Pastors

U hebt uw preektekst of -onderwerp. De zondagochtend nadert met rasse schreden. Hoe kun je dit zaadje van een idee laten uitgroeien tot een gezonde preek? Hier zijn de stappen die ik elke week doorloop.

Lees de tekst hardop.

Darrell W. Johnson, in The Glory of Preaching, stelt voor om de tekst vier keer mondeling te lezen in verschillende vertalingen. Omdat de gemeente de preek al in de eredienst zal horen, is het zinvol om de tekst in je studeerkamer of kantoor hardop voor te lezen. Op die manier weet je hoe het zal klinken voor de aanbiddende gemeente. En het horen van de tekst in vier vertalingen zal inspireren tot vragen en inzichten om na te streven in de preek onderzoek fase.

Een aantal geavanceerde software programma’s maken het vergelijken van vertalingen gemakkelijk:

• Accordance Bible Software: www.accordancebible.com
• Logos: www.logos.com
• BibleWorks: www.bibleworks.com
• OliveTree: www.olivetree.com
• WordSearch: www.wordsearchbible.com
• Bible Gateway (gratis): www.biblegateway.com

Predikanten die Hebreeuws en Grieks kennen, zullen de passage ook in die talen willen onderzoeken. Als ik een passage in zijn geheel lees, maak ik aantekeningen en noteer ik inleidende vragen terwijl ik bezig ben. Alle bovengenoemde elektronische opties stellen gebruikers in staat om hun eigen aantekeningen te maken en ze te koppelen aan specifieke Bijbelverzen voor toekomstige referentie.

In de aanloop naar een prekenserie vind ik het nuttig om het hele boek waarover ik ga preken door te lezen. Als het mogelijk is, maak ik mijn eigen werkschema van het boek om de grotere literaire context tijdens de serie in het oog te houden. Ik vind het het minst afleidend om een uittreksel te maken met pen, papier en een geprinte bijbel, hoewel je voor deze taak ook een computer of tablet kunt gebruiken.

Een uittreksel maken van een passage.

Daarna orden ik de verzen in een uittreksel van een passage, waarbij ik de verhaallijn van een verhaal of de gedachtegang van de auteur kan onderscheiden. Hoewel het moeilijk zou zijn om de paragraaf groeperingen van, laten we zeggen, de NIV of NRSV te verbeteren, de sleutel tot deze stap is om elk vers te bekijken, een voor een.

Ik zet de passage vers voor vers uiteen en zoek naar verbindingen – herhaalde zinnen of verbindingswoorden (“daarom,” “maar,” “als gevolg daarvan”)- die mij helpen de stroom van de passage te begrijpen.

Veel predikers zullen genoegen nemen met het maken van een overzicht van een passage op een schrijfblok of in Microsoft Word. Ik geef er de voorkeur aan om minder lineair en meer ruimtelijk te werk te gaan. Twee hulpmiddelen die het schetsen van passages voor mij gemakkelijker hebben gemaakt zijn sketchnoting en mind mapping.

Sketchnoting

Bij het sketchnoting verbind ik woorden en beelden met pijlen en andere markers om de relaties tussen delen van de passage aan te geven. Het is gemakkelijk met de hand te doen, zelfs als je jezelf niet als een kunstenaar beschouwt.

Bij het maken van deze sketchnote zijn geen stokfiguurtjes gewond geraakt.

Mindmapping

Ik ben een jaar geleden begonnen met het mindmappen van passage- en preekoverzichten, en heb niet meer teruggekeken. Mind mapping (visueel uitstippelen) kan ook op papier, maar ik gebruik MindNode voor iOS en Mac apparaten. Een zoekactie op Google naar “mind mapping apps” zal veel resultaten opleveren voor verschillende platforms, inclusief gratis opties. Ik begin mijn mindmap met individuele “nodes” voor elk vers, en sleep dan mijn weg naar een passage outline.

Een mindmap gemaakt in MindNode.

Als ik de passage heb geschetst, of dat nu op papier is of op een apparaat, kijk ik naar mijn boekschets om te zien hoe de passage in kwestie bredere thema’s versterkt of de grotere ideeën van de auteur vooruitbrengt. Paulus vertelt de Efezische christenen bijvoorbeeld graag dat ze “in Christus” zijn, dus als die uitdrukking in mijn preek voorkomt, haal ik zijn andere gebruik van dat idee erbij.

Vaker wel dan niet brengt een passageoverzicht me dicht bij een preekoverzicht. Voordat ik commentaren open (of doorklik en scroll), weet ik meestal welke woorden, concepten en verzen in een preek naar voren zullen komen.

Onderzoek de passage.

Alleen op dit punt – passage volledig uitgestippeld en preekoverzicht goed op weg – wend ik me tot bijbelcommentaren: technisch, toepassingsgericht en alles daartussenin.

Het beste startpunt dat ik ken is de site Best Commentaries. Het is een aggregator van recensies, die recensies van Amazon, tijdschriften en gebruikers samenbrengt om een score toe te kennen aan een grote verscheidenheid van bijbelcommentaren. Je kunt sorteren op type commentaar (technisch, pastoraal en devotioneel – allemaal subjectieve opdrachten tot op zekere hoogte), op serie, en op Bijbelboek. De site bevat ook beoordelingen van inleidingen in het Oude en Nieuwe Testament, Hebreeuwse en Griekse grammatica’s, theologieboeken, en meer. Ook enorm behulpzaam zijn Denver Seminary’s vaak bijgewerkte Annotated Old Testament Bibliography en New Testament Exegesis Bibliography.

Persoonlijke werkvoorkeuren bepalen of u uw bibliotheek van commentaren in gedrukte vorm wilt opbouwen, toegang wilt krijgen tot commentaren via bibliotheekuitleen, of enorme boekwerken in uw zak mee wilt nemen via digitale edities – op Amazon Kindle of via een van de bovengenoemde bijbelsoftwareplatforms.

Terwijl ik vers-voor-verhaal commentaren bestudeer, houd ik een oogje in het zeil voor woorden die ik heb gemarkeerd als woorden die nadere studie behoeven. Let bij je woordstudie, of je nu Hebreeuws en Grieks kent of niet, op de context van elk woord, overal waar het in de Bijbel wordt gebruikt (en soms ook in andere literatuur uit de tijd van de Bijbel). Elektronische edities van de Bijbel maken het zoeken naar woorden onmiddellijk mogelijk, hoewel concordanties nog steeds een vergelijkbaar doel dienen.

Hier zijn enkele bronnen voor diepgaande woordstudie:

• The Hebrew and Aramaic Lexicon of the Old Testament (HALOT)
• Dictionary of Classical Hebrew
• A Greek-English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature (BDAG)
• The Hebrew-Greek Key Word Study Bible

Vind (en leg vast) illustraties.

Terwijl ik commentaren doorspit, brainstorm ik ook over illustraties om punten in mijn preek te ondersteunen.

Mijn primaire bron voor illustraties is het leven zelf, nieuwsberichten, gesprekken, boeken, en wat ik maandenlang heb opgeslagen in mijn Evernote-app voor het vastleggen van notities. Hier zijn een paar bronnen voor actuele gebeurtenissen en human interest-verhalen:

• The New York Times
• The Wall Street Journal
• The Week Magazine
• Humans of New York
• En, natuurlijk, Twitter

Ik kijk ook in de New International Version Application Commentary (NIVAC) en PreachingToday.com.

Een goede illustratie kan elk moment opduiken. De truc is om altijd iets bij de hand te hebben waarmee je een idