Nekrolog Dr Johna

Gdziekolwiek zbierali się muzycy, Dr John, który zmarł w wieku 77 lat, był czczony jako autor tekstów, wokalista, aranżer i pianista. Ściśle identyfikował się z bogatymi muzycznymi korzeniami rodzinnego Nowego Orleanu i oprócz mistrzowskiego opanowania różnych form muzycznych Miasta Półksiężyca (takich jak blues, jazz, funk, boogie-woogie i rock’n’roll) był przesiąknięty jego tajemniczą kulturą voodoo i folklorem.

Zaczął zyskiwać miano kultowego wraz z wydaniem swojego pierwszego albumu Gris-Gris (1968), zaskakującej mieszanki voodoo funk i dziwnych zaklęć, uosabianych przez niesamowitą ośmiominutową mantrę I Walk on Guilded Splinters. Nikt nie słyszał czegoś podobnego, włącznie z szefem jego wytwórni, Ahmetem Ertegunem. „Ahmet zapytał mnie: 'Co to za płyta, którą mi dałeś (…) Dlaczego nie dałeś mi płyty, którą moglibyśmy sprzedać?” wspominał Dr John. Zabrał album w trasę koncertową z show przypominającym występ magika z Bayou, przystrajając się w dziwaczne pióra, szaty szamana-lekarza i nakrycia głowy. Przez pewien czas na scenie występował również człowiek nazywający siebie Księciem Kiyama, który odgryzał głowy żywym kurczakom.

Dwa kolejne albumy Gris-Gris – Babylon (1969) i Remedies (1970) – zaczęły przysparzać mu wpływowych przyjaciół, w tym Erica Claptona i Micka Jaggera, którzy pojawili się na płycie The Sun, Moon & Herbs (1971), a w 1973 roku wydał najlepiej sprzedający się album w swojej karierze, In the Right Place. Wyprodukowany przez Allena Toussainta i z zespołem The Meters jako supportem, osiągnął 24. miejsce na liście przebojów Billboardu i dał mu singiel z Right Place, Wrong Time, który trafił do Top 10 w USA. Zawierał również utwór Such a Night, który Dr John wykona na pożegnalnym koncercie zespołu w 1976 roku, sfilmowanym przez Martina Scorsese jako The Last Waltz. Nie udało mu się ponownie osiągnąć takiego poziomu sprzedaży, ale był powszechnie uznawany przez resztę swojej kariery i zdobył sześć nagród Grammy za różne albumy i single.

Prawdziwe nazwisko Dr Johna to Malcolm John Rebennack, tak samo jak jego ojciec. Rebennack Sr prowadził sklep z urządzeniami w East End Nowego Orleanu, naprawiając radia i telewizory oraz sprzedając płyty. „Mac” dorastał słuchając zgromadzonych przez ojca płyt 78 bluesowych artystów takich jak Big Bill Broonzy i Memphis Minnie, jazzu Louisa Armstronga, Milesa Davisa i Kinga Olivera oraz muzyki country Hanka Williamsa i Roya Rogersa. Jego matka, Dorothy (z domu Cronin), która była modelką mody i sama szyła ubrania i kapelusze, załatwiła swojemu synkowi występ w reklamie mydła Ivory w latach 40-tych.

Jego rodzina była intensywnie muzykalna, a liczne ciotki, wujkowie i kuzyni byli muzykami amatorami. Od najmłodszych lat Mac uczestniczył w lokalnych koncertach i z pomocą ojca odwiedzał sesje nagraniowe w słynnym J&M Studio. Dopiero spotkanie z pianistą Professor Longhair w wieku 14 lat przekonało go do kariery muzycznej i zaczął występować w lokalnych klubach. Kiedy w liceum jezuickim powiedziano mu, że musi wybrać między nauką a muzyką, wybrał to drugie. Biegle grając na pianinie i gitarze, w wieku 15 lat zaczął występować na sesjach nagraniowych, towarzysząc takim artystom jak Art Neville, Toussaint i Joe Tex. W wieku 16 lat zaczął produkować utwory i został zatrudniony jako artysta i człowiek od repertuaru przez Johnny’ego Vincenta w Ace Records.

W 1960 roku brał udział w bójce podczas grania koncertu w Jackson, Mississippi i miał prawie odstrzelony palec serdeczny lewej ręki. Ostatecznie odzyskał sprawność palca, ale wpłynęło to na jego grę na gitarze i spowodowało, że skupił się na grze na fortepianie. Pracując w klubach Nowego Orleanu, wplątał się w przestępcze podziemie narkotykowe i prostytucję, a także uzależnił się od heroiny, samemu handlując narkotykami.

Po odbyciu dwuletniego wyroku więzienia w Fort Worth w Teksasie za posiadanie narkotyków w 1965 r., przeniósł się do Los Angeles i wkrótce był bardzo poszukiwany jako muzyk sesyjny w studiu. Grał na niezliczonych ścieżkach dla producenta Phila Spectora dla artystów takich jak Ronettes i The Righteous Brothers, pracował z Arethą Franklin i Robertą Flack, nagrywał z Bobem Dylanem i Dougiem Sahmem i grał z Frankiem Zappą, dopóki Zappa nie wyrzucił go za używanie narkotyków.

