Fakty o rybach: Pstrąg potokowy (Salvelinus fontinalis)
Dziki pstrąg potokowy jest ceniony przez wędkarzy, ale ich siedliska zanikają.
Foto by Sandy Hays
Mimo, że pstrąg potokowy (Salvelinus fontinalis) nie jest w rzeczywistości pstrągiem, jest najbardziej „pstrągopodobnym” z golców. Poszukiwana ryba łowna, ponieważ często żyje w dziewiczych wodach i chętnie atakuje wszelkiego rodzaju muchy, był pierwszą „docelową” rybą w obu Amerykach. Pociągi przewoziły wędkarzy z Nowego Jorku i Bostonu w góry Vermontu i Maine tylko po to, aby mieli okazję złowić dużego „kwadratowego ogona”. Podczas gdy niektórzy cynicy uważają, że brookie jest najgłupszym z pstrągów, ponieważ rzekomo najłatwiej go oszukać, złowienie trofeum wymaga zazwyczaj umiejętności i cierpliwości. Ale wędkarze są znani z zachwytu nad maleńkimi, przypominającymi klejnoty pstrągami potokowymi złowionymi w strumieniach górskich i marzą o potworach złowionych w jeziorach Labradoru.
Zasięg i historia życia
Oryginalny zasięg pstrąga potokowego obejmuje większość północno-wschodniego zakątka Ameryki Północnej, w tym strumienie w wysokich Appalachach aż do Georgii na południe i rozciąga się na zachód do Zatoki Hudsona i basenów Wielkich Jezior. Biolodzy identyfikują dwa genetycznie odrębne szczepy pstrąga potokowego – północny i południowy, których granicę stanowi drenowanie New River w południowo-zachodniej Wirginii. Szczep południowy, często nazywany „pstrągiem plamistym”, jest mniej zróżnicowany genetycznie, co czyni populacje bardziej wrażliwymi i podatnymi na zmiany i katastrofy.
Jedyny rodzimy gatunek pstrąga na wschód od Gór Skalistych, pstrąg potokowy był ważnym kamieniołomem dla pierwotnych osadników europejskich. Począwszy od około 1850 roku, zasięg gatunku został rozszerzony na zachód poprzez zarybianie, na polecenie Amerykańskiego Towarzystwa Aklimatyzacyjnego. Takie organizacje w innych krajach poszły za tym przykładem i pstrąg potokowy został wprowadzony w całej Europie, w Argentynie i tak daleko jak Nowa Zelandia. Obecnie istnieje tylko garstka stanów na południu, które nie mają wprowadzonych populacji.
Pstrąg potokowy może zamieszkiwać szeroki zakres wód – od dużych jezior do maleńkich górskich strumieni – ale wymagają zimnej, czystej wody, i są wrażliwe na słabe natlenienie i kwasowość. Wielkość, długość życia i nawyki żywieniowe pstrągów zależą od takich czynników jak wysokość, dostępność pokarmu i temperatura wody. W małych, południowych strumieniach, poszczególne ryby rzadko żyją dłużej niż pięć lat, są zazwyczaj poniżej 12 cali, i żywią się owadami wodnymi. Ale te w dużych, północnych jeziorach i rzekach mogą rosnąć do ponad dziesięciu funtów; żywią się owadami i większymi ofiarami, takimi jak strzeble i myszy; i mogą żyć do dziesięciu lat.
Prawdziwe trofea pstrąga potokowego są trudne do zdobycia, z wyjątkiem kilku części Kanady.
Foto by Dave Jensen, Fly Fish Alberta
Pstrągi potokowe, zarówno populacje jeziorowe jak i strumieniowe są tarlarzami jesiennymi. Tarło jest wywoływane przez temperatury wody spadające poniżej 52 stopni i wzrost opadów. W całym swoim rodzimym zasięgu, pstrągi potokowe są często chronione przez zamknięte sezony podczas tarła. Poza ich rodzimym zasięgiem, pstrąg potokowy może odbyć tarło tak udane, że nadmiernie zasiedli strumień lub jezioro, w wyniku czego powstaną zdeformowane ryby, które mogą konkurować z rodzimymi gatunkami o pożywienie i siedlisko. Z tego powodu, niektóre stany na zachodzie proszą wędkarzy o odławianie tak wielu pstrągów potokowych jak tylko mogą w tych przeludnionych wodach.
