Soorten chirurgie bij botkanker
Chirurgie is een van de belangrijkste behandelingen voor primaire botkanker.
Deze pagina gaat over kanker die in uw bot begint (primaire botkanker).
Als uw kanker vanuit een ander deel van het lichaam in het bot is uitgezaaid, wordt dit secundaire of uitgezaaide botkanker genoemd.
Beslissen over uw behandeling
Een operatie voor primaire botkanker is een zeer gespecialiseerde behandeling. U wordt geopereerd in een gespecialiseerd centrum. De botchirurgen (orthopedisch chirurgen) zijn zeer ervaren en zijn opgeleid in dit soort operaties.
Ook andere gezondheidswerkers zijn bij uw zorg betrokken (een multidisciplinair team). Zij ondersteunen u voor en na de operatie.
De operatie die u ondergaat, hangt af van:
- de grootte van uw kanker
- de plaats waar de primaire bottumor zich bevindt
- of de tumor in nabijgelegen weefsels is gegroeid, of elders in het lichaam is uitgezaaid
Voor de meeste bottumoren hangt de operatie ook af van hoe goed uw kanker op chemotherapie reageert. Na chemotherapie om sommige soorten botkanker te doen slinken, kunt u misschien een operatie krijgen waarbij uw ledemaat wordt gespaard in plaats van verwijderd (amputatie).
Soorten operatie bij botkanker
De operatie is erop gericht de tumor volledig te verwijderen.
Soms zit de kanker in een bot of een deel van een bot dat de chirurg kan verwijderen. Dit worden vervangbare botten genoemd omdat ze niet opnieuw hoeven te worden opgebouwd (reconstructie) en er geen functieverlies is. Dit soort botten is bijvoorbeeld een rib of een scheenbeen (fibula). De chirurg verwijdert dus het bot of een deel ervan samen met de kanker.
Operatie waarbij de ledematen gespaard blijven
De meeste primaire botkankers bevinden zich in de armen of benen. Een operatie waarbij de ledematen gespaard blijven, is de belangrijkste operatie bij deze vormen van kanker. Dit betekent dat de kanker wordt verwijderd zonder de aangetaste arm of het aangetaste been te verwijderen. Het wordt ook wel limb salvage surgery genoemd.
De chirurg verwijdert het botgedeelte waarin de kanker zit en vervangt dit eventueel door een:
- metalen implantaat, een prothese genoemd
- vervangend bot uit een ander deel van het lichaam of uit een botbank
In sommige gevallen wordt het aangetaste bot verwijderd, met radiotherapie behandeld en weer teruggeplaatst in het lichaam.
Verwijdering van een ledemaat (amputatie)
Het kan verschrikkelijk nieuws zijn als u te horen krijgt dat u een arm of been moet verliezen. Maar de operatie kan nodig zijn om de kanker te genezen.
Een amputatie kan nodig zijn als de bottumor is uitgezaaid naar de weefsels rondom het bot en de bloedvaten of zenuwen aantast. Het kan zijn dat als uw chirurg alleen de tumor verwijdert, er een zeer groot risico is dat de kanker terugkomt. Of de tumor kan zich op een plaats bevinden waar de functie van het ledemaat na een ledemaatsparende operatie niet erg goed zou zijn, zoals in de voet of de enkel.
Na de operatie zal een specialist in kunstledematen (prothesen) u een prothese aanmeten die speciaal voor u is gemaakt. De ledemaatspecialist en de gespecialiseerde fysiotherapeuten zorgen ervoor dat u alle hulp krijgt die u nodig hebt om te leren omgaan met uw prothese.
Operatie als de kanker is uitgezaaid of teruggekomen
U kunt worden geopereerd aan primaire botkanker die al is uitgezaaid op het moment dat de diagnose bij u wordt gesteld. Of u wordt geopereerd als de kanker in uw longen of botten is teruggekeerd. Wanneer de kanker is uitgezaaid, wordt dit secundaire kanker genoemd.
Een operatie om secundaire kanker te verwijderen, heet een metastasectomie. Dit gebeurt het vaakst bij secundaire kanker in de longen. Deze operatie komt vaker voor bij osteosarcoom dan bij andere soorten botkanker.
Als de kanker te wijdverbreid is, is een operatie misschien niet mogelijk. Maar u kunt wel chemotherapie krijgen om de tumoren te verkleinen. Als u al eerder chemotherapie heeft gehad, kan het zijn dat de longtumoren niet op de medicijnen reageren. U kunt dan andere chemotherapie krijgen.
Na de operatie
Na een bot- of gewrichtsoperatie hebt u veel fysiotherapie nodig om u weer op de been te krijgen. Dit is op dat moment erg hard werken. Maar het loont de moeite als u merkt dat u zich steeds gemakkelijker kunt bewegen.