Is het veilig om bloed te drinken?

Bloed zuigen blijkt niet alleen leuk te zijn voor fictie: In 2011 heeft een 19-jarige Texaan genaamd Lyle Bensley naar verluidt ingebroken in het appartement van een vrouw en haar in de nek gebeten. Dit was geen slaapkameract tussen geliefden; Bensley beweerde een eeuwenoude vampier te zijn die bloed nodig had om in leven te blijven. De vrouw ontsnapte en belde de politie, en Lyle de would-be vampier werd gearresteerd voor mishandeling.

Maar is het veilig om bloed te drinken?

In zeer kleine hoeveelheden (zeg, een paar theelepels), en als het bloed vrij is van ziekteverwekkers (zoals de vele bloedoverdraagbare ziekten), kan bloed je geen kwaad doen. Buiten dat, pas op.

Het vreemde feit is dat bloed, als het gedronken wordt, giftig is. Wanneer het beperkt blijft tot plaatsen waar bloed hoort te zijn – zoals het hart, de vaten, enzovoort – is het essentieel voor het leven. Maar wanneer het wordt ingenomen is het een heel ander verhaal. Natuurlijk hebben alle giffen doses, en net zoals een klein beetje gif niet per se schadelijk is, geldt dat hoe meer je eet of drinkt, hoe groter het gevaar.

Omdat bloed zo rijk is aan ijzer – en omdat het lichaam moeite heeft om overtollig ijzer uit te scheiden – loopt elk dier dat regelmatig bloed consumeert een risico op een ijzerdosis. Hoewel ijzer noodzakelijk is voor alle dieren (en eigenlijk voor het meeste leven), kan het in hoge doses giftig zijn. Deze aandoening, hemochromatose genaamd, kan een groot aantal ziekten en problemen veroorzaken, waaronder leverbeschadiging, vochtophoping in de longen, uitdroging, lage bloeddruk en zenuwstoornissen.

Hoe dan ook lijkt het eten van bloed bij mensen meer voor te komen dan men zou verwachten. John Edgar Browning van Georgia Tech, die onderzoek heeft gedaan naar deze praktijk, suggereert in een artikel in de BBC dat duizenden mensen in de Verenigde Staten bloed drinken om verschillende redenen. Sommige van deze mensen zeggen dat de met zuurstof en ijzer verrijkte substantie hen energie geeft, en geen van de door Browning geïnterviewde drinkers heeft nadelige gevolgen ondervonden van hun gedrag, dus misschien hebben ze de bloedmaaltijden niet overdreven: “Geen enkele vampier die ik heb geïnterviewd heeft geklaagd over medische complicaties als gevolg van het consumeren van bloed,” zei Browning, volgens de BBC.

In tegenstelling tot mensen, hebben de lichamen van dieren die bloed verteren gespecialiseerde spijsverteringsmechanismen aangepast. Volgens Katherine Ramsland in haar boek “The Science of Vampires” (Penguin Putnam, 2002) heeft de vampiervleermuis, “een enorme inname van ijzer nodig, dat helpt bij de aanmaak van hemoglobine om zuurstof van de longen naar de lichaamsweefsels te transporteren. Maar de ijzeropname is over het algemeen hoger dan wat de vleermuis nodig heeft, dus heeft hij een speciaal proces om het teveel uit te scheiden. Bij de opname gaat het bloed door een kanaal dat is aangepast voor het extraheren van voedingsstoffen. Onderzoek naar dit systeem suggereert dat vleermuizen een slijmvlies langs het darmkanaal hebben dat als barrière fungeert om te voorkomen dat er te veel ijzer in hun bloedbaan terechtkomt.”

Jij bent echter geen vampiervleermuis. Omdat mensen niet zo’n ijzerextractiemechanisme hebben ontwikkeld, kan het drinken van bloed ons doden.

Als je overweegt menselijk bloed te gaan drinken, zorg er dan voor dat er een dokter bij de hand is – voor jou, niet voor je slachtoffer.

Opmerking van de redacteur: Dit artikel werd voor het eerst gepubliceerd op 2 september 2011.

Benjamin Radford is adjunct-redacteur van het wetenschappelijke tijdschrift Skeptical Inquirer en auteur van zes boeken, waaronder Scientific Paranormal Investigation: How to Solve Unexplained Mysteries. Zijn website is www.BenjaminRadford.com.