Articles

Epos o Gilgameszu Streszczenie

Epos o Gilgameszu Streszczenie

Gilgamesz, syn mężczyzny i bogini, jest królem starożytnego sumeryjskiego miasta-państwa Uruk. Aha, i jest też najsilniejszym i najprzystojniejszym mężczyzną na świecie. Musi być miło.

Niestety, atuty Gilgamesza uderzyły mu do głowy i spędza on cały swój czas zużywając młodych mężczyzn z miasta niekończącymi się zawodami sportowymi i wykorzystując seksualnie młode kobiety. Kiedy mieszkańcy Uruk nie mogą już dłużej tego znieść, modlą się do bogów o pomoc. Bóg Anu słyszy ich i rozkazuje bogini Aruru stworzyć innego człowieka, który będzie pasował do Gilgamesza.

Aruru tworzy Enkidu, niecywilizowanego dzikiego człowieka, i umieszcza go w lesie. Tam Enkidu ma kilka potyczek z traperem, który korzysta z tego samego wodopoju. Przerażony traper udaje się do Uruk po pomoc. Za radą Gilgamesza, traper wraca do wodopoju z Szamhatem, świątynną prostytutką. Kiedy pojawia się Enkidu, Szamhat kusi go, by uprawiał z nią seks.

Po tym wydarzeniu Enkidu stwierdza, że nie jest już w stanie nadążyć za zwierzętami, ale jego umysł został otwarty. Zaczyna żyć z Szamhat, która wtajemnicza go w ludzkie życie. Kiedy wspomina ona o Gilgameszu, Enkidu uświadamia sobie, że chce mieć przyjaciela – i że chce dać Gilgameszowi popalić. (Wrogowie!) Och, co za zbieg okoliczności – Gilgamesz też marzył o nowym przyjacielu.

Wkrótce Enkidu udaje się do Uruk i stawia czoła Gilgameszowi. Gilgamesz wygrywa, ale nie ma żadnych urazy, a dwaj wojownicy zostają najlepszymi kumplami.

Czas mija.

Jednego dnia Gilgamesz postanawia udać się do odległego Lasu Cedrowego i zabić Humbabę, potwora, który go strzeże. Bo wiecie, czemu nie? Wbrew radom starszyzny Uruk i samego Enkidu, dwaj przyjaciele wyruszają na wyprawę. Gdy docierają do Lasu Cedrowego, bóg słońca Szamasz pomaga im obezwładnić Humbabę, który zaczyna błagać o litość. Gilgamesz ma zamiar jej udzielić, ale ulega presji Enkidu i zabija go. (Po prostu powiedzcie nie, chłopaki.)

Przyjaciele ścinają najwyższe drzewo w lesie, które Enkidu planuje poświęcić bogu Enlilowi. Budują tratwę i płyną do domu w dół rzeki Eufrat, zabierając głowę Humbaby na przejażdżkę. Zabawa!

W tym momencie bogini Isztar zakochuje się w Gilgameszu i prosi go, by się z nią ożenił. Gilgamesz ją odrzuca, wskazując, że wszyscy jej poprzedni kochankowie źle skończyli. Poważnie wkurzona Isztar pożycza Byka Niebios od swojego ojca, Anu, i wysyła go na ziemię, by ukarał przyjaciół. Ale oni zabijają Byka, a kiedy Isztar pojawia się na wałach Uruk, Enkidu rzuca jedną z jego nóg w jej twarz.

Niedługo potem Enkidu śni, że bogowie zdecydowali, iż za zabicie Humbaby, ścięcie cedru i zabicie Byka Niebios albo on, albo Gilgamesz muszą umrzeć – i że Enlil wybrał Enkidu. W mgnieniu oka Enkidu zapada na tajemniczą chorobę i umiera po wielu cierpieniach.

Gilgamesz jest bardzo załamany. W końcu decyduje się na podróż poza krańce ziemi, by porozmawiać z Utanapishtimem, człowiekiem, który otrzymał nieśmiertelność. Wyczerpująca podróż doprowadza Gilgamesza do góry Mashu, gdzie dwie skorpiony strzegą wschodu słońca. Gilgamesz, któremu pozwolono kontynuować podróż, odbywa wstrząsającą podróż do dolnej części świata, ledwie unikając spalenia na popiół przez słońce.

Po przybyciu na miejsce spotyka Siduri, karczmarza, który kieruje go do Urshanabi, przewoźnika. Mimo złego pierwszego wrażenia, Urszanabi pomaga Gilgameszowi przeprawić się przez Wody Śmierci. Po drugiej stronie Gilgamesz spotyka Utanapisztima, który mówi mu: „Trudno, ludzie nie mogą uciec przed śmiercią.”

Patrz, dawno temu bogowie postanowili zniszczyć całą ludzkość potopem. Ale on i jego żona otrzymali ostrzeżenie od boga Ea i zbudowali olbrzymi statek, na którym umieścili wszystkie rodzaje żywych stworzeń, a także kilku rzemieślników. Kiedy potop się skończył, bóg Enlil obdarzył Utanapisztima i jego żonę nieśmiertelnością. Utanapisztim uważa, że Gilgamesz nie jest godzien takiego daru; aby to udowodnić, wyzywa naszego bohatera na zawody w czuwaniu.

Gilgamesz ponosi sromotną klęskę. Utanapisztim mówi mu, żeby sobie poszedł, a na dokładkę strzela do Urszanabiego. Po tym jak ci dwaj odpływają, jednak, żona Utanapishtima sprawia, że jej mąż wzywa ich z powrotem. Tym razem Utanapisztim opowiada Gilgameszowi o roślinie, która przywróci młodość temu, kto ją zje.

Gilgamesz znajduje roślinę na dnie morza i postanawia zabrać ją do domu, do Uruk, i wypróbować na starcu. Na pierwszym postoju w drodze do domu Gilgamesz bierze kąpiel i zostawia kwiat na ziemi. Pojawia się wąż i zjada kwiat. D’oh! Niezrażeni Gilgamesz i Urszanabi kontynuują podróż w kierunku Uruk. Kiedy tam docierają, Gilgamesz chwali się architekturą miasta, powtarzając początek poematu

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *