Auscultatie
Auscultatie, diagnostische procedure waarbij de arts naar geluiden in het lichaam luistert om bepaalde defecten of aandoeningen op te sporen, zoals storingen in de hartkleppen of zwangerschap. Auscultatie werd oorspronkelijk uitgevoerd door het oor direct op de borst of de buik te plaatsen, maar wordt sinds de uitvinding van dat instrument in 1819 voornamelijk met een stethoscoop beoefend.
De techniek is gebaseerd op karakteristieke geluiden die worden geproduceerd, in het hoofd en elders, door abnormale bloedcircuits; in de gewrichten door geruwde oppervlakken; in de onderarm door de hartslaggolf; en in de buik door een actieve foetus of door darmstoornissen. Het wordt echter het meest gebruikt bij de diagnose van ziekten van hart en longen.
De hartgeluiden bestaan hoofdzakelijk uit twee afzonderlijke geluiden die optreden wanneer de twee sets hartkleppen sluiten. Ofwel een gedeeltelijke obstructie van deze kleppen, ofwel lekkage van bloed door deze kleppen als gevolg van een onvolmaakte sluiting, resulteert in turbulentie in de bloedstroom, hetgeen hoorbare, langdurige geluiden veroorzaakt die ruis worden genoemd. Bij bepaalde aangeboren afwijkingen van het hart en de bloedvaten in de borstkas kan het geruis continu zijn. Ruisgeluiden zijn vaak specifiek diagnostisch voor ziekten van de afzonderlijke hartkleppen; dat wil zeggen dat zij soms onthullen welke hartklep de kwaal veroorzaakt. Evenzo kan een verandering in de kwaliteit van de hartgeluiden een ziekte of zwakte van de hartspier aan het licht brengen. Auscultatie is ook nuttig bij het vaststellen van de soorten onregelmatig hartritme en bij het ontdekken van het geluid dat eigen is aan een ontsteking van het hartzakje dat het hart omgeeft.
Ausculatie laat ook de verandering horen van de geluiden die worden geproduceerd in de luchtbuizen en longzakken tijdens de ademhaling wanneer deze structuren ziek zijn.