Unia Afrykańska (UA)
Założona
25 maja 1963 – 26 maja 2001 Organizacja Jedności Afrykańskiej (OJA) została prawnie przekształcona w Unię Afrykańską (UA).
Członkostwo
55 państw (wrzesień 2018) – Algieria, Angola, Benin, Botswana, Burkina Faso, Burundi, Kamerun, Cabo Verde, Republika Środkowoafrykańska, Czad, Komory, Kongo, Demokratyczna Republika Konga, Wybrzeże Kości Słoniowej, Dżibuti, Gwinea Równikowa, Egipt, Erytrea, Etiopia, Gabon, Gambia, Ghana, Gwinea, Gwinea-Bissau. Kenia, Królestwo Lesotho, Liberia, Libia, Madagaskar, Malawi, Mali, Mauretania, Mauritius, Maroko, Mozambik, Namibia, Niger, Nigeria, Rwanda, Saharawi Arabska Republika Demokratyczna, Wyspy Świętego Tomasza i Książęca, Senegal, Seszele, Sierra Leone, Somalia, Republika Południowej Afryki, Sudan Południowy, Sudan, Królestwo Suazi, Tanzania, Togo, Tunezja, Uganda, Zambia i Zimbabwe.
Kontekst
Organizacja Jedności Afrykańskiej (OJA) została utworzona 25 maja 1963 r. w Addis Abebie w Etiopii, a Kartę OJA podpisali przy tej okazji szefowie państw i rządów 32 państw afrykańskich. Organizacja została powołana w celu promowania jedności i solidarności państw afrykańskich, obrony suwerenności członków, wykorzenienia wszelkich form kolonializmu, promowania współpracy międzynarodowej z poszanowaniem Karty Narodów Zjednoczonych i Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz koordynowania i harmonizowania polityki gospodarczej, dyplomatycznej, edukacyjnej, zdrowotnej, socjalnej, naukowej i obronnej państw członkowskich.
9 września 1999 r. szefowie państw i rządów Organizacji Jedności Afrykańskiej wydali Deklarację z Sirte, wzywającą do utworzenia Unii Afrykańskiej w celu, między innymi, przyspieszenia procesu zjednoczenia państw kontynentu, umożliwienia mu lepszego uczestnictwa w gospodarce światowej i lepszego rozwiązywania problemów społecznych, gospodarczych i politycznych.
Od 1999 r. odbyły się trzy szczyty, które ułatwiły wprowadzenie w życie Unii Afrykańskiej (UA). Na szczycie w Lome (2000 r.) przyjęto Akt Założycielski Unii Afrykańskiej, który określa cele, zasady i organy UA. Na szczycie w Lusace (2001 r.) opracowano mapę drogową dla realizacji UA. Na szczycie w Durbanie (2002 r.) zainicjowano działalność UA i zwołano pierwsze Zgromadzenie Szefów Państw Unii Afrykańskiej.
Struktura
W strukturze, OJA zaczynała jako jeden podmiot, natomiast UA, integrując się z Afrykańską Wspólnotą Gospodarczą i budując inne struktury, składa się z: Zgromadzenia (określa wspólną politykę); Rady Wykonawczej (koordynuje i podejmuje decyzje dotyczące wspólnej polityki); Parlamentu Panafrykańskiego (wdraża politykę); Trybunału Sprawiedliwości (czuwa nad przestrzeganiem prawa); Komisji (sekretariat); Komitetu Stałych Przedstawicieli (wspomaga Radę Wykonawczą); Specjalistyczne Komitety Techniczne (wspierają Radę Wykonawczą w sprawach merytorycznych); Rada Gospodarcza, Społeczna i Kulturalna; Rada Pokoju i Bezpieczeństwa (podejmuje decyzje w sprawie zapobiegania, zarządzania i rozwiązywania konfliktów); oraz Instytucje Finansowe (składające się z Afrykańskiego Banku Centralnego, Afrykańskiego Funduszu Walutowego i Afrykańskiego Banku Inwestycyjnego).
