Moet ik bij een keizersnede mijn eileiders laten afbinden?

Vraag: Ik ben zwanger van mijn vierde kind en overweeg een eileiderafsluiting te laten uitvoeren tijdens een geplande keizersnede. Is dit een goede optie en moet ik me zorgen maken over het post-tubal ligation syndrome?

A: Als je zeker weet dat je nooit meer een kind wilt baren, is dit een uitstekende manier om toekomstige anticonceptie veilig te stellen. En nee, het mag de complicaties van de bevalling niet vergroten of uw toekomstige gezondheid beïnvloeden.

Bij deze ingreep blokkeert uw chirurg de eileiders door een klein gedeelte weg te nemen en de uiteinden “af te binden” – in medische termen: ligeren – zodat vrijgekomen eicellen niet door sperma bevrucht kunnen worden. (De eileider is de ontmoetingsplaats voor eicel en sperma. Pas na de bevruchting en de daaropvolgende celdeling wordt het embryo in wording naar de baarmoederholte getransporteerd, waar het zich aan het baarmoederslijmvlies vasthecht en verder groeit).

Uw herstel na een keizersnede wordt niet beïnvloed door de toevoeging van een eileiderafsluiting. Er is al een laparotomie (opening van de buik) en een incisie in de baarmoeder gemaakt. Na de bevalling zal de chirurg de incisie in de baarmoeder gebruiken om de eileiders te sluiten (en natuurlijk ook de incisie in de buik sluiten).

Buisafsluiting verlengt de duur van de operatie met slechts een paar minuten. U hebt niet meer pijn of bloedverlies en de kans op infectie neemt niet toe.

(Vrouwen die een vaginale bevalling hebben ondergaan en een postpartum tubal ligation willen, moeten een buikoperatie ondergaan, waarbij een kleine incisie onder de navel wordt gemaakt om bij de eileiders te komen, die zich aan de bovenkant van de vergrote baarmoeder bevinden. Deze extra operatie zal de genezingstijd na de bevalling verlengen en het ongemak vergroten).

Er is veel discussie en negatieve pers geweest over het zogenaamde post-tubal ligation syndrome: onregelmatige menstruatie, krampen, PMS, hormonale veranderingen en zelfs vervroegde menopauze. De meeste artsen denken dat dit syndroom niet bestaat.

Het is waar dat vrouwen die anticonceptiepillen hebben geslikt of vaak zwanger zijn geweest (en weinig menstruaties hebben gekend), lastige cycli en hormonale veranderingen kunnen ontwikkelen zodra ze stoppen met orale anticonceptie of niet meer zwanger zijn. Maar dat is te wijten aan de ontmaskering van hun echte hormonale toestand en heeft niets te maken met hun tubal ligatie.

De enige keer dat de eierstokfunctie theoretisch kan worden beïnvloed door de ligatieprocedure is als de bloedvaten die de eierstok van bloed voorzien, beschadigd zijn. Dat is hoogst onwaarschijnlijk tijdens een keizersnede of na een bevalling.

U vraagt zich misschien af wat er met het eitje gebeurt als het in een afgesloten deel van de eileider “vastzit” en niet zijn volledige weg naar de baarmoederholte kan afleggen. Is het te vergelijken met een kippenei dat vrij in de buikholte ligt en nergens heen kan?

Nee! Het eitje is in feite een microscopisch celletje dat zonder bevruchting zal degenereren en verdwijnen, zoals miljoenen andere cellen in ons lichaam dat elke dag doen. Zelfs zonder een eileiderafsluiting worden de meeste eicellen niet bevrucht, maar verdorren ze in de eierstok. Je hoeft je dus geen zorgen te maken over de opbouw van eicellen.

Een eileiderafsluiting wordt beschouwd als een veilige methode voor permanente anticonceptie, althans dat dachten we vroeger. Maar uit recent onderzoek is gebleken dat van alle vrouwen bij wie een eileider is aangelegd (bij een keizersnede, direct na een vaginale bevalling of op een ander moment via een laparoscopische ingreep), 2 procent binnen 10 jaar zwanger wordt.

Dit lijkt verrassend, maar in zeldzame situaties is het mogelijk dat de eileider niet volledig is afgesloten, zodat hij weer aansluit en sperma en eicel elkaar kunnen ontmoeten. Dit is hoogst onwaarschijnlijk, maar ik vermeld het zodat u een zwangerschapstest kunt laten doen als u onverwachts een menstruatie mist. Als de test positief is, moet u een echografie laten maken om te zien of de zwangerschap niet in de eileider is blijven steken, waar ze uiteindelijk kan scheuren.

Naast de medische aspecten moet u zich echter ook afvragen of u deze ingreep wel wilt. U neemt een beslissing op basis van het feit dat u verwacht dat u en uw man vier gezonde kinderen zullen grootbrengen. Er zijn helaas geen garanties dat er nooit een tragedie zal toeslaan of dat de gezinssituatie niet zal veranderen.

Dus de beslissing om voor permanente anticonceptie te kiezen moet weloverwogen zijn en niet midden in de barensweeën worden genomen, wanneer het heel natuurlijk is om te concluderen: “Dit doe ik nooit meer!”

Het grootste nadeel van permanente anticonceptie is de mogelijkheid van spijt in de toekomst. Dit blijkt vaker voor te komen (tot 25 procent) bij jonge vrouwen met weinig kinderen.

Een eileidersparing heeft echter ook voordelen voor de gezondheid. De kans op eierstokkanker neemt met een derde af, mogelijk doordat kankerverwekkende stoffen niet vanuit de vagina via de baarmoeder en de eileiders naar de eierstokken kunnen reizen. Het blokkeren van de eileiders lijkt ook bacteriën buiten te houden, waardoor bekkenontstekingsziekten afnemen.

Dr. Reichman’s Bottom Line: Als je een keizersnede moet ondergaan en je weet zeker dat je geen kinderen meer wilt, is een eileiderafsluiting veilig en effectief.

Dr. Judith Reichman, de medische medewerkster van de “Today” show over de gezondheid van vrouwen, heeft meer dan 20 jaar verloskunde en gynaecologie beoefend. U vindt veel antwoorden op uw vragen in haar nieuwste boek, “Slow Your Clock Down: The Complete Guide to a Healthy, Younger You,” gepubliceerd door William Morrow, een divisie van HarperCollins.

LET OP: De informatie in deze column mag niet worden opgevat als specifiek medisch advies, maar is eerder bedoeld om lezers informatie te bieden om hun leven en gezondheid beter te begrijpen. Het is niet bedoeld als een alternatief voor professionele behandeling of ter vervanging van de diensten van een arts.