Gluten a cukrzyca: Czy osoby z cukrzycą powinny unikać glutenu?

Choć „przechodzenie na dietę bezglutenową” jest obecnie trochę modne, mogą być ku temu dobre powody – szczególnie jeśli żyjesz z cukrzycą typu 1 lub typu 2.

Czy stosowanie diety bezglutenowej mogłoby poprawić twoją wrażliwość na insulinę? Czy może ona pomóc Ci schudnąć, poczuć się bardziej energicznym, poprawić funkcjonowanie tarczycy i wyeliminować dolegliwości żołądkowe?

Spójrzmy na to, co mówi nauka!

W tym artykule przyjrzymy się, czym jest gluten, jakie są oznaki i objawy nietolerancji lub wrażliwości na gluten oraz co badania mówią o glutenie i cukrzycy.

Co to jest gluten?

Gluten to białko występujące w wielu rodzajach zbóż, w tym w pszenicy, życie, orkiszu, jęczmieniu, semolinie, farro, durum, bulgur i Kamut.

Dwa podstawowe typy białek w glutenie to glutenina i gliadyna. Uważa się, że gliadyna jest białkiem, które wywołuje najbardziej dokuczliwe objawy u tych, którzy nie tolerują dobrze glutenu.

Gluten jest naprawdę tym, co daje twoim ulubionym produktom chlebowym tę rozciągliwą, elastyczną konsystencję i pyszny smak. (Smak, którego możesz nawet nie być świadomy, dopóki nie spróbujesz jeść chleba bezglutenowego).

Próba zastąpienia glutenu zbożem bezglutenowym (kukurydza, ryż, gryka, itp.) zawsze będzie zdradliwa, ponieważ bez glutenu tracisz wiele cech, które sprawiają, że wypieki i inne pokarmy oparte na skrobi są tak pyszne!

Co to jest nietolerancja glutenu (celiakia)

Właściwie istnieją dwa rodzaje warunków zdrowotnych opartych na reakcji organizmu na gluten: nietolerancja glutenu i wrażliwość na gluten.

Przyjrzyjrzyjmy się różnicom pomiędzy nimi oraz ich oznakom i objawom.

Celiakia – nietolerancja glutenu – jest chorobą autoimmunologiczną, taką jak cukrzyca typu 1, w której obecność glutenu wyzwala układ odpornościowy organizmu do ataku i zniszczenia wyściółki jelita cienkiego.

Celiakię można zidentyfikować i zdiagnozować za pomocą prostego badania krwi lub biopsji jelita cienkiego, co jest prostsze niż się wydaje. Przy pełnej sedacji, gastroenterolog wprowadzi długie, cienkie urządzenie do gardła i wydrapie mały kawałek tkanki z jelita cienkiego, który następnie zbada pod mikroskopem pod kątem uszkodzeń.

Uwaga: nie przestawaj jeść glutenu przed badaniem krwi lub biopsją. Jeśli usuniesz gluten ze swojej diety przed którymś z tych badań, stan zapalny i przeciwciała, które wynikają z celiakii, mogą się zmniejszyć i dać niedokładne wyniki.

Jeśli badanie krwi lub biopsja wypadną negatywnie, powinno to skłonić cię do wyeliminowania glutenu na 2 do 3 tygodni, aby ustalić, czy masz wrażliwość na gluten, a nie nietolerancję.

Objawy nietolerancji glutenu (celiakia)

• Dyskomfort trawienny po posiłkach
• Wzdęcia
• Diarrhea
• Constipation
• Headache
• Tiredness
• Problemy skórne (wysypka, trądzik, itp.)
• Depresja
• Utrata wagi
• Ciepły lub silnie pachnący kał

Możesz doświadczyć tylko garstki z tych objawów – lub możesz nie mieć prawie żadnych. W celiakii, wyściółka jelita cienkiego i ogólny poziom zapalenia w organizmie stopniowo wzrasta. Im dłużej będziesz spożywać gluten, tym silniejsze będą objawy.

Co to jest wrażliwość na gluten

Wrażliwość na gluten jest bardziej podobna do alergii: twoje ciało reaguje negatywnie, gdy spożywasz gluten.

