Genre-analyse: De verschillende soorten komediefilms
In deze verkenning van filmgenres gaan we op zoek naar de oorsprong van komediefilms en hun subgenres om een beter idee te krijgen van wat een publiek aan het lachen maakt.
Als je aan klassieke cinema denkt, komen veel grote, belangrijke namen en films in je op: Orson Welles en Citizen Kane, Alfred Hitchcock en Psycho, Humphrey Bogart en Ingrid Bergman in Casablanca. Maar de echte – en vaak meest provocerende en vernieuwende – pioniers van de mainstream cinema zijn in feite de regisseurs van de komedie.
Namen als Buster Keaton, Charlie Chaplin, Lucille Ball, maar ook enkele van de vroegste werken van de gebroeders Lumière en Lon Chaney, hebben bewezen dat komedie meer is dan een grap. Het is een rijk, gevarieerd genre dat altijd een populair en belangrijk onderdeel is geweest van de grotere filmtraditie.
Dus, laten we eens kijken hoe het genre zich heeft ontwikkeld tot zijn unieke onderverdelingen – en hoe je de lach kunt oproepen met je eigen komische korte films en speelfilms.
Slapstick Comedy
Charlie Chaplin voert zijn beroemde slapstick-routine “potato dance” uit in The Gold Rush. (Beeld via United Artists.)
Als je één subgenre zou moeten noemen als het standaardmodel voor komische films, dan komt slapstick onmiddellijk in je op. Slapstick vindt zijn oorsprong in de vaudeville en het toneel, waar acteurs overdreven fysieke stunts en grappen uithalen. Het is niet verrassend dat deze komische stijl zeer goed werkte tijdens de begindagen van de stomme film – het lanceerde de carrières van enkele van de grootste namen in de komedie, zoals Chaplin, Keaton, en The Three Stooges.
Elementen van slapstick blijven ook in moderne komedie films overheersen – van kindvriendelijke, cartoon slapstick gags in franchises zoals Despicable Me tot de stunts uitgevoerd door Jim Carrey in zijn over-the-top rollen in films als The Mask of Liar Liar. Ongeacht het komische project waar je aan werkt, terugvallen op slapstick is altijd goed voor een lach.
Screwball Comedy
Clark Gable en Claudette Colbert in de klassieke screwball romantische komedie It Happened One Night. (Beeld via Columbia Pictures.)
Als we de evolutie van komediesubgenres nagaan, was de screwball-komedie een van de volgende grote stappen, na de vroege stille slapstickwortels. De screwball comedy maakte vooral in de jaren dertig en veertig naam bij het publiek. Het leverde films en sterren op als Clark Gable en Claudette Colbert in It Happened One Night en Cary Grant, Katharine Hepburn en James Stewart in The Philadelphia Story.
Schroothall komedies worden vaak geassocieerd met het romantische filmgenre – vooral in de begindagen, omdat veel van de grote screwball films liefdesverhalen tussen twee ontluikende filmsterren waren. En door het grote succes blijven elementen van de screwball-komedie ook vandaag de dag nog bestaan, met films als Peter Bogdanovich’s She’s Funny That Way en Noah Baumbach en Greta Gerwig’s Mistress America.
Parodie-komedie
George Wyner, Rick Moranis en Mel Brooks in “Spaceballs”Mel Brooks regisseerde niet alleen, maar speelde ook de hoofdrol in veel van zijn klassieke parodie-komedies, waaronder Spaceballs. (Beeld via MGM.)
Een ander subgenre van komedies – dat mij persoonlijk zeer na aan het hart ligt – is parodie. Het idee om andere kunstvormen te bespotten of belachelijk te maken is een van de krachtigste vormen van comedy, omdat het publiek er zowel om kan lachen als vooroordelen over de bron van de spot kan analyseren.
Parodie hoeft niet altijd gemeen te zijn. Veel van onze favoriete komedie-iconen werkten op een positieve manier in deze ruimte – een van de grootste parodisten is Mel Brooks en zijn send-ups op grote films, franchises, en zelfs andere genres met Blazing Saddles, Spaceballs, en Robin Hood: Men in Tights.
Parodie kan ook de vorm aannemen van mockumentary. (Je kunt hier meer lezen over het filmmaken ervan.) Mockumentary-klassiekers als This is Spinal Tap en Best in Show zijn goede voorbeelden van hoe flexibel parodie als subgenre kan zijn, waardoor filmmakers andere vormen van komedie kunnen verkennen.
Zwarte komedie
Een van de meer absurde scènes, die komedie voortbrengt uit donkere thema’s, komt voor in In Bruges. (Beeld via Focus Features.)
Omgekeerd, van het vrij veilige en schone screwball-subgenre, leent comedy zich ook goed voor donkerdere, meer taboe-onderwerpen, die je kunt verkennen met het dark comedy-subgenre. Dit zijn onderwerpen waar we normaal gesproken niet om zouden lachen – situaties als oorlog, moord en dood. Ze krijgen een nieuw leven wanneer ze opnieuw worden onderzocht door een komische lens.
Het donkere komedie-subgenre heeft veel serieuze zaken onderzocht, en het publiek zelfs geholpen ermee om te gaan, zoals de atoombom in Stanley Kubricks Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb en de oorlog in Vietnam in Robert Altman’s MASH. Moderne donkere komedies zetten deze traditie voort, met voorbeelden als In Bruges, The Death of Stalin, en het recente Oscarwinnende Parasite (waarover je meer kunt lezen in deze geweldige uitsplitsing over de cinematografie).
En dat zijn nog maar een paar subgenres. Over het algemeen is het komediegenre rijk en zeer aanpasbaar. Het kan zich vermengen met andere genres of stijlen. Dus als je je eigen komische filmmakersavonturen wilt beleven, bekijk dan wat meer genre-inzichten en filmmakerstips in de artikelen hieronder.
Omslag afbeelding via American Movie Classics.
- Een gids voor de basisfilmgenres (en hoe je ze kunt gebruiken)
- Van “Apocalypse Now” tot “Lethal Weapon”: Een opsplitsing van het genre van actiefilms
- Genre Breakdown: De verschillende soorten Sci-Fi films
- Genre Breakdown: De verschillende soorten horrorfilms
- Vind het grappige: Tips voor het regisseren en monteren van een korte komedie