Speekselklierstenen

Wat zijn speekselklierstenen?

De belangrijkste speekselklieren zijn de oorspeekselklieren (aan beide zijden van het gezicht), de submandibulaire klieren (onder de kaak) en de sublinguale klieren (onder de tong). Deze klieren maken vooral speeksel aan om de vertering van voedsel te helpen. Het speeksel loopt via de speekselkanalen naar de mondbodem, naast de boventanden, en onder de tong. Verstopping van deze kanalen door verkalkte stenen (calculi) wordt sialolithiasis genoemd. De meeste stenen bestaan uit chemische stoffen, calciumfosfaat en calciumcarbonaat, vermengd met celresten en slijm. Sialolithiasis treft meestal mensen tussen de 50 en 80 jaar oud.

Salivary gland stones affect ducts to the submandibular gland in nearly 80% of cases, the parotid gland in 14%, and the sublingual gland in 6%. Stenen in submandibulaire klieren zijn groot en komen meestal als één steen voor in vergelijking met stenen in de oorspeekselklier.

Wat veroorzaakt speekselklierstenen?

De oorzaak is onbekend. Het is niet besmettelijk en wordt niet doorgegeven van ouders op kinderen.

Wat zijn de symptomen van speekselklierstenen?

De belangrijkste symptomen zijn pijn en zwelling in de wang en onder de tong. De pijn wordt erger tijdens en na het eten. Andere symptomen zijn zwelling van de speekselklier en gevoeligheid. Als de klier geïnfecteerd raakt, kunnen koorts en toenemende pijn optreden.

Hoe worden speekselklierstenen gediagnosticeerd?

De arts stelt de diagnose meestal op basis van de symptomen en een lichamelijk onderzoek. De symptomen hebben de neiging te komen en te gaan. Deze periodieke pijnaanvallen worden speekselkoliek genoemd. De steen kan soms met een onderzoekende hand worden gevoeld. Als de zorgverlener een gezwollen massa voelt, kan een computertomografie (CT) worden gemaakt om de massa te zien en andere oorzaken uit te sluiten, zoals tumoren, tandabcessen, gezwollen lymfeklieren, lymfoom, sarcoïdose en sialadenitis (speekselklierontsteking). In zeldzame gevallen kunnen röntgenfoto’s van de klier worden gemaakt (sialografie), nadat een kleurstof in het kanaal is gespoten om de diagnose te bevestigen. De zorgverlener kan ook bloedonderzoek bestellen.