Często zakłada się, że najbardziej znaczącym objawem nietolerancji lub wrażliwości na gluten jest rozstrój żołądka, ale gluten może siać spustoszenie w twoim nastroju, stawach, energii i skórze.

Pamiętaj jednak, że gluten jest związany z wieloma innymi objawami, ponieważ może wpływać na każdą osobę inaczej.

W rzeczywistości, ludzie z wrażliwością na gluten mogą nie mieć żadnych objawów w jelitach.

Objawy wrażliwości na gluten

• Dyskomfort trawienny po posiłkach
• Ból brzucha
• Zmęczenie
• Mgła mózgowa
• Wzdęcia
• Depresja
• Bolące stawy
• Ciepły lub silniepachnący kał
• GERD (choroba refluksowa przełyku)
• Zgaga

Podobnie jak w przypadku celiakii, z pewnością nie musisz mieć wszystkich tych objawów, aby się zakwalifikować. Najprostszy sposób, aby dowiedzieć się, czy gluten Ci przeszkadza?

Zaprzestań go jeść.

Jeśli czujesz się lepiej po odstawieniu glutenu, a następnie ponownie wprowadzasz gluten po 2 do 4 tygodniach unikania go i objawy powracają, możesz zasadniczo stwierdzić, że twoje ciało ma wrażliwość na gluten.

Czy gluten może być szkodliwy dla ludzi, którzy nie są nietolerancyjni lub wrażliwi na gluten?

Jest to pytanie, na które nauka nie udzieliła jednoznacznej odpowiedzi w tym momencie, z różnymi badaniami i niepotwierdzonymi dowodami wskazującymi w różnych kierunkach.

Przedstawiamy poniżej najbardziej przekonujące powody za i przeciw spożywaniu glutenu, ale proszę wziąć te opinie i badania za to, czym są: odkryciami naukowymi na wczesnym etapie i wskaźnikami możliwych negatywnych skutków – a nie rozstrzygającymi dowodami, że spożywanie glutenu jest szkodliwe dla każdego!

Przeciwko glutenowi

Prawdopodobnie zadałeś pytanie: „Jeśli spożywamy gluten od tysięcy lat, to jak to możliwe, że teraz zaczął on powodować choroby?”

Odpowiedź jest skomplikowana.

Ale zaczyna się od tego: gluten jest podejrzewany o tworzenie stanu zapalnego i „przepuszczalności jelit” u każdego, wyjaśnia dr Tom O’Brien – ekspert w dziedzinie celiakii, wrażliwości na gluten i zdrowia jelit.

Co to jest „przepuszczalność jelit”?

Przepuszczalność jelit jest również znana jako „nieszczelne jelito”.

Przepuszczalność jelit jest definiowana przez uraz, że tak powiem, w wyściółce twoich jelit. Wyściółka jelit jest potężną i krytyczną częścią twojego ciała – a jej szybkie gojenie i tempo odrastania zużywa prawie 40 procent dziennego wydatku energetycznego twojego ciała.

Ta wyściółka twoich jelit zapobiega utracie wody i elektrolitów. Ma również zapobiegać przedostawaniu się antygenów i mikroorganizmów.

„Brama jest przez nieszczelne jelito”, wyjaśnia O’Brien. „Więc jeśli jesz ten rodzaj ziaren, które aktywują przepuszczalność jelit, otwierasz bramę. Najszybciej rosnące komórki w organizmie znajdują się wewnątrz wyściółki żołądka i jelit. Co 3 do 4 dni masz nową wyściółkę żołądka.”

O’Brien mówi, że za każdym razem, gdy jesz gluten, tworzysz łzy w wyściółce jelit, ale jelita są zaprojektowane tak, aby szybko się goić – dopóki nie zaczną walczyć o uzdrowienie.

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi na Harvardzie, O’Brien powiedział, że gluten może być toksyczny dla wszystkich ludzi. Badanie dotyczyło czterech grup: osób z celiakią, osób z wrażliwością na gluten, osób na diecie bezglutenowej i osób, które nadal jedzą gluten.

Badanie wykazało, że wszystkie cztery grupy wykazały przepuszczalność jelit po spożyciu glutenu.

Czy gluten może prowadzić do stanu zapalnego?