Weryfikacja i zgodność
Weryfikacja
UA upoważniła Radę Ministrów do podjęcia niezbędnych środków w celu zapewnienia wykonania decyzji, a w szczególności do przygotowania konstytutywnego tekstu prawnego Unii, biorąc pod uwagę Kartę OJA i Traktat ustanawiający Afrykańską Wspólnotę Gospodarczą. Zgodnie z Aktem Założycielskim OJA, art. 9 upoważnia Zgromadzenie złożone z szefów państw i rządów OJA, jako najwyższy organ unii, z uprawnieniami do monitorowania realizacji polityk i decyzji unii, jak również do zapewnienia zgodności ze strony wszystkich państw członkowskich.
Zgodność
Niewykonanie rozporządzeń i dyrektyw Zgromadzenia pociąga za sobą odpowiednie sankcje.
Rozwój
2019
W dniach 10-11 lutego Unia Afrykańska odbyła 32. sesję zwyczajną Zgromadzenia Związku w Etiopii. UA omówiła takie tematy jak wolny handel w Afryce, kwestie migracji, a także wyraziła zaniepokojenie rosnącą ilością terroryzmu w niektórych częściach Afryki.
2018
W dniach 25 czerwca – 2 lipca Unia Afrykańska odbyła 31. sesję zwyczajną Zgromadzenia Unii w Mauretanii. UA zmniejszyła swój budżet na 2019 r. o 12% w stosunku do tego z 2018 r. i omówiła kwestie korupcji i bezpieczeństwa.
2017
30 stycznia Maroko po 30-letniej nieobecności ponownie przystąpiło do Unii Afrykańskiej, stając się 55. państwem członkowskim UA.
W dniach 30-31 maja w siedzibie głównej UA w Addis Abebie w Etiopii odbyło się 8. posiedzenie Komitetu Sterującego Unii Afrykańskiej i Regionów ds. broni strzeleckiej i lekkiej oraz rozbrojenia, demobilizacji i reintegracji (DDR).
2016
W dniach 30-31 stycznia w Addis Abebie w Etiopii Unia Afrykańska odbyła 26. sesję zwyczajną Zgromadzenia Unii. Podczas dwudniowego szczytu nie omawiano kwestii związanych z nieproliferacją, rozbrojeniem czy kontrolą zbrojeń.
W dniach 09-18 lipca Unia Afrykańska odbyła 27. sesję zwyczajną Zgromadzenia Unii w Kigali w Rwandzie. Podczas szczytu nie omawiano kwestii związanych z nieproliferacją, rozbrojeniem czy kontrolą zbrojeń.
2015
W dniach 23-31 stycznia Unia Afrykańska odbyła 24. sesję zwyczajną Zgromadzenia w Addis Abebie w Etiopii. Nie omawiano żadnych kwestii związanych z nieproliferacją ani kontrolą zbrojeń.
W dniach 18-19 maja w siedzibie Unii Afrykańskiej (UA) w Addis Abebie odbyła się piąta sesja zwyczajna Afrykańskiej Komisji Energii Jądrowej (AFCONE). Smaïl Chergui, komisarz UA ds. pokoju i bezpieczeństwa, wygłosił oświadczenie, w którym podkreślił ważną rolę AFCONE we wdrażaniu afrykańskiego traktatu o strefie wolnej od broni jądrowej. Podczas sesji uczestnicy omówili realizację programu prac AFCONE, w tym przestrzeganie przez państwa strony zobowiązań wynikających z traktatu, bezpieczeństwo jądrowe i radiacyjne, pokojowe zastosowania nauk i technologii jądrowych, a także partnerstwa i współpracę techniczną.
W dniach 07-15 czerwca w Johannesburgu (RPA) odbyła się 25. zwyczajna sesja Zgromadzenia Unii Afrykańskiej. Nie omawiano żadnych kwestii związanych z rozbrojeniem lub nierozprzestrzenianiem broni jądrowej.
W dniu 15 lipca przewodnicząca Komisji Unii Afrykańskiej (UA) dr Nkosazana Dlamini Zuma wygłosiła przemówienie, w którym pochwaliła wspólny kompleksowy plan działania (JCPOA) dotyczący irańskiego programu jądrowego między Iranem a „P5+1”.
