Rare Disease Database

Behandeling
Er is geen specifieke, definitieve behandeling voor de ziekte van Bowen. Er kunnen verschillende therapieën worden gebruikt, die allemaal een uitstekend succespercentage hebben. De specifieke behandeling voor een individueel geval hangt af van talrijke factoren, zoals de plaats van het aangetaste lichaam; de grootte, dikte en aantal van de laesie(s); de aan- of afwezigheid van bepaalde symptomen; iemands leeftijd en algemene gezondheid; en/of andere elementen. Beslissingen over het gebruik van bepaalde medicatie en/of andere behandelingen moeten worden genomen door artsen en andere leden van het gezondheidszorg team in zorgvuldig overleg met de patiënt op basis van de specifieke kenmerken van zijn of haar geval; een grondige bespreking van de mogelijke voordelen en risico’s, met inbegrip van mogelijke bijwerkingen en effecten op lange termijn; de voorkeur van de patiënt; en andere relevante factoren.

Er bestaat een breed scala aan behandelingsmogelijkheden voor mensen met de ziekte van Bowen, waaronder topische chemotherapie, cryotherapie, curettage, fotodynamische therapie en chirurgie. De meeste therapieën hebben een uitstekende respons en de prognose van de ziekte van Bowen is in de meeste gevallen uitstekend. De respons op een bepaalde therapie kan variëren – wat bij de ene persoon werkt kan bij de andere minder effectief zijn. Een behandelplan voor de ziekte van Bowen wordt op maat gemaakt voor een patiënt, gebaseerd op wat het beste is voor zijn of haar individuele geval.

Sommige mensen kunnen kiezen voor geen behandeling (waken en afwachten). Wachten betekent dat artsen een patiënt met een langzaam groeiende aandoening volgen en niet behandelen totdat de ziekte zich verder ontwikkelt. Hierdoor kunnen sommige mensen vele jaren vermijden om dergelijke therapieën te ondergaan. Oudere patiënten met een langzaam groeiende laesie in een gebied waar genezing slecht kan zijn (bijv. onderbeen) zijn kandidaten voor watch and wait.

Topische chemotherapie omvat de toepassing van crèmes die direct op de laesie worden aangebracht. Twee veel gebruikte lokale geneesmiddelen voor de behandeling van de ziekte van Bowen zijn 5-fluorouracil en imiquimod 5%. Deze behandelingen kunnen alleen of in combinatie met andere therapieën worden gebruikt. 5-fluorouracil werkt door het vernietigen van de abnormale huidcellen. In het algemeen wordt de crème gedurende ten minste twee weken, zo niet veel langer, een- of tweemaal daags aangebracht.

Imiquimod 5% wordt in het algemeen gebruikt voor laesies op de onderbenen, grotere laesies en de erytroplasie van Queyrat-variant van de ziekte van Bowen.

Veel mensen met de ziekte van Bowen kunnen kiezen voor operatieve verwijdering van een laesie. Een eenvoudige chirurgische verwijdering, waarbij de laesie wordt weggesneden en de wond wordt gesloten met hechtingen, kan worden toegepast. Chirurgische verwijdering van een laesie is zeer succesvol, maar laat een chirurgisch litteken achter.

Een specifieke vorm van chirurgie, Mohs micrografische chirurgie genaamd, is meestal niet nodig, maar kan soms worden aanbevolen bij sommige mensen met de ziekte van Bowen, vooral bij grotere laesies, bij terugkerende laesies op het hoofd en in de hals of bij laesies die zich bevinden op plaatsen waar het weefsel zoveel mogelijk behouden moet blijven, bijv. rond de nagel. Bij deze operatie verwijdert de chirurg het zieke weefsel met een precieze techniek laagje voor laagje. Volgens de medische literatuur heeft Mohs-chirurgie het hoogste genezingspercentage van alle behandelingsopties.

Cryotherapie kan ook worden gebruikt om de ziekte van Bowen te behandelen. Cryotherapie is het gebruik van extreme koude om het weefsel en de cellen van huidlaesies te bevriezen en te vernietigen. Cryotherapie is een minimaal invasieve behandelingsmogelijkheid. Bij cryotherapie wordt een bevriezende stof, zoals vloeibaar stikstof of argongas, rechtstreeks op de laesie aangebracht. Cryotherapie is het meest effectief voor afzonderlijke of kleine laesies.

Een andere chirurgische procedure die wordt gebruikt om mensen met de ziekte van Bowen te behandelen is curettage met cauterisatie/elektrocauterisatie. Bij curettage wordt de laesie van de huid geschraapt. De procedure wordt meestal onder verdoving uitgevoerd. In sommige gevallen kan curettage worden gevolgd door cauterisatie, waarbij het letsel met een elektrische lading wordt weggebrand. Deze procedure moet in sommige gevallen worden herhaald en laat vaak een klein wit litteken achter.

Fotodynamische therapie, een procedure waarbij een geneesmiddel dat fotosensibilisator wordt genoemd, samen met een speciaal soort rood licht wordt gebruikt, voor de behandeling van sommige mensen met de ziekte van Bowen die grote of meerdere laesies hebben. Tijdens de fotodynamische therapie wordt het geneesmiddel aan de getroffen persoon toegediend en door de aangetaste cellen geabsorbeerd. Een specifieke golflengte van licht wordt gebruikt om het geneesmiddel te activeren, dat zich bindt met zuurstof, waardoor een chemische stof ontstaat die de aangetaste cellen vernietigt.

In het verleden werd vaak röntgen- of bestralingstherapie (radiotherapie) gebruikt om mensen met de ziekte van Bowen te behandelen, vooral mensen die slecht geopereerd konden worden of die meerdere laesies hadden. Personen met laesies op de benen worden niet aanbevolen voor radiotherapie vanwege de slechte wondgenezing in dat gebied. Radiotherapie wordt tegenwoordig minder vaak gebruikt voor de behandeling van de ziekte van Bowen dan in het verleden.

Preventie
De belangrijkste stap om het risico op de ziekte van Bowen te verlagen is het beperken of vermijden van overmatige blootstelling aan de zon. Beschermende kleding, zonnebrandcrème, het vermijden van zonnebanken en andere maatregelen kunnen worden genomen om het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Bowen te verlagen.