Zapalenie jest drugim elementem tej układanki. O’Brien wyjaśnia, że stan zapalny jest tym, co służy jako spust dla choroby autoimmunologicznej i jako przyczyna twoich objawów u osób bez choroby autoimmunologicznej.

Dodaje, że stan zapalny z codziennej diety polegającej na jedzeniu glutenu może wpływać na cokolwiek, co zdarza się być najbardziej wrażliwą częścią twojego własnego zdrowia – często na coś, czego możesz nawet nie być świadomy.

„Może to twoje dzieci lub twój mózg”, powiedział O’Brien. „Gluten jest benzyną w ogniu zapalenia. To ryczy w całym organizmie i gdziekolwiek jest słabe ogniwo, tam właśnie wybuchnie.”

„Odkrywają, że takie rzeczy jak idiopatyczne młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów czasami ustępuje na diecie bezglutenowej”, wyjaśnił O’Brien.

„Inne badanie skupiło się na zaburzeniach koncentracji uwagi (ADD)”, wyjaśnił O’Brien. „132 dzieci zostały przetestowane i wszystkie z nich poprawiły się we wszystkich 12 markerach w ciągu sześciu miesięcy na diecie bezglutenowej. Ich mózg był słabym ogniwem.”

To przytłaczający pomysł – że każdy jest wrażliwy na gluten – ale biorąc pod uwagę ilość glutenu w dzisiejszej mocno przetworzonej żywności – 50 procent więcej według O’Briena – nie jest to tak daleko idące, jak może się wydawać.

Sprawa dla glutenu

Pomimo, że informacje przedstawione przez dr. O’Briena brzmią jak przekonujący powód, aby wykluczyć gluten ze swojej diety, inni eksperci i badacze nie zgadzają się, że gluten jest szkodliwy dla osób, które nie cierpią na celiakię lub wrażliwość na gluten.

Badanie z 2018 r. przeprowadzone przez Division of Gastroenterology na University of South Alabama School of Medicine wykazało, że:

„Wysokiej jakości dowody wspierające unikanie glutenu w przypadku objawów fizycznych lub chorób innych niż te, o których wiadomo, że są spowodowane przez reakcje immunologiczne na gluten, nie są ani solidne, ani przekonujące. W rzeczywistości, unikanie glutenu może być związane z niekorzystnymi skutkami u pacjentów bez udowodnionych chorób związanych z glutenem.”

Według badań, głównym ryzykiem dla osób, które unikają glutenu bez medycznego powodu jest niedobór kluczowych minerałów i składników odżywczych, w tym żelaza, folianu (witaminy B), wapnia i błonnika spowodowany restrykcyjną dietą.

Przeciętna amerykańska dieta jest już niska w błonnik w szczególności, a kiedy usuwasz całą pszenicę, problem staje się jeszcze gorszy.

Oczywiście, te braki mogą być pokonane, jeśli zwracasz uwagę na to, co jesz i robisz swoje badania przed rozpoczęciem diety bezglutenowej. W rzeczywistości, niektórzy twierdzą, że sam akt badania wszystkiego, co jesz, aby upewnić się, że jest to bezglutenowe, sprawia, że masz większe szanse na dokonanie zdrowych wyborów żywieniowych w ogóle.

Badania dotyczące glutenu i cukrzycy

Istnieje znacznie więcej badań dotyczących glutenu i cukrzycy typu 1 niż glutenu i cukrzycy typu 2.

Diagnoza cukrzycy typu 1 zwykle pojawia się przed celiakią

W badaniu z 2015 r. z Baltimore i Bostonu ustalono, że celiakia występuje aż u 20 proc. osób z cukrzycą typu 1.

Dodatkowo ustalono, że cukrzyca typu 1 na ogół rozwija się jako pierwsza. U pacjentów, u których celiakia rozwinęła się jako pierwsza, początek ich cukrzycy typu 1 był znacznie późniejszy w życiu niż przeciętnie.

Wreszcie, pacjenci, u których rozwinęła się zarówno celiakia, jak i cukrzyca typu 1, mieli tendencję do zapadania na cukrzycę typu 1 w młodszym wieku w porównaniu z pacjentami z cukrzycą typu 1, u których nigdy nie rozwinęła się celiakia.

