Maya Lin
Maya Lin, (geboren 5 oktober 1959, Athens, Ohio, V.S.), Amerikaanse architecte en beeldhouwster die zich bezighoudt met milieuthema’s en het meest bekend is geworden door haar ontwerp van het Vietnam Veterans Memorial in Washington, D.C.
De dochter van intellectuelen die China in 1948 ontvluchtten, behaalde Lin in 1981 een bachelordiploma aan de Yale University in New Haven, Connecticut, waar ze architectuur en beeldhouwkunst studeerde. Tijdens haar laatste jaar deed ze mee aan een landelijke wedstrijd gesponsord door het Vietnam Veterans Memorial Fund om een ontwerp te maken voor een monument ter ere van degenen die in die oorlog hadden gediend en waren omgekomen. Lin’s prijswinnende ontwerp bestond uit een gepolijste zwart granieten V-vormige muur met daarop de namen van de ongeveer 58.000 mannen en vrouwen die in de oorlog waren gesneuveld of vermist. Dit minimale plan stond in schril contrast met het traditionele formaat voor een gedenkteken, dat meestal figuratief, heroïsch beeldhouwwerk omvatte. Het ontwerp leidde tot veel controverse, een weerspiegeling van het uitblijven van een oplossing voor de nationale conflicten over de oorlog, alsmede van het gebrek aan consensus over wat een passend gedenkteken is aan het eind van de 20e eeuw. Uiteindelijk werd een compromis bereikt door een traditioneel standbeeld van drie militairen met een vlag te laten plaatsen bij de ingang van het monument. Nadat het monument van Lin op Veteranendag in 1982 op de Mall in Washington, D.C., was ingewijd, werd het echter een populaire en invloedrijke toeristische attractie. In 2005 kende het American Institute of Architects het monument zijn 25-Year Award toe, die wordt toegekend aan een bouwwerk dat zijn waarde in de loop der tijd heeft bewezen.
Sherry Talbot-iStock/Thinkstock
Lin zocht anonimiteit door terug te keren naar de academische wereld en begon haar studie architectuur aan de universiteit van Harvard in Cambridge, Massachusetts. Begin 1983 verliet ze Harvard om voor een architect in Boston te gaan werken, en in 1986 voltooide ze een master’s degree in architectuur aan Yale. In 1988 stemde Lin ermee in om een monument voor de burgerrechtenbeweging te ontwerpen in opdracht van het Southern Poverty Law Center. Haar ontwerp bestond uit twee elementen: een gebogen muur van zwart graniet met daarop een citaat van Martin Luther King Jr. en een schijf met een diameter van 3,7 meter met daarop de data van de belangrijkste gebeurtenissen uit het tijdperk van de burgerrechten en de namen van 40 mensen die martelaren waren voor deze zaak. Het water stroomt zachtjes over beide delen van het gedenkteken. Het Civil Rights Memorial werd in Montgomery, Alabama, in november 1989 ingewijd.
Carol M. Highsmith Archive/Bibliotheek van het Congres, Washington, D.C. (digital file no. LC-DIG-highsm-04786)
In een poging om niet te worden getypecast als een bouwer van gedenktekens, verlegde Lin in de jaren negentig haar aandacht naar andere vormen van kunst en architectuur. Veel van haar kunstwerken, van kleine sculpturen in galeries tot grote omgevingsinstallaties, zijn geïnspireerd op de natuurlijke kenmerken en het landschap van de aarde. In een reeks “golfvelden” (The Wave Field in Ann Arbor, Michigan; Flutter in Miami; en Storm King Wavefield in Mountainville, New York), bijvoorbeeld, gaf ze met gras begroeid terrein een nieuwe vorm om op golvende oceaangolven te lijken. Lin onderzocht ook de manier waarop individuen het landschap ervaren door middel van een reeks geconstrueerde topografieën, zoals in 2×4 Landscape en Blue Lake Pass (beide 2006), en ze hield rekening met waterlichamen in werken als de sculptuur Silver Ontario (2012-13) en de site-specifieke installatie A River Is a Drawing (2018).
In 2000 kreeg Lin de opdracht een serie van zeven kunstinstallaties te maken langs de Columbia River ter ere van de tweehonderdste verjaardag van de Expeditie van Lewis en Clark. Deze kunstwerken, die in grootte en schaal varieerden van een visschoonmaaktafel met daarop het verhaal over de oorsprong van de Chinooks tot een voetgangersbrug over een snelweg, onderzochten de historische impact van de expeditie op de inheemse volken en op het land van de Pacific Northwest. Lins belangstelling voor het milieu bereikte zijn apotheose met het multimediaproject What Is Missing? (begonnen in 2009), een verkenning van de groeiende bedreiging van de biodiversiteit, dat zij zelf haar “laatste gedenkteken” noemde.”
Van Lin’s andere grootschalige werken zijn Topo (1991), een topiary park in Charlotte, North Carolina, gemaakt in samenwerking met landschapsarchitect Henry F. Arnold; The Women’s Table (1993), een sculptuur ter herdenking van de co-educatie van vrouwen aan Yale; en Groundswell (1993), een installatie van 43 ton glazen kiezelstenen in het Wexner Center for the Arts in Columbus, Ohio. Tot haar architectonische prestaties, die werden opgemerkt vanwege hun nadruk op duurzaamheid, behoren ontwerpen voor de Langston Hughes Library (1999), een omgebouwde schuur in Clinton, Tennessee, en voor het Museum of Chinese in America (2009) in New York City.
In 1995 verscheen de speelfilm Maya Lin: A Strong Clear Vision (1994), geschreven en geregisseerd door Freida Lee Mock, de Oscar voor beste documentaire gewonnen. Lin werd in 2009 onderscheiden met de National Medal of Arts en in 2016 met de Presidential Medal of Freedom.