Kabinet en Vice Presidenten: Andrew Johnson (1808-1875)

1864 Campagne Banner voor het Republikeinse Ticket

Andrew Johnson was de oorlogsdemocraat die in 1864 Lincolns tweede vice-presidentsloopmaat werd nadat hij in 1860 de Democratische vice-presidentsnominatie had aangeboden gekregen van Stephen A. Douglas in 1860. Johnson steunde John Breckinridge in de algemene verkiezingen van 1860, maar brak met de Zuidelijke Democraten over de afscheiding in 1861, waarvoor hij in het Zuiden wijd en zijd werd verguisd. Hij was kleermaker van beroep en was staatswetgever (1836-37, 1842-43), congreslid (1843-53), gouverneur (1853-57) en senator (1857-62). Hij diende in het Congres Committee on the Conduct of War. Hij nam ontslag uit de Senaat toen hij begin 1862 door President Lincoln tot militair gouverneur van Tennessee werd benoemd.

Johnson werd als logische Oorlogsdemocraat geselecteerd om op het ticket van de Unie-presidentsconventie in Baltimore in 1864 te plaatsen. De vervanging van Hannibal Hamlin op het ticket kwam als een publieke verrassing. Het is altijd de vraag geweest in hoeverre of dat President Lincoln tussenbeide kwam bij Johnson’s selectie. De republikein Chauncey M. Depew uit New York herinnerde zich bijvoorbeeld dat tijdens een ontmoeting met zijn New Yorkse landgenoot Seward vóór de Conventie, “Mr. Seward zei dat de situatie de nominatie voor vice-president vereiste van een vertegenwoordiger van de grensstaten, en wiens loyaliteit tijdens de oorlog was aangetoond…’U kunt mij citeren aan de afgevaardigden, en zij zullen geloven dat ik de mening van de president vertolk. Hoewel de president geen deel wenst te nemen aan de benoeming voor vice-president, geeft hij toch de voorkeur aan Mr. Johnson.’1

Johnson verraste Mr. Lincoln zelf toen hij vroeg of zijn aanwezigheid bij de inauguratie noodzakelijk was; “Deze Johnson is een rare man,” zei Mr. Lincoln tegen Shelby M. Cullom.2 Het publiek was ook verrast toen een zieke Johnson zich met drank versterkte om zich voor te bereiden op zijn eedaflegging als Vice President op 5 maart 1865. Zijn daaropvolgende toespraak in de Senaatskamer was een vreemde vernedering van hemzelf en alle andere aanwezigen. “Ik ga jullie hier vandaag vertellen, ja, ik ga jullie allemaal vertellen, dat ik een plebjer ben! Ik ben er trots op, ik ben een plebjer! Het volk – ja, het volk van de Verenigde Staten heeft mij gemaakt tot wat ik ben; en ik ga u hier vandaag vertellen – ja, vandaag, op deze plaats – dat het volk alles is.”

Na afloop, volgens senaatsassistent John W. Forney, “was Johnson in een staat van grote opwinding, en was hij onder mijn onmiddellijke hoede. Ik was er echter van overtuigd dat hij bedaard zou zijn voordat de president zijn inaugurele rede zou beëindigen. Tot verbazing van iedereen, behalve misschien van het kabinet, had Mr. Lincoln nog geen vijf minuten nodig om het te herhalen. Zodra de mensen buiten zagen dat hij klaar was, werd er luid om Johnson geroepen, waarop wij ons haastig terugtrokken in de Senaatskamer, en de ongelukkige en onheilspellende dag afsloten. “3 De President zei later: “Ik ken Andy al vele jaren… hij maakte laatst een slechte slippertje, maar je hoeft niet bang te zijn. Andy is geen dronkaard. “4 Forney citeerde de President met de opmerking: “Het was een harde les voor Andy, maar ik denk niet dat hij het nog eens zal doen. “5 Forney was goed op de hoogte van de situatie, want volgens Johnson-biograaf Hans Trefousee “…vierde hij de avond voor de inhuldiging met zijn vriend Forney, met wie hij vele glazen whisky deelde. “7 Trefousse merkte op dat Johnson minstens drie glazen whisky had gedronken voordat hij naar de Senaat ging, waarbij hij terugging naar Hamlins Senaatskantoor om de derde op te drinken. Hoewel Johnson af en toe een zware drinker was, stelde Trefousse vast dat er geen bewijs was dat Johnson een alcoholist was – in tegenstelling tot zijn twee oudste zonen, die beiden alcoholist waren.

