Houd De Haarlijn Vast – Dutasteride vs. Finasteride voor haaruitval

Inleiding

Androgenetische alopecia (AGA), ook bekend als kaalheidspatroon bij mannen, is de meest voorkomende oorzaak van haaruitval bij mannen en treft ongeveer 80% van de Kaukasische mannen. Het wordt gekenmerkt door haarfollikels die geleidelijk in omvang afnemen, wat na verloop van tijd tot kaalheid leidt. AGA is meestal het gevolg van genetische aanleg; er zijn echter aanwijzingen dat de oorzaak ook androgeen-gerelateerd kan zijn. Dihydrotestosteron (DHT) is het belangrijkste androgeen dat een rol speelt bij AGA en mannen die aan deze aandoening lijden, hebben een verhoogde serumconcentratie van DHT.

Farmacologische therapie is gericht op verlaging van het DHT-niveau en stimulering van de haarfollikels door het gebruik van 5-a-reductaseremmers (5AR) of topische minoxidil. De 5AR-remmers finasteride (Proscar®, Propecia®) en dutasteride (Avodart®) worden traditioneel gebruikt voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie (BPH) en moeten allebei op recept worden voorgeschreven. Terwijl finasteride ook een door de FDA goedgekeurde indicatie voor haaruitval heeft, heeft dutasteride dat niet. Minoxidil is een antihypertensivum dat de haargroei stimuleert door zijn vaatverwijdende effecten en een verhoogde doorbloeding van de huid. Topische minoxidil (Rogaine®) is ook door de FDA goedgekeurd voor haaruitval en is zonder recept verkrijgbaar.

Gezien het feit dat het een vergelijkbaar werkingsmechanisme heeft als finasteride, vraag je je misschien af waarom dutasteride niet is goedgekeurd voor de behandeling van haaruitval. Het is interessant dat dutasteride momenteel is goedgekeurd voor de behandeling van haaruitval in Japan en Zuid-Korea, maar niet in de Verenigde Staten of Europa. Toch wordt het vaak off-label voorgeschreven voor de behandeling van haaruitval en veel patiënten vragen hun arts ernaar.

De onderstaande tabel geeft een overzicht van dosering, bijwerkingen en adviespunten voor finasteride, dutasteride, en topische minoxidil.

Hoe werken 5AR-remmers?

Zoals hierboven vermeld, zijn finasteride en dutasteride remmers van het enzym 5-a-reductase (5AR). Dit remt de omzetting van testosteron in dihydrotestosteron (DHT), het androgeen dat voornamelijk mannelijke kaalheid veroorzaakt.

Er zijn 3 typen 5AR-receptor isoenzymen, waarbij type I en type II van belang zijn bij de behandeling van AGA. Type I 5AR is het belangrijkste isoenzym dat wordt aangetroffen in talgklieren, zweetklieren en de hoofdhuid, terwijl type II 5AR aanwezig is in haarfollikels en de prostaat. Het belangrijkste verschil tussen finasteride en dutasteride is dat finasteride selectief is voor type II 5AR, terwijl dutasteride zowel type I als type II remt.

Dutasteride blokkeert niet alleen beide typen receptoren, maar doet dit ook veel doeltreffender. Dit kan een gevolg zijn van de veel langere halfwaardetijd van dutasteride in vergelijking met finasteride (~4 weken vs. 6-8 uur respectievelijk). Aangetoond is dat dutasteride 3 maal krachtiger is dan finasteride bij het remmen van type II 5AR en meer dan 100 maal bij het remmen van type I 5AR. Bovendien verlaagt oraal dutasteride serum DHT-concentraties tot 90%, terwijl finasteride DHT slechts met 70% verlaagt.

Is oraal dutasteride effectiever dan finasteride?