Cukrzyca typu 1 i celiakia mają nakładające się uwarunkowania genetyczne

W tym samym badaniu z Baltimore i Bostonu stwierdzono również, że celiakia i cukrzyca typu 1 mają kilka nakładających się genetycznych czynników ryzyka. Geny HLA-DQ2 i DQ8 zostały wskazane jako istotne determinanty rozwoju każdej z tych chorób.

Wysokie spożycie glutenu przez matkę w czasie ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1 u dziecka

W tym badaniu z 2018 r. z Danii stwierdzono, że kobiety z najwyższym spożyciem glutenu w czasie ciąży znacznie zwiększyły ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1 u swojego dziecka, zasadniczo podwajając ryzyko.

Dieta bezglutenowa znacznie zmniejszyła częstość występowania cukrzycy typu 1 u myszy

To badanie z 1999 r. (omówione ponownie w 2014 r.) z Danii ustaliło, że dieta bezglutenowa w dużym stopniu zapobiegła wystąpieniu cukrzycy typu 1 u myszy. Myszy stosowały dietę bezglutenową przez prawie cały rok, zmniejszając częstość występowania cukrzycy typu 1 z 64 procent do niezwykłych 15 procent.

Zużycie glutenu prowadzi do oporności na leptynę, która przyczynia się do otyłości i cukrzycy typu 2

W badaniu z 2015 roku przeprowadzonym w Szwecji i Danii stwierdzono, że gluten faktycznie zapobiega wiązaniu się leptyny z jej receptorem leptynowym. Leptyna jest białkiem produkowanym przez organizm, które reguluje apetyt i spożycie diety. Leptyna jest również bezpośrednio związana z genem otyłości.

Gdy leptyna nie jest w stanie prawidłowo związać się z receptorem leptyny, określa się to mianem „leptynooporności”, która jest uważana za główny czynnik ryzyka otyłości.

„Postawiono hipotezę, że białko zbożowe w diecie może powodować oporność na leptynę poprzez uniemożliwienie leptynie wiązania się z jej receptorem” – wyjaśniono w badaniu.

Dieta bezglutenowa nie obniża ryzyka wystąpienia zespołu metabolicznego

To badanie z 2017 r. z New Jersey śledziło 155 pacjentów bez celiakii lub choroby sercowo-naczyniowej, którzy również stosowali dietę bezglutenową.

Pomimo, że badanie wykazało, że osoby jedzące bezglutenowo miały tendencję do zdrowszej wagi i wyższego poziomu cholesterolu HDL, nie mogli stwierdzić, że dieta bezglutenowa faktycznie zmniejszyła ryzyko wystąpienia u pacjenta zespołu metabolicznego (który obejmuje cukrzycę typu 2) lub choroby sercowo-naczyniowej.

Wnioski: Czy osoby z cukrzycą powinny unikać spożywania glutenu?

Jeśli podejrzewasz, że jesteś nietolerancyjny lub wrażliwy na gluten, lub zmagasz się z problemami trawiennymi, wykonanie badania krwi i/lub biopsji może być dobrym pomysłem. Jeśli wynik badania będzie pozytywny dla celiakii, możesz dostosować swoją dietę tak, aby wyeliminować gluten.

Jeśli wynik badania będzie negatywny, nadal możesz rozważyć wyeliminowanie glutenu z diety na okres co najmniej dwóch tygodni, aby zobaczyć, jak to wpłynie na Twoje zdrowie i ogólne samopoczucie. Jeśli zauważysz pozytywny efekt, wtedy będziesz musiał zdecydować, czy warto przyjąć bezglutenowy styl życia.

Życie bezglutenowe jest łatwiejsze do powiedzenia niż zrobienia. Jeśli uważasz, że gluten może mieć na Ciebie negatywny wpływ, najpierw porozmawiaj ze swoim zespołem opieki zdrowotnej.

I pamiętaj, jeśli masz badanie krwi wykonane w celu określenia, czy masz celiakię, będziesz chciał się upewnić, że nie jesz glutenu przed badaniem.

Sugerowany następny post: Wzdęcia, zaparcia i cukrzyca: How I Fixed My Stomach Problems