Gris-Gris został nagrany na czas studyjny pożyczony od Sonny’ego & Cher, z którym pracował w Los Angeles i który pomógł mu zabezpieczyć kontrakt z Atco records. Wyprodukowany przez Harolda Battiste’a, innego nowoorleańskiego rodaka przeszczepionego na Zachodnie Wybrzeże, był pierwszym występem Rebennacka pod pseudonimem Dr John Creaux, alias Dr John the Night Tripper.

Po The Sun, Moon & Herbs wydał album Dr John’s Gumbo (1972), pomyślany jako hołd dla muzyki nowoorleańskiej, szczególnie kompozycji Professor Longhair. Po pozytywnej reakcji na In the Right Place w 1973 roku, jego następny album, Desitively Bonnaroo (1974), był znacznie mniej udany i okazał się być jego ostatnim albumem z Atco. Przeniósł się do United Artists, gdzie nagrał album koncertowy Hollywood Be Thy Name (1975), który również nie spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem.

Od połowy lat 70. Dr John rozpoczął długą współpracę z autorem tekstów Docem Pomusem, która zaowocowała piosenkami na jego albumach City Lights i Tango Palace (oba z 1979 r.). Następnie nagrał solowy album fortepianowy Dr John Plays Mac Rebennack (1981), będący wirtuozerskim popisem jego umiejętności gry na instrumentach klawiszowych, a następnie powtórzył ten wyczyn w albumie The Brightest Smile in Town (1983). W 1989 roku, w którym podpisał kontrakt z wytwórnią Warner Bros i ostatecznie pozbył się uzależnienia od heroiny, wydał In a Sentimental Mood, elegancko wyprodukowany zbiór standardów, w tym Makin' Whoopee, duet z Rickie Lee Jones, który przyniósł parze nagrodę Grammy za najlepsze jazzowe wykonanie wokalne. Kolejne Grammy zdobył za swój drugi album Warnera Goin' Back to New Orleans (1992), tym razem za najlepszy tradycyjny album bluesowy.

W 1994 roku wydał swoją autobiografię Under a Hoodoo Moon: The Life of The Night Tripper (napisana wspólnie z Jackiem Rummelem), skąpy pamiętnik z muzycznego życia w Nowym Orleanie, w którym nie stronił od szczegółów dotyczących narkotyków, przemocy, prostytucji i ciemnej strony przemysłu muzycznego. Mimo to zaczynał nabierać aury szanowanego seniora, zdobywając w 1996 roku trzecią nagrodę Grammy za utwór SRV Shuffle z albumu A Tribute to Stevie Ray Vaughan, a czwartą w 2000 roku za duet z BB Kingiem w utworze Is You Is Or Is You Ain’t My Baby. Duke Elegant (2000) zawierał ulubione utwory Duke’a Ellingtona, podczas gdy Mercernary (2006) był jego hołdem dla innego klasycznego autora piosenek, Johnny’ego Mercera.

Zniszczenie Nowego Orleanu przez huragan Katrina w 2005 roku skłoniło Dr Johna do wydania EP-ki Sippiana Hericane, a następnie City That Care Forgot (2008), albumu będącego hołdem dla jego boleśnie zranionego rodzinnego miasta. Album ten zdobył Grammy numer pięć, w kategorii najlepszy współczesny album bluesowy, a w 2013 roku Locked Down przyniósł mu szóstą nagrodę za najlepszy album bluesowy. Nowy Orlean był w jego głowie ponownie, gdy tworzył Ske-Dat-De-Dat: Spirit of Satch (2014), hołd dla Armstronga, ojca założyciela jazzu w tym mieście.

Dr John występował lub nagrywał z niezliczoną liczbą innych artystów, w tym Rolling Stones, Van Morrison, Levon Helm, Ringo Starr i jego All-Starr Band, Harry Connick Jr i Gregg Allman. Wystąpił także w charytatywnej wersji Perfect Day Lou Reeda w 1997 roku. Wśród pamiętnych coverów jego własnych piosenek znalazły się wersje I Walk On Guilded Splinters Cher, a następnie Paula Wellera oraz Right Place Wrong Time Toma Jonesa. Został przyjęty do Rock and Roll Hall of Fame w 2011 roku.

Jest żywy przez swoją trzecią żonę, Cat Yellen; córkę, Karla, z pierwszego małżeństwa, z Lydia Crow, które zakończyło się rozwodem; dwie córki, Tara i Jennifer, z drugiego małżeństwa, z Lorraine Sherman, które zakończyło się rozwodem; dwoje dzieci, Max i Tatiana, z innych związków; wnuczka, Stephanie; i siostra, Barbara. Kolejna córka, Jessica, zmarła w 2003 r., a wnuk, Allen, również go poprzedził.

– Dr John (Malcolm John Rebennack Jr), muzyk, ur. 20 listopada 1941 r.; zm. 6 czerwca 2019 r.

– Ten artykuł został zmieniony 7 czerwca 2019 r., aby zaktualizować szczegóły dotyczące żyjących członków rodziny.

{/ticker}}

{{heading}}

{{#paragraphs}}

{{.}}

{{/paragraphs}}{{highlightedText}}

{#cta}}{{text}}{{/cta}}}

Przypomnij mi w maju

Będziemy się z Państwem kontaktować, aby przypomnieć o wpłacie. Proszę wypatrywać wiadomości w skrzynce odbiorczej w maju 2021 r. Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące wnoszenia wkładu, skontaktuj się z nami.

• Share on. Facebook
• Share on Twitter
• Share via Email
• Share on LinkedIn
• Share on Pinterest
• Share on WhatsApp
• Share on Messenger