Zaloguj się
Filippo Brunelleschi (wł.: ; 1377 – 15 kwietnia 1446) był włoskim projektantem i kluczową postacią w architekturze, uznawaną za pierwszego nowoczesnego inżyniera, planistę i jedynego nadzorcę budowy. Był jednym z ojców założycieli renesansu. Znany jest przede wszystkim z opracowania techniki perspektywy linearnej w sztuce oraz z budowy kopuły katedry we Florencji. Silnie uzależniony od luster i geometrii, aby „wzmocnić chrześcijańską rzeczywistość duchową”, jego sformułowanie perspektywy linearnej rządziło obrazowym przedstawianiem przestrzeni aż do końca XIX wieku. Miało to również najgłębszy – i całkiem nieoczekiwany – wpływ na powstanie nowoczesnej nauki. Jego osiągnięcia obejmują również inne prace architektoniczne, rzeźbę, matematykę, inżynierię i projektowanie statków. Jego główne zachowane dzieła znajdują się we Florencji, we Włoszech; jednak jego dwa oryginalne panele perspektywy linearnej zostały utracone.
Brunelleschi urodził się we Florencji, we Włoszech. Niewiele wiadomo o jego wczesnym życiu, a jedynymi źródłami są Antonio Manetti i Giorgio Vasari. Według tych źródeł, ojcem Filippo był Brunellesco di Lippo, notariusz, a jego matką Giuliana Spini. Filippo był środkowym z trójki ich dzieci. Młody Filippo otrzymał wykształcenie literackie i matematyczne, które miało mu umożliwić pójście w ślady ojca, urzędnika państwowego. Mając jednak skłonności artystyczne, Filippo zapisał się do Arte della Seta, gildii kupców jedwabiu, do której należeli również złotnicy, metaloplastycy i brązownicy. W 1398 roku został mistrzem złotniczym. Nie przypadkiem więc jego pierwsze ważne zlecenie budowlane, Ospedale degli Innocenti, pochodziło z cechu, do którego należał.
W 1401 roku Brunelleschi wziął udział w konkursie na projekt nowego zestawu drzwi z brązu do Baptysterium we Florencji. Każdy z siedmiu konkurentów wykonał panel z pozłacanego brązu, przedstawiający Ofiarę Izaaka. Praca Brunelleschiego, która wraz z pracą Lorenza Ghibertiego jest jedną z dwóch zachowanych do dziś, nawiązywała do grecko-rzymskiego Chłopca z cierniem. Panel Brunelleschiego składa się z kilku części przykręconych do tylnej płyty.
Brunelleschi uważany jest za pierwszoplanową postać renesansu. Niewiele jest informacji biograficznych o życiu Brunelleschiego, które wyjaśniałyby jego przejście od złotnika do architekta, jego wykształcenie w stylu gotyckim lub średniowiecznym, czy też jego przejście do klasycyzmu w architekturze i urbanistyce. Około 1400 r. pojawiło się kulturowe zainteresowanie „humanitas”, czyli humanizmem, który idealizował sztukę grecko-rzymskiego antyku w stosunku do formalnego i mniej realistycznego stylu średniowiecznego. Jednakże zainteresowanie to było ograniczone do kilku uczonych, pisarzy i filozofów, zanim zaczęło wpływać na sztuki wizualne. To właśnie w tym okresie (1402-1404) Brunelleschi i jego przyjaciel Donatello odwiedzili Rzym, by zbadać jego starożytne ruiny. Donatello, podobnie jak Brunelleschi, był wykształcony jako złotnik, choć później pracował w pracowni znanego w tym czasie malarza Ghibertiego. Choć chwała starożytnego Rzymu była w owym czasie przedmiotem popularnego dyskursu, wydaje się, że do czasu Brunelleschiego i Donatella nikt nie przestudiował szczegółowo fizycznej struktury jego ruin.
Pierwszym architektonicznym zleceniem Brunelleschiego był Ospedale degli Innocenti (1419- ok. 1445), czyli Szpital dla Założycieli. Jego długa loggia była rzadkim widokiem na ciasnych i krętych ulicach Florencji, nie wspominając już o imponujących łukach, z których każdy miał około 8 metrów wysokości. Budynek był dostojny i stonowany; nie było w nim pokazów pięknego marmuru ani ozdobnych inkrustacji. Był to również pierwszy budynek we Florencji, który wyraźnie nawiązywał – w swoich kolumnach i kapitelach – do klasycznej starożytności.
To jest fragment artykułu z Wikipedii wykorzystany na licencji Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0 Unported License (CC-BY-SA). Pełny tekst artykułu znajduje się tutaj →
Więcej …