2014
4 lutego UA wycofała się ze szczytu handlowego i inwestycyjnego z UE, który miał się odbyć w kwietniu w Belgii, jeśli Robert Mugabe, prezydent Zimbabwe, nie zostanie zaproszony. Mugabe został niedawno wybrany na wiceprzewodniczącego Rady Wykonawczej UA, ale nadal znajduje się na liście osób objętych zakazem podróżowania do UE.
W dniach 29-30 maja Unia Afrykańska gościła Trzecią Konferencję Państw Stron Traktatu z Pelindaby w swojej siedzibie w Addis Abebie. W konferencji uczestniczyły zarówno Francja, jak i Federacja Rosyjska, a także wszystkie afrykańskie państwa-strony oraz różne organizacje regionalne i międzynarodowe. Energii Jądrowej (AFCONE), jak również funkcjonowania sekretariatu AFCONE, wysłuchano wyczerpującego sprawozdania na temat działań AFCONE w zakresie monitorowania, bezpieczeństwa i zastosowań jądrowych. UA przyjęła do wiadomości wstępny plan AFCONE na lata 2014-16 dotyczący prac nad wyznaczeniem krajowych punktów kontaktowych przez państwa strony i wybrała następujące państwa strony na członków AFCONE na trzyletnią kadencję: Algieria, Kamerun, Etiopia, Kenia, Libia, Mali, Mauritius, Senegal, Republika Południowej Afryki, Togo, Tunezja i Zimbabwe.
2013
W dniach 21-28 stycznia Unia Afrykańska odbyła swój 20. szczyt szefów państw i rządów w Addis Abebie w Etiopii pod hasłem „Panofrykanizm i afrykański renesans”. Nie omawiano żadnych kwestii związanych z nieproliferacją ani kontrolą zbrojeń.
W dniach 19-27 maja Unia Afrykańska odbyła swój 21. szczyt w siedzibie UA w Addis Abebie w Etiopii. Nie omówiono żadnych kwestii związanych z nieproliferacją ani kontrolą broni.
2012
W dniach 29-30 stycznia Unia Afrykańska odbyła 18. zwyczajną sesję Zgromadzenia w Addis Abebie w Etiopii. Szefowie państw i rządów UA postanowili podjąć działania mające na celu „rozwój nowych i odnawialnych źródeł energii w celu zapewnienia czystej, niezawodnej, przystępnej cenowo i przyjaznej dla środowiska energii, jak również energii jądrowej do celów pokojowych, aby trwale zaspokoić długoterminowe potrzeby energetyczne Afryki.”
W dniach 9-16 lipca Unia Afrykańska zorganizowała 19. szczyt szefów państw i rządów Unii Afrykańskiej w Addis Abebie w Etiopii pod hasłem „Wspieranie handlu wewnątrzafrykańskiego”. Żadne kwestie związane z nierozprzestrzenianiem lub kontrolą broni nie zostały omówione.
16 lipca Unia Afrykańska wybrała południowoafrykańską minister spraw wewnętrznych Nkosazanę Dlamini-Zumę na nowego przewodniczącego Komisji UA.
2011
21 stycznia 16. szczyt szefów państw i rządów Unii Afrykańskiej rozpoczął się w Addis Abebie w Etiopii pod hasłem „Ku większej jedności i integracji poprzez wspólne wartości”. Zgromadzenie wyraziło głębokie zaniepokojenie ostatnimi aktami terroryzmu na całym kontynencie i z zadowoleniem przyjęło kroki podjęte w celu przeciwdziałania zagrożeniu atakami terrorystycznymi, w tym mianowanie Francisco Madeiry specjalnym przedstawicielem UA ds. współpracy antyterrorystycznej, decyzje UA w sprawie zakazu płacenia okupu grupom terrorystycznym oraz spotkanie ekspertów z państw członkowskich UA w dniach 15-16 grudnia 2010 r. w celu rozważenia i przyjęcia projektu afrykańskiej ustawy modelowej w sprawie zapobiegania i zwalczania terroryzmu.
