes” lijkt een overblijfsel uit een tijd voordat de technologie het mogelijk maakte om specifieke factoren aan te wijzen die de variatie in de behandeling van de ziekte bepalen. Maar de onderliggende omstandigheden die die benaming verdienden – chronisch instabiele diabetes, meestal type 1 en meestal bij een kind of jonge volwassene, waarvoor geen duidelijke verklaring is voor glucoseschommelingen – zijn zeker echt.
“Broze diabetes is nu onconventioneel geworden,” zei Marina Chaparro, een klinisch diëtiste en gecertificeerde diabeteseducator. “Mensen dachten vroeger dat diabetes zijn eigen gedachten had, maar nu weten we veel meer. Het is gewoon het krijgen van de juiste hulpmiddelen, de juiste opleiding, de juiste behandeling.”
De term “broze diabetes” werd voor het eerst bedacht in de jaren 1940. het treft ongeveer 3/1000 insuline-afhankelijke diabetespatiënten en kan onevenredig veel jonge vrouwen treffen. In de decennia daarna zijn, naarmate kennis en technologie zijn gevorderd, meer en meer clinici tot de overtuiging gekomen dat, hoewel sommige diabetesgevallen ongewone uitdagingen vormen, schommelingen meestal een onderliggende oorzaak hebben, zoals inconsistenties in het dieet, medicatietrouw of andere zaken. In een rapport uit 2006 werden als belangrijkste oorzaken van “broosheid” genoemd: malabsorptie, bepaalde geneesmiddelen, waaronder alcohol en antipsychotica, gebrekkige absorptie of afbraak van insuline, gebrekkige hyperglykemische hormonen, met name, en vertraagde maaglediging. In de studie werd echter ook opgemerkt dat “psychosociale factoren zeer belangrijk zijn en dat factitious brittleness kan leiden tot een zichzelf in stand houdende aandoening”. Een studie van 1987 over het onderwerp vond dat “aanwijzingen van psychologische stoornissen bij de kinderen en hun ouders” goed waren voor 44% van de variatie in bloedglucosecontrole.
“Patiënten en hun zorgverleners gebruiken het als een terugval of een excuus om te stoppen met zoeken naar antwoorden,” zei Gary Scheiner, een diabetes opvoeder en de eigenaar en klinisch directeur van Integrated Diabetes Services, gevestigd in Pennsylvania. “Ze denken dat er niets is dat ze kunnen doen, maar dat is niet het geval.”
Afhankelijk van de omstandigheden, geven artsen en opvoeders nu de voorkeur aan termen als labiele diabetes, glucosevariabiliteit of, gewoon, ongecontroleerde diabetes.
No Matter the Name – Focus on the Cause
Hoe dan ook, debatten over terminologie kunnen de echte kwestie occluderen — hoe de schommelingen het beste kunnen worden aangepakt.
“‘Breekbare diabetes’ weerspiegelt twee mogelijkheden: slecht diabetesbeheer bij patiënten die het veel beter zouden kunnen doen met een beetje meer inspanning …. of ernstige en ongecontroleerde schommelingen in bloedglucoseconcentraties bij specifieke diabetestypes zoals type 1 diabetes of type 3 pancreatogene diabetes,” zei Jana Makuc, een diabetoloog en onderzoeker bij het Algemeen Ziekenhuis Slovenj Gradec in Slovenië.
In de subset van gevallen waarin diabetes niet optimaal onder controle is, hebben deskundigen een gemeenschappelijk patroon gevonden dat relatief eenvoudig aan te pakken is.
“De meest voorkomende oorzaak is tegenwoordig de aanwezigheid van asymptomatische hypoglykemie die leidt tot een hyperglykemische rebound,” zei Freddy Eliaschewitz, MD, een diabetoloog van het Albert Einstein Ziekenhuis in São Paulo, Brazilië. “Bij ontdekking corrigeert de patiënt de glucosespiegels met overdrijving, waardoor een nieuwe hypoglykemische gebeurtenis ontstaat. De gemakkelijkste manier om met het probleem om te gaan is hypoglykemische voorvallen gedurende ten minste drie weken te vermijden … Na een periode zonder hypoglykemie herstelt de patiënt het vermogen om hypoglykemie waar te nemen en het optreden ervan te vermijden.”
Een studie uit 2016, gepubliceerd in het Journal of Diabetes Research, poneerde onder meer dat veel gevallen van glucosevariabiliteit psychologische wortels hadden.
“Er zijn veel nieuwe, hightech apparaten om de bloedglucose te meten — bijna continu. Maar geen van deze technologie pakt de kern van het probleem bij ‘broze diabetes’ aan, omdat al deze medische hulpmiddelen een rationele geest vereisen die ze bedient,” zei hoofdauteur van de studie Moritz Philipp Gunther van het Centrum voor Kinder- en Adolescentengeneeskunde aan de Justus Liebig Universiteit in Duitsland. “De ontbinding van de ouder-kind relatie tijdens de puberteit en adolescentie kan leiden tot psychologische toestanden waarin sommige adolescenten met type 1 diabetes de rationele controle over hun bloedsuikerhuishouding kunnen verliezen.”
Gunther en anderen steunen, zoals Gunther het formuleert, “psychosomatische interventies naast evidence-based individueel aangepaste medische behandeling van de diabetes, adequate en genormaliseerde scholing van de minderjarigen en hun naaste familieleden of verzorgers, en nauwlettend toezicht op het succes van de behandeling door middel van specifieke parameters.”
Oplossingen voor betere glycemische controle
Het idee van nauwlettender toezicht is de kern van de meeste manieren om “broze diabetes” te omzeilen. Nieuwere maar relatief algemeen beschikbare technologieën zoals insulinepompen en continue glucosemonitoring vormen de kern van dergelijke inspanningen.
Misschien nog belangrijker dan de eigenlijke hulpmiddelen is echter het feit dat patiënten en clinici bereid moeten zijn om grote hoeveelheden informatie te verzamelen en te sorteren, om zinvolle en bruikbare gegevens en patronen te verzamelen, aldus deskundigen.
“Ten eerste is een gedetailleerde analyse nodig om te proberen de bloedsuikerschommelingen te verklaren,” zei Makuc. “Wat zijn de eetgewoonten van de patiënt, zijn lichamelijke activiteit? Neemt hij zijn therapie? Past hij die correct toe (juiste tijd, juiste plaats van het lichaam, enz.)? Heeft hij de optimale therapie (optimale insulineselectie, juiste dosering)? Heeft hij andere aandoeningen (depressie, drankproblemen, enz.)? Hoe meet hij zijn bloedsuikerwaarden? Zijn de meetstrips binnen de houdbaarheidsdatum? Voor gedetailleerde analyse kunnen we technologische ondersteuning gebruiken (bijv. CGMS) en dit onthult bijna altijd wat de schuldige is.”
Voor de hand liggende boosdoeners zoals dieetveranderingen kunnen één gebied zijn om te onderzoeken, maar er zijn andere, en relatief gemeenschappelijke hulpmiddelen kunnen helpen de gebieden te ontrafelen.
“Er is software die gegevens kan uitsplitsen per dag van de week,” zei Scheiner. “Laten we zeggen dat er dinsdag en donderdag grote pieken waren. Je ziet dat er op die dagen stressvolle vergaderingen waren of dat iemand ging lunchen… Er is een bijna onbeperkt aantal variabelen, maar we kunnen het altijd uitzoeken.”