Caribische Zee
2007 Scholen Wikipedia Selectie. Gerelateerde onderwerpen: Algemene aardrijkskunde
Kaart van Midden-Amerika en het Caribisch gebied
Een Caraïbisch strand in Isla Margarita, Venezuela.
De Caribische Zee ( uitgesproken als /kəˈɹɪbiən/ of /ˌkæɹɪˈbiːən/) is een tropische zee op het westelijk halfrond, deel van de Atlantische Oceaan, ten zuidoosten van de Golf van Mexico. Het is een mediterrane zee die het grootste deel van de Caraïbische Plaat beslaat en in het zuiden wordt begrensd door Zuid-Amerika, in het westen en zuiden door Mexico en Midden-Amerika, en in het noorden en oosten door de Antillen: de Grote Antillen Cuba, Hispaniola, Jamaica en Puerto Rico liggen in het noorden, en een groot aantal Kleine Antillen begrenzen de zee in het oosten. Het hele gebied van de Caribische Zee, de talrijke eilanden van West-Indië, en de aangrenzende kusten, staan gezamenlijk bekend als het Caribisch gebied.
De Caribische Zee is een van de grootste zoutwaterzeeën en heeft een oppervlakte van ongeveer 2.754.000 km² (1.063.000 vierkante mijl). Het diepste punt van de zee is de Kaaimantrog, tussen Cuba en Jamaica, op 7.686 m (25.220 voet) onder de zeespiegel. De Caribische kustlijn heeft veel kloven en baaien: de Golf van Venezuela, Golf van Darien, Golfo de los Mosquitos en Golf van Honduras.
Geschiedenis
De naam “Caribisch gebied” is afgeleid van de Cariben, een van de dominante Amerikaanse indianengroepen in de regio ten tijde van het Europese contact aan het eind van de 15e eeuw. Na de ontdekking van West-Indië door Christoffel Columbus in 1492 werd de Spaanse term Antillas algemeen toegekend aan het land; hieruit voortvloeiend is “Zee van de Antillen” een gebruikelijke alternatieve naam voor de Caribische Zee in verschillende Europese talen. Tijdens de eerste eeuw van de ontwikkeling was de Spaanse dominantie onbetwist.
De Caribische Zee was een relatief onbekend waterlichaam voor Europa en Azië tot 1492, toen Christoffel Columbus voor het eerst de Caribische wateren binnenvoer in een poging een route naar India te vinden. In die tijd was het gebied van de Caribische Zee en het westelijk halfrond in het algemeen onbekend voor de Europeanen. Na de ontdekking van de eilanden door Columbus werd het gebied snel gekoloniseerd door westerse beschavingen. Na de kolonisatie van de Caribische eilanden werd de zee een gemeenschappelijke plek voor Europese handel en transport, wat uiteindelijk piraterij aantrok.
Heden ten dage is het gebied de thuisbasis van 22 eilandgebieden en grenst het aan 12 continentale landen. Door de hoge temperaturen het hele jaar door is het Caribisch gebied een populaire toeristische bestemming geworden, wat heeft bijgedragen aan de groei van de cruise-industrie in het gebied (zie Cruises en Cruiseschepen).
Geologie
De Caribische Zee is een mediterrane zee die grotendeels op de Caribische Plaat ligt. Schattingen van de ouderdom van de zee lopen uiteen van 20.000 jaar tot 570 miljoen jaar. De Caribische zeebodem is verdeeld in vijf bekkens die van elkaar gescheiden zijn door onderwaterrichels en bergketens. De Atlantische Oceaan komt het Caribisch gebied binnen via de Anegada Passage die tussen de Kleine Antillen en de Maagdeneilanden ligt en de Bovenwindse Passage die tussen Cuba en Haïti ligt. De diepste punten van de zee liggen in de Kaaimantrog met dieptes tot ongeveer 7.686 m (25.220 voet). Desondanks wordt de Caribische Zee beschouwd als een relatief ondiepe zee in vergelijking met andere waterlichamen.
De Caribische zeebodem herbergt ook twee oceaangeulen: de Hispaniola geul en de Puerto Rico geul, waardoor het gebied een hoger risico loopt op aardbevingen. Aardbevingen onder water kunnen tsunami’s veroorzaken die een verwoestend effect kunnen hebben op de Caribische eilanden. Uit wetenschappelijke gegevens blijkt dat zich in het gebied in de afgelopen 500 jaar een twaalftal aardbevingen van meer dan 7,5 magnitude hebben voorgedaan.