Zgromadzenie wyraziło również poparcie dla Pierwszej Konferencji Państw-Stron Afrykańskiej Strefy Wolnej od Broni Jądrowej, która odbyła się w Addis Abebie 4 listopada 2010 roku. Zgromadzenie wezwało wszystkie państwa, które jeszcze tego nie zrobiły, do podpisania i ratyfikowania traktatu o strefie wolnej od broni jądrowej (traktat z Pelindaby), a wszystkie zainteresowane państwa nieafrykańskie do podpisania i ratyfikowania protokołów do traktatu.
4 maja w Addis Abebie odbyła się pierwsza zwyczajna sesja Afrykańskiej Komisji Energii Jądrowej (ACNE). Członkowie dwunastu państw należących do ACNE zajęli się istotnymi kwestiami związanymi z funkcjonowaniem i strukturą Komisji, w tym zasadami proceduralnymi dotyczącymi jej programów, a także strukturą i skalą oceny jej budżetu. W najbliższych tygodniach, przy wsparciu Komisji UA, sesja zakończy prace nad dokumentami niezbędnymi do rozpoczęcia programów ACNE. Abdul Samad Minty z RPA został wybrany na przewodniczącego ACNE, a Mourad Telmini z Tunezji na wiceprzewodniczącego.
23 czerwca w Malabo, w Gwinei Równikowej, rozpoczął się 17. szczyt szefów państw i rządów Unii Afrykańskiej. Tematem szczytu było „Przyspieszenie wzmocnienia pozycji młodzieży na rzecz zrównoważonego rozwoju”. Nie omawiano żadnych kwestii związanych z nieproliferacją ani kontrolą zbrojeń. Jednym z najbardziej nagłośnionych rezultatów szczytu była decyzja Zgromadzenia o niepodejmowaniu współpracy z Międzynarodowym Trybunałem Karnym w sprawie nakazu aresztowania libijskiego prezydenta Muammara Kadafiego. Zgromadzenie ponowiło również swój apel do Rady Bezpieczeństwa ONZ o upoważnienie misji pokojowej w Somalii oraz potwierdziło Konsensus z Ezulwini i Deklarację z Sirte w sprawie reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ. Konsensus z Ezulwini zawiera wspólne stanowisko Afryki w sprawie konfliktów międzypaństwowych, broni jądrowej, radioaktywnej, chemicznej i biologicznej, terroryzmu i utrzymania pokoju, między innymi w odpowiedzi na „Raport panelu wysokiego szczebla ds. zagrożeń, wyzwań i zmian” Rady Bezpieczeństwa ONZ z 2005 roku. Wzywa również do reformy instytucjonalnej Rady Bezpieczeństwa, która jest postrzegana jako dyskryminująca kraje afrykańskie.
9 lipca Republika Południowego Sudanu stała się niepodległym państwem i automatycznie weszła do Unii Afrykańskiej jako 54. kraj członkowski.
10 października wyżsi urzędnicy z Unii Afrykańskiej i Unii Europejskiej spotkali się w Addis Abebie, aby omówić sposoby maksymalizacji wykorzystania nauki i technologii w celu promowania innowacji.
2010
Uganda była gospodarzem 15. szczytu szefów państw i rządów Unii Afrykańskiej w dniach 19-27 lipca w Kampali. W 3-dniowym szczycie wzięło udział ponad 35 szefów państw i rządów z całej Afryki.
25 lipca rozpoczęła się 15. sesja zwyczajna Zgromadzenia Unii Afrykańskiej. Sesja koncentrowała się głównie na kwestiach spoza sektora nieproliferacji. W sektorze infrastruktury Zgromadzenie podjęło jednak zobowiązania do ułatwienia rozwoju odnawialnych źródeł energii i energii jądrowej, zdając sobie sprawę, że konwencjonalne źródła energii nie wystarczą do zaspokojenia rosnącego zapotrzebowania.