Frederick Douglass beweerde later dat Johnson die dag een ander aspect van zijn karakter onthulde: “Op deze dag van de inhuldiging, wachtend op de opening van de plechtigheden, deed ik een ontdekking met betrekking tot de vice-president Andrew Johnson. Er zijn momenten in het leven van de meeste mannen, waarop de deuren van hun ziel openstaan, en onbewust voor henzelf, hun ware karakter kan worden gelezen door een oplettend oog. Het was op zo’n moment dat ik een glimp opving van de ware aard van deze man, die door alle verdere ontwikkelingen waar bleek te zijn. Ik stond in de menigte aan de zijde van Mrs. Thomas J. Dorsey, toen Mr. Lincoln Mr. Johnson aanraakte, en hem op mij wees. De eerste uitdrukking die op zijn gezicht kwam, en waarvan ik denk dat het de ware index van zijn hart was, was er een van bittere minachting en afkeer. Toen hij zag dat ik hem in de gaten had, probeerde hij vriendelijker over te komen; maar het was te laat; het was zinloos de deur te sluiten als iedereen hem van binnen had gezien. Zijn eerste blik was de frons van de man, de tweede was de flauwe en ziekelijke glimlach van de demagoog. Ik wendde me tot mevrouw Dorsey en zei: ‘Wat Andrew Johnson ook mag zijn, hij is zeker geen vriend van ons ras.’7

Johnson werd president na de moord op Abraham Lincoln, met wie hij eind jaren 1840 in het Congres had gediend en bij wie hij op de middag van de moord op Lincoln op bezoek was geweest. Johnson zelf verloor een zoon en een schoonzoon in de oorlog. Voor de oorlog was hij een groot voorstander van slavernij en na het uitbreken van de oorlog een groot voorstander van de Unie. Johnson was uniek onder de senatoren uit het zuiden doordat hij bij het uitbreken van de oorlog zijn zetel behield in plaats van de Confederatie te steunen. Hij steunde de emancipatie, maar was tegen de toepassing van de Emancipatie Proclamatie op Tennessee en tegen de uitbreiding van rechten en hulp aan zwarten na de oorlog.

Obemin en eigenzinnig, onzeker en klassebewust, goed gekleed maar vaak slecht gehumeurd, maakte Johnson als president ruzie met minister van Oorlog Edwin Stanton en met het Congres over de Reconstructie en de Tenure of Office Act. Op 24 februari 1868 werd hij in staat van beschuldiging gesteld. De veroordeling mislukte met één stem verschil, deels vanwege de zwakte van de zaak en deels vanwege het verzet tegen senator Benjamin Wade die Johnson als president opvolgde. Hij streefde naar rechtvaardiging van zijn staat van dienst en werd kort voor zijn dood in 1875 herkozen in de Senaat – nadat hij de verkiezingen voor de Senaat in 1870 en het Congres in 1872 had verloren.

President Johnson kon niet direct na de moord op president Lincoln zijn intrek nemen in het Witte Huis omdat mevrouw Lincoln niet in staat was om te verhuizen. Robert Lincoln rapporteerde aan de nieuwe president: “Mijn moeder en ikzelf zijn ons bewust van het grote ongemak waaraan u wordt blootgesteld door de zakenverrichtingen in uw huidige vertrekken, maar mijn moeder is zo verkrampt dat ik om uw toegeeflijkheid moet smeken. Moeder zegt me dat ze pas over 2 1/2 week klaar is om te vertrekken. “7 Hoewel Johnson geduldig wachtte om de presidentiële vertrekken te betrekken, maakte zijn verzuim om de gebruikelijke condoleancebetuigingen te doen mevrouw Lincoln woedend, die gevoelig was voor elke belediging van haar man of haarzelf. Later schreef ze: “Mijn eigen intense ellende is vergroot door dezelfde gedachte dat die ellendige dronkaard Johnson kennis had genomen van de dood van mijn man… “9

Voetnoten

1. Samuel C. Williams, The Lincolns and Tennessee, p. 28.
2. Michael Burlingame, editor, Walter B. Stevens, A Reporter’s Lincoln, p. 156.
3. John W. Forney, Anecdotes of Public Men, pp. 39-40.
4. H. Draper Hunt, Hannibal Hamlin: Lincolns eerste vice-president, pp. 197-198.
5. John Forney, Anecdotes of Public Men, p. 177.
6. Hans Trefousse, Andrew Johnson, p. 188.
7. Frederick Douglass, Life and Times of Frederick Douglass, p. 355.
8. Jean H. Baker, Mary Todd Lincoln, p. 249.
9. William Hanchett, The Lincoln Murder Conspiracies, p. 83.

Bezoek

Het Capitool
Hannibal Hamlin
Benjamin F. Wade
John W. Forney
Edwin M. Stanton
Biografie
Biografie (Link 2)
De Impeachment van Andrew Johnson
Abraham Lincoln en Tennessee
Abraham Lincoln en de Verkiezing van 1864
Abraham Lincoln’s Moord