Zmniejszenie siedliska
Pstrągi potokowe są zarybiane daleko i szeroko od ponad 160 lat, ale nie radzą sobie tak dobrze w swoim rodzimym zasięgu. Od pierwszego pojawienia się Europejczyków na tych wybrzeżach, wody, które wspierały pstrągi potokowe były tamowane, wylesiane i wypełniane mułem. Problemy te zostały dodatkowo spotęgowane przez złe praktyki rolnicze, budowę dróg, spływy z kopalni, kwaśne opady i wprowadzenie egzotycznych gatunków, takich jak pstrąg potokowy i tęczowy. Według Eastern Brook Trout Joint Venture – konsorcjum publicznych i prywatnych podmiotów walczących o ocalenie pstrąga potokowego – gatunek ten został wytępiony z około 90 procent swojego pierwotnego zasięgu. Jednakże, rośnie poparcie dla zachowania tych pozostałych populacji i poszerzenia ich zasięgu, aby odzyskać część terytorium utraconego w przeszłości. Odwiedź stronę easternbrooktrout.org po więcej informacji.
Salters i Coasters
Istnieją dwie migrujące populacje pstrąga potokowego, „salters” i „coasters”. Salters z północnego wschodu są anadromiczne, żyją w słonej wodzie i płyną w górę rzek, aby się rozmnażać, podczas gdy coaster zamieszkują górne Wielkie Jeziora i są potadromiczne, co oznacza, że żyją w jeziorach, ale składają ikrę w rzece. Obie populacje były ogromnie popularne w czasach swojej świetności, a następnie popadły w poważny regres. W 1800 roku, kluby wędkarskie od Massachusetts do Nowego Jorku skupiały się na salterach, podczas gdy wędkarze z całego świata podróżowali do brzegów jeziora Superior, aby rzucać się na coasterów. Przełowienie, tamy i wycinka najlepszych siedlisk spowodowały załamanie się populacji i dopiero w ostatnich dziesięcioleciach rozpoczęto poważne wysiłki w celu ochrony i przywrócenia tych łowisk. Setki tysięcy pstrągów potokowych zostało zarybionych, a kilka organizacji skupia się na zachowaniu siedlisk salter w Massachusetts i Maine.
Kolory i wzory na dzikim pstrągu potokowym mogą być spektakularne.
Foto by Mike Jennette
Muchy i taktyka
Ogromna większość pstrągów potokowych łowionych przez wędkarzy muchowych ma poniżej 12 cali długości, co czyni prawdziwe trofea jeszcze bardziej spektakularnymi. Większość dużych ryb łowiona jest na streamery lub nimfy łowione tuż przy dnie. Rekordowy pstrąg potokowy Johna Williama Cooka, złowiony w lipcu 1916 roku na rzece Nipigon w Ontario, miał 31,5 cala długości i ważył 14,5 funta.
Muchy na pstrągi potokowe są tradycyjne, podobnie jak wędkarze z północnego wschodu. Klasyczne suche muchy, takie jak Royal Wulff, Adams czy Irresistible często załatwiają sprawę, ale na kamienistych górskich potokach, ciężko jest pobić małego Stimulatora. Machanie mokrą muchą Cow Dung lub Picket Pin pozwala na pokonanie dużej ilości wody. Jeśli szukasz dużych ryb, będziesz chciał zejść głęboko z ciężkimi, robakowatymi nimfami, takimi jak Gold-Ribbed Hare’s Ears czy stonefly. Ale jeśli naprawdę chcesz iść w stronę Starego Świata, rzuć klasycznym streamerem z piórami lub włosem – Black Ghost lub Mickey Finn – lub nawet wzorem zaprojektowanym specjalnie dla rekordowych brookies, Muddler Minnow.