4 listopada Komisja Unii Afrykańskiej zwołała w siedzibie UA w Addis Abebie w Etiopii Pierwszą Konferencję Państw Stron Afrykańskiego Traktatu o Strefie Wolnej od Broni Jądrowej. W konferencji wzięło udział dwadzieścia osiem państw członkowskich UA będących stronami traktatu z Pelindaby. Inne państwa członkowskie UA, które nie są stronami traktatu, również uczestniczyły w konferencji w charakterze obserwatorów, w tym Republika Konga, Dżibuti, Egipt, Ghana, Namibia, Saharyjska Arabska Republika Demokratyczna, Sudan i Uganda. W spotkaniu uczestniczyły również strony protokołów I, II i III do traktatu z Pelindaby oraz strony, które mają stać się stronami tych instrumentów, w szczególności Chiny, Francja, Federacja Rosyjska, Hiszpania i Zjednoczone Królestwo. Wśród innych uczestników znaleźli się przedstawiciele afrykańskiego regionalnego porozumienia o współpracy w zakresie badań, rozwoju i szkolenia w dziedzinie nauk i technologii jądrowych (AFRA), MAEA, CTBTO, a także UE i ONZ.
Uczestnicy przeprowadzili dyskusje na temat promowania bezpiecznego, pewnego i pokojowego wykorzystania energii jądrowej, bezpieczeństwa jądrowego i zwalczania nielegalnego handlu oraz zakazu testowania jądrowych urządzeń wybuchowych. Konferencja wezwała państwa członkowskie UA, które jeszcze tego nie zrobiły, do bezzwłocznego podpisania i ratyfikowania traktatu z Pelindaby. Zaapelowała również do państw nieafrykańskich o podpisanie i ratyfikację odpowiednich protokołów do Traktatu z Pelindaby, o przestrzeganie wszystkich zawartych w nim zobowiązań i o powstrzymanie się od wszelkich działań, które mogłyby podważyć jego cele.
Komisarz ds. pokoju i bezpieczeństwa podkreślił zaangażowanie OJA/UA na rzecz denuklearyzacji kontynentu afrykańskiego, wyrażając nadzieję UA, że prace Afrykańskiej Komisji ds. Energii Jądrowej (ACNE) pomogą rozszerzyć strefę wolną od broni jądrowej na inne regiony, takie jak Bliski Wschód. Państwa strony podjęły również decyzję w sprawie siedziby i składu ACNE. Dwanaście krajów wybranych na członków ACNE to: Algieria, Burkina Faso, Kamerun, Etiopia, Kenia, Libia, Mali, Mauritius, Senegal, Republika Południowej Afryki, Togo i Tunezja. Państwa strony zgodziły się również na ustanowienie siedziby ACNE w Republice Południowej Afryki. Kolejne spotkanie odbędzie się w ciągu najbliższych 6 miesięcy w celu ustalenia budżetu, struktury i działań ACNE.
2009
13 Szczyt Unii Afrykańskiej, w tym 13. sesja zwyczajna Zgromadzenia, odbył się w dniach 24 czerwca – 3 lipca w Syrcie w Libii. Tematem przewodnim było „Inwestowanie w rolnictwo na rzecz wzrostu gospodarczego i bezpieczeństwa żywnościowego”. Na szczycie afrykańscy przywódcy zgodzili się przekształcić Komisję Unii Afrykańskiej w „Organ Unii Afrykańskiej”. Nowa organizacja będzie kierowana przez prezydenta i będzie miała „zwiększoną rolę w koordynowaniu spraw zagranicznych, handlu i polityki obronnej”. Aby Urząd UA mógł powstać, wszystkie 53 państwa afrykańskie będą musiały zgodzić się na zmiany i ratyfikować zmienioną wersję Aktu Konstytucyjnego UA.
2008
Dziesiąta sesja zwyczajna Zgromadzenia zwołana została w dniach 31 stycznia – 2 lutego. Zgromadzenie postanowiło zintensyfikować wysiłki na rzecz reformy Rady Bezpieczeństwa ONZ.
