Zeg gewoon nee
Media afspelen
De slogan “Zeg gewoon nee” was een creatie van Robert Cox en David Cantor, reclameleiders op het New Yorkse kantoor van Needham, Harper& Steers/USA in het begin van de jaren tachtig.
In 1982 dook de uitdrukking “Just Say No” voor het eerst op toen Nancy Reagan een bezoek bracht aan de Longfellow Elementary School in Oakland, Californië. Op de vraag van een schoolmeisje wat ze moest doen als haar medeleerlingen haar drugs aanboden, antwoordde de First Lady: “Zeg gewoon ‘nee’.” Just Say No cluborganisaties binnen scholen en anti-drugsprogramma’s op scholen werden al snel gemeengoed, waarbij jongeren pacten sloten om niet met drugs te experimenteren.
Gevraagd naar haar inspanningen in de campagne, zei Nancy Reagan: “Als je maar één kind kunt redden, is het de moeite waard.” Ze reisde door de Verenigde Staten en verschillende andere landen, in totaal meer dan 250.000 mijl (400.000 km). Nancy Reagan bezocht drugsrehabilitatiecentra en programma’s ter voorkoming van misbruik; met de media-aandacht die de first lady krijgt, verscheen zij in praatprogramma’s op televisie, nam openbare dienstmededelingen op, en schreef gastartikelen. Tegen de herfst van 1985 verscheen ze in 23 talkshows, was ze medepresentatrice in een aflevering van Good Morning America in oktober 1983 en speelde ze de hoofdrol in een twee uur durende PBS-documentaire over drugsmisbruik.
De campagne en de uitdrukking “Just Say No” vonden hun weg naar de populaire Amerikaanse cultuur toen televisieseries als Diff’rent Strokes en Punky Brewster afleveringen produceerden die in het teken stonden van de campagne. In 1983 verscheen Nancy Reagan als zichzelf in de televisieprogramma’s Dynasty en Diff’rent Strokes om steun te verwerven voor de anti-drugscampagne. Ze deed ook mee aan een rock videoclip “Stop the Madness” uit 1985. La Toya Jackson werd in 1987 woordvoerster van de campagne en nam een liedje op getiteld “Just Say No” met de Britse hitproducenten Stock/Aitken/Waterman.
In 1985 breidde Nancy Reagan de campagne internationaal uit. Ze nodigde de First Ladies van 30 landen uit in het Witte Huis in Washington DC voor een conferentie onder de naam “First Ladies Conference on Drug Abuse”. Later werd zij de eerste First Lady die werd uitgenodigd om de Verenigde Naties toe te spreken.
Zij riep de hulp in van de Girl Scouts van de Verenigde Staten van Amerika, de Kiwanis Club International en de National Federation of Parents for a Drug-Free Youth om de zaak te promoten; de Kiwanis plaatsten meer dan 2000 billboards met Nancy Reagan’s beeltenis en de slogan. Er werden meer dan 5000 Just Say No clubs opgericht in scholen en jeugdorganisaties in de Verenigde Staten en in het buitenland. Veel clubs en organisaties zijn nog steeds actief in het hele land, waar ze kinderen en tieners willen voorlichten over de effecten van drugs.
Just Say No stak over naar het Verenigd Koninkrijk in de jaren tachtig, waar het populair werd door de “Drugwatch”-campagne van de BBC uit 1986, die draaide om een heroïneverslaving-verhaal in de populaire kindertelevisieserie Grange Hill. De cover van de cast van het originele Amerikaanse campagnelied, met een toegevoegde rap, bereikte de UK top tien. De dood van Anna Wood in Sydney, Australië en de Britse tiener Leah Betts uit Essex in het midden van de jaren negentig veroorzaakten een mediavuur in zowel het VK als Australië over het gebruik van illegale drugs. De ouders van Wood gaven zelfs haar schoolfoto vrij op een badge met de tekst “Just say no to drugs” erop om de maatschappij te waarschuwen voor de gevaren van illegaal drugsgebruik. De foto werd wijd verspreid in de media. Een foto van Betts in coma in haar ziekenhuisbed werd ook in de Britse media verspreid. Beide tieners stierven door watervergiftiging omdat ze te veel water hadden gedronken na het innemen van ecstasy.