Ecologie
Zicht op de Caribische Zee vanaf de kust van de Dominicaanse Republiek
Het Caribisch gebied herbergt ongeveer 9% van ’s werelds koraalriffen, die ongeveer 20,waarvan de meeste zich voor de Caribische eilanden en de Midden-Amerikaanse kust bevinden. Momenteel worden de koraalriffen in het Caribisch gebied bedreigd door ongewoon warm Caribisch water. Koraalriffen behoren tot de meest diverse habitats ter wereld, maar het zijn fragiele ecosystemen. Wanneer het tropische water gedurende langere tijd meer dan 85 graden Fahrenheit bedraagt, sterven microscopische planten, zoöxanthellen genaamd, af. Deze planten leveren voedsel voor het koraal en geven het zijn kleur. Het daaruit voortvloeiende verbleken van de koraalriffen doodt hen, en ruïneert het ecosysteem. Tot 42% van de koraalkolonies is volledig wit geworden, terwijl 95% ten minste enigszins is verbleekt. De door de riffen ondersteunde habitats zijn van cruciaal belang voor toeristische activiteiten zoals vissen en duiken, en vertegenwoordigen voor de Caribische landen een jaarlijkse economische waarde van 3,1 tot 4,6 miljard dollar. Een verdere vernietiging van de riffen zou de economie van de regio ernstige schade kunnen toebrengen. In 1986 is een protocol bij het Verdrag inzake de bescherming en ontwikkeling van het mariene milieu in het Caribisch gebied in werking getreden om de diverse bedreigde mariene levensvormen in het Caribisch gebied te beschermen door menselijke activiteiten te verbieden die de verdere vernietiging van deze levensvormen in diverse gebieden in de hand zouden werken. Momenteel is dit protocol door 15 landen geratificeerd. Er zijn ook verschillende liefdadigheidsorganisaties opgericht om het mariene leven in het Caribisch gebied te beschermen, zoals de Caribbean Conservation Corporation, die zich bezighoudt met het bestuderen en beschermen van zeeschildpadden en anderen hierover voorlicht.
Weer
Het weer in het Caribisch gebied wordt beïnvloed door de oceaanstromingen de Golfstroom en de Humboldtstroom. De tropische ligging van de zee helpt het water een warme temperatuur te behouden, variërend van een lage 70 tot midden 80 graden Fahrenheit tijdens het seizoen.
Het Caribisch gebied is de geboorteplaats van een aantal orkanen op het westelijk halfrond. Het Caribische orkaanseizoen duurt van juni tot december, maar de meeste orkanen ontstaan in augustus en september. Gemiddeld vormen zich elk jaar ongeveer 9 tropische stormen, waarvan er 5 orkaankracht bereiken. Volgens het National Hurricane Centre zijn er tussen 1494 en 1900 385 orkanen in het Caribisch gebied voorgekomen. Stormsystemen die zich voor de westkust van Afrika ontwikkelen, banen zich een weg over de Atlantische Oceaan. Hoewel de meeste van deze systemen niet uitgroeien tot tropische stormen, doen sommige dat wel. Deze tropische stormen kunnen dan uitgroeien tot Atlantische orkanen, soms in de lagedrukgebieden van het oostelijk Caribisch gebied. Orkanen vormen door hun destructieve aard een jaarlijks probleem voor de eilanden van het Caribisch gebied. Ook koraalriffen lopen groot gevaar te worden vernietigd door orkanen die zand, modder en ander puin op de koraalriffen storten.
Economie en menselijke activiteit
In het Caribisch gebied is de menselijke activiteit sinds de kolonisatieperiode sterk toegenomen. De zee is een van de grootste olieproductiegebieden ter wereld, met een productie van ongeveer 170 miljoen ton per jaar. Het gebied genereert ook een grote visserij-industrie voor de omringende landen, goed voor een half miljoen ton vis per jaar. De menselijke activiteit in het gebied is ook verantwoordelijk voor een aanzienlijke hoeveelheid vervuiling; de Panamerikaanse Gezondheidsorganisatie schatte in 1993 dat ongeveer 10% van het rioolwater van de landen in Midden-Amerika en het Caribisch gebied naar behoren wordt gezuiverd.
Het Caribisch gebied heeft een grote toeristische industrie. De Organisatie voor Caribisch Toerisme schat dat ongeveer 12 miljoen mensen per jaar het gebied bezoeken. Het gebied is een belangrijke bestemming voor cruiseschepen. De Caribbean Tourism Organization schat ook dat van 1991 en 1992 het gebied ongeveer 8 miljoen toeristen heeft gezien van Cruise Ship bezoekers.
Populaire cultuur
Het Caribisch gebied is het decor voor talloze literaire inspanningen die vaak te maken hebben met piraterij en swashbuckling. Eén gedenkwaardig werk uit de pulpfictie heeft in zijn titel een geografisch kenmerk dat op zijn manier uniek is voor de eilanden: Fear Cay, het elfde Doc Savage avontuur van Lester Dent. Veel avonturen van James Bond speelden zich daar af.
Het gebied is ook het decor voor de bekende Disneyland en Disney World attractie, Pirates of the Caribbean, die onder andere bekend is door het vastleggen van de alternatieve uitspraak (met de klemtoon op de eerste en derde lettergreep in plaats van de tweede) in het geheugen van veel mensen. De attractie is bewerkt tot een reeks films, waaronder tot nu toe Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl (2003), Pirates of the Caribbean: Dead Man’s Chest (2006) en Pirates of the Caribbean: At Worlds End (te verschijnen in 2007).