Jedenasty szczyt Unii Afrykańskiej, w tym jedenasta zwyczajna sesja Zgromadzenia, szesnasta zwyczajna sesja Komitetu Stałych Przedstawicieli i trzynasta zwyczajna sesja Rady Wykonawczej, odbył się w Sharm El Sheikh w Egipcie w dniach 24 czerwca – 1 lipca. Tematem przewodnim było „Spełnienie Milenijnych Celów Rozwoju w zakresie wody i urządzeń sanitarnych”. Nie omawiano żadnych kwestii związanych z nieproliferacją lub kontrolą broni.
2007
Ósma zwyczajna sesja Zgromadzenia Unii Afrykańskiej odbyła się w Addis Abebie w Etiopii w dniach 22-30 stycznia. Tematami były „Nauka, technologia i badania naukowe na rzecz rozwoju” oraz „Zmiany klimatyczne w Afryce”. Nie omawiano żadnych kwestii związanych z nieproliferacją lub kontrolą zbrojeń. Zgromadzenie mianowało Republikę Ghany na przewodniczącego Unii Afrykańskiej na rok 2007.
2006
Szósta sesja zwyczajna Zgromadzenia Unii Afrykańskiej odbyła się w Chartumie, w Sudanie, w dniach 23-24 stycznia. Zgromadzenie pogratulowało 10 krajom wybranym do Rady Pokoju i Bezpieczeństwa na dwuletnią kadencję. Ponadto Zgromadzenie zażądało, aby Rada Pokoju i Bezpieczeństwa położyła większy nacisk na zapobieganie konfliktom i rozwiązywanie ich po zakończeniu. Podjęto również decyzje dotyczące reform ONZ. Decyzje te obejmowały odnowienie mandatu Komitetu Dziesięciu ustanowionego w celu promowania i wspierania wspólnego stanowiska afrykańskiego w celu forsowania reformy ONZ oraz prośbę o sprawozdanie z postępów na następnej sesji zwyczajnej Zgromadzenia w lipcu.
Siódma sesja zwyczajna Zgromadzenia Unii Afrykańskiej odbyła się w Bandżulu w Gambii w dniach 1-2 lipca. Przewodniczący Komisji Unii Afrykańskiej, JE Alpha Oumar Konare, w swoim przemówieniu inauguracyjnym wezwał do ratyfikacji Traktatu z Pelindaby przez 28 państw członkowskich, które jeszcze tego nie zrobiły. Podjęto rezolucje mające wpływ na Radę Pokoju i Bezpieczeństwa, wzywające do położenia większego nacisku na zapobieganie konfliktom i zapewnienie wdrożenia Kontynentalnych Ram Pokoju i Bezpieczeństwa.
2005
Czwarta sesja zwyczajna Zgromadzenia Unii Afrykańskiej, która odbyła się w Abudży w Nigerii w dniach 30-31 stycznia, przyjęła decyzje odnoszące się do nietradycyjnych kwestii bezpieczeństwa, do konfliktów w Wybrzeżu Kości Słoniowej, Demokratycznej Republice Konga, Sudanie, Somalii oraz do Paktu o Nieagresji i Wspólnej Obronie Unii Afrykańskiej.
Siódma nadzwyczajna sesja Rady Wykonawczej odbyła się w dniach 7-8 marca w Addis Abebie w Etiopii. Podczas sesji sformułowano Wspólne Stanowisko Afryki w sprawie proponowanej reformy Organizacji Narodów Zjednoczonych lub „Konsensus Ezulwini”. Konsensus ten zawierał elementy dotyczące wyzwań związanych z walką z konfliktami międzypaństwowymi, rozprzestrzenianiem się broni konwencjonalnej, terroryzmem i utrzymaniem pokoju, zalecając wdrożenie Traktatu z Pelindaby wśród innych reform bezpieczeństwa. Ponadto konsensus opowiedział się za reformą instytucjonalną Organizacji Narodów Zjednoczonych, wskazując na brak reprezentacji kontynentu i domagając się rozszerzenia Rady Bezpieczeństwa, aby uwzględnić przyznanie Afryce dwóch stałych miejsc z prawem weta i pięciu miejsc niestałych.