Een onderzoek uit 2014, uitgevoerd gedurende 29 weken bij 917 mannen met AGA, toonde aan dat oraal dutasteride effectiever was dan finasteride voor de behandeling van haaruitval. De mannen werden gerandomiseerd naar dutasteride 0,02, 0,1, of 0,5 mg/dag, finasteride 1 mg/dag, of placebo. Dutasteride 0,5 mg bleek superieur te zijn aan finasteride 1 mg in weken 12 en 24 bij het verhogen van het aantal haren. Op korte termijn lijkt dutasteride betere resultaten te bieden in vergelijking met finasteride. Er zijn echter gegevens op lange termijn nodig om deze resultaten te bevestigen.

Dus moet je nu naar buiten rennen en om dutasteride vragen? Niet per se. Het is belangrijk om te onthouden dat zowel finasteride als dutasteride, hoewel zeer zeldzaam, potentieel ernstige bijwerkingen hebben.

Een topische droom

Omwille van systemische en onbevredigende bijwerkingen met oraal finasteride, zijn er studies uitgevoerd waarin topische finasteride-oplossing (0,25% en 0,5%) werd vergeleken met oraal finasteride 1 mg. De studies waren klein maar toonden een vergelijkbare verbetering van de haargroei, met minder bijwerkingen in de topische therapiegroepen. Door de korte halfwaardetijd, de lage lipofiliteit en het relatief lage moleculaire gewicht lijkt enige systemische absorptie bij sommige patiënten onvermijdelijk. Er wordt ook gedacht dat de hoge toepassingsfrequentie kan leiden tot een verzadigingseffect, dat verantwoordelijk is voor systemische absorptie.

Het idee achter topische dutasteride houdt verband met zijn chemische eigenschappen. De grootte van dutasteride moleculen is groter dan die van finasteride, waardoor het moeilijker is om het als een topisch middel toe te dienen. De grote moleculen kunnen echter om verschillende redenen voordelig zijn. Ten eerste maken grote moleculen het moeilijk om voorbij de onderhuidse laag van de huid te komen, wat systemische absorptie zou kunnen verhinderen. Dutasteride is ook meer lipofiel (“vettig”) dan finasteride, waardoor het in theorie langer op de huid zou kunnen blijven. Helaas zijn er momenteel geen studies gepubliceerd over de effectiviteit van topisch dutasteride.

Conclusies

Zowel oraal finasteride als dutasteride hebben aangetoond haaruitval te voorkomen bij mannen met AGA. Omdat finasteride de oudste van de twee medicijnen is, zijn er meer gegevens over de effectiviteit, veiligheid en langetermijneffecten ervan. Om deze reden kan het verstandig zijn om te beginnen met finasteride voordat men overgaat op dutasteride. Als de resultaten met finasteride echter niet bevredigend zijn, kan dutasteride worden overwogen. Het is belangrijk om te onthouden dat dutasteride veel krachtiger is dan finasteride, wat kan leiden tot een hogere incidentie van bijwerkingen.

Topische preparaten zijn aantrekkelijke opties voor patiënten die de bijwerkingen van orale therapie niet kunnen verdragen of die gewoon hun kansen niet willen wagen. In het algemeen lijken topische producten minder bijwerkingen te hebben dan hun orale tegenhangers. Dit is echter niet onomstotelijk bewezen en in sommige gevallen kunnen lokale producten nog steeds in de bloedbaan terechtkomen. Desalniettemin, als ze even effectief zijn, zouden velen stellen dat topische de voorkeur verdienen.

Als u lijdt aan AGA, praat dan met uw zorgverlener over de behandelingsopties voor haarverlies.

1. https://www.uspharmacist.com/article/treatment-options-for-androgenetic-alopecia
2. https://www.forhims.com/blog/finasteride-vs-dutasteride-which-is-better-for-preventing-hair-loss
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3262531/
4. https://www.capillus.com/blog/finasteride-vs-dutasteride-for-hair-regrowth/
5. https://fuehairdoctor.co.uk/topical-dutasteride-dr-lupanzula/