Piąta zwyczajna sesja Zgromadzenia Unii Afrykańskiej odbyła się w Syrcie w Libii w dniach 4-5 lipca. Uwagi wstępne wygłosił Mu’ammer al-Kaddafi, prezydent Libii. Podczas sesji, Zgromadzenie ustanowiło Deklarację z Sirte w sprawie reformy Organizacji Narodów Zjednoczonych, która podkreśliła potrzebę reform instytucjonalnych w celu przyznania większej reprezentacji kontynentu w Radzie Bezpieczeństwa i Zgromadzeniu Ogólnym Organizacji Narodów Zjednoczonych.
2004
Druga Nadzwyczajna Sesja Zgromadzenia Unii Afrykańskiej odbyła się w Sirte, Libia w dniach 27-28 lutego. Podczas sesji przyjęto uroczystą deklarację w sprawie wspólnej afrykańskiej polityki obrony i bezpieczeństwa. Szczegółowa deklaracja definiuje pojęcia obrony i bezpieczeństwa, określa wspólne zagrożenia dla bezpieczeństwa oraz cele wspólnej polityki obronnej i bezpieczeństwa.
Pierwsza sesja Parlamentu Panafrykańskiego Unii Afrykańskiej odbyła się 18 marca pod przewodnictwem przewodniczącej Gertrude Mongelli ze Zjednoczonej Republiki Tanzanii. Cele Parlamentu Panafrykańskiego obejmowały ułatwienie skutecznego wdrażania polityk i celów Unii Afrykańskiej oraz promowanie pokoju, bezpieczeństwa i stabilności.
25 maja Unia Afrykańska ustanowiła Radę Pokoju i Bezpieczeństwa w celu pracy na rzecz zapobiegania konfliktom, zarządzania nimi i ich rozwiązywania. Na pierwszym posiedzeniu Rady Pokoju i Bezpieczeństwa podjęto decyzję o wysłaniu misji zawieszenia broni do Sudanu i Somalii.
Piąta zwyczajna sesja Rady Wykonawczej Unii Afrykańskiej odbyła się w Addis Abebie w Etiopii w dniach 30 czerwca-3 lipca. Podjęto decyzje w sprawie projektu protokołu do konwencji OJA o zapobieganiu i zwalczaniu terroryzmu, w sprawie Afrykańskiego Centrum Studiów i Badań nad Terroryzmem, w sprawie wspólnego stanowiska Afryki w sprawie min przeciwpiechotnych oraz w sprawie kryzysów w Sudanie, Burundi, Gwinei Równikowej, procesu pokojowego Etiopia-Erytrea i Demokratycznej Republice Konga.
Trzecia sesja zwyczajna Zgromadzenia Unii Afrykańskiej odbyła się w Addis Abebie w Etiopii w dniach 6-8 lipca. Zgromadzenie podjęło decyzje związane z „operacjonalizacją” protokołu dotyczącego ustanowienia Rady Pokoju i Bezpieczeństwa. Państwa członkowskie, które nie podpisały lub nie ratyfikowały protokołu, zostały wezwane do uczynienia tego.
2003
Druga sesja zwyczajna Zgromadzenia Unii Afrykańskiej odbyła się w Maputo, Mozambik w dniach 10-12 lipca. Na sesji przyjęto kilka decyzji związanych z pokojem i bezpieczeństwem:
AU/6 (II), „Decyzja w sprawie afrykańskiej polityki obrony i bezpieczeństwa” wzywa komisję do przeprowadzenia dalszych konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, w tym ministrami odpowiedzialnymi za obronę i bezpieczeństwo oraz ekspertami prawnymi, w celu sfinalizowania wspólnej afrykańskiej polityki obrony i bezpieczeństwa w terminie umożliwiającym jej rozpatrzenie na następnej sesji Zgromadzenia lub na sesji nadzwyczajnej Zgromadzenia.
AU/8 (II) Add. 11, „Decyzja w sprawie opracowania kodeksu postępowania w dziedzinie terroryzmu” podkreśla potrzebę ustanowienia kodeksu postępowania w dziedzinie walki z terroryzmem i uznaje, że znaczenie takiego kodeksu powinno ułatwić i promować negocjacje w sprawie opracowania globalnej konwencji w sprawie terroryzmu.
AU/15(II), „Decyzja w sprawie terroryzmu w Afryce” wyraża obawy związane z rosnącym zagrożeniem, jakie stwarza terroryzm międzynarodowy.
Złożeniem dokumentu ratyfikacyjnego przez Republikę Nigerii, 26 grudnia wszedł w życie protokół dotyczący ustanowienia Rady Pokoju i Bezpieczeństwa. Rada Pokoju i Bezpieczeństwa jest zbiorowym organem decyzyjnym i ostrzegawczym, służącym zapobieganiu, zarządzaniu i rozwiązywaniu konfliktów.
2002
Specjalna sesja Rady Ministrów OJA poświęcona Unii Afrykańskiej, która odbyła się w lipcu w Durbanie w Republice Południowej Afryki, dotyczyła różnych kwestii, w tym sprawozdania Sekretarza Generalnego z postępów w realizacji kluczowych zadań związanych z przejściem od OJA do Unii Afrykańskiej; sfinalizowanie projektu regulaminu wewnętrznego Zgromadzenia, Rady Wykonawczej i Komitetu Stałych Przedstawicieli; Statut Komisji Unii Afrykańskiej; oraz rozpatrzenie protokołu dotyczącego ustanowienia Rady Pokoju i Bezpieczeństwa Unii Afrykańskiej.
Pierwsze posiedzenie w dniu 1 lipca poświęcone było szeroko zakrojonym obradom nad projektem protokołu dotyczącego ustanowienia Unii Afrykańskiej, ustanowienia Rady Pokoju i Bezpieczeństwa (RKP), która zastąpiłaby dawny mechanizm OJA służący zapobieganiu konfliktom, zarządzaniu nimi i ich rozwiązywaniu. Pod koniec obrad, między innymi, wydaje się, że osiągnięto konsensus w sprawie wielu kluczowych aspektów protokołu, a mianowicie w sprawie konieczności ustanowienia Rady Pokoju i Bezpieczeństwa, która byłaby w stanie podejmować szybkie działania w odniesieniu do konfliktów w niektórych częściach kontynentu. Sesja popołudniowa poświęcona była wyłącznie omówieniu projektu Regulaminu Zgromadzenia, Rady Wykonawczej, Komitetu Stałych Przedstawicieli oraz Statutu Komisji.
2001
Akt założycielski UA wszedł w życie 26 maja po tym, jak 26 kwietnia 2000 r. Nigeria złożyła 36. dokument ratyfikacyjny. Na lipcowym szczycie w Lusace, Zambia, członkowie OJA zatwierdzili plan przekształcenia OJA w UA w następnym roku.
2000
Na szczycie OJA w Lome, 27 krajów afrykańskich podpisało Akt Założycielski UA. Akt założycielski przewidywał utworzenie UA w celu osiągnięcia większej jedności i solidarności między krajami afrykańskimi i narodami Afryki; obrony suwerenności, integralności terytorialnej i niepodległości państw członkowskich; przyspieszenia integracji politycznej i społeczno-gospodarczej kontynentu; oraz promowania pokoju, bezpieczeństwa i stabilności na kontynencie. Akt przewidywał również powołanie różnych instytucji, w tym Parlamentu Panafrykańskiego, Trybunału Sprawiedliwości, instytucji finansowych, w tym Afrykańskiego Banku Centralnego, Afrykańskiego Funduszu Walutowego i Afrykańskiego Banku Inwestycyjnego.
Zgodnie z ustawą, ustanowienie UA zostanie zakończone po złożeniu 36. dokumentu ratyfikacyjnego Aktu Założycielskiego Unii Afrykańskiej i wejdzie w życie 30 dni po złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych przez dwie trzecie państw członkowskich OJA.
Punkt kontaktowy
Przewodniczący: Prezydent Yayi Boni, Republika Beninu
Siedziba Unii Afrykańskiej
P.O. Box 3243
Addis Abeba
Etiopia
Phone: (251) 11 551 77 00
Faks: (251) 11 551 78 44
Strona internetowa: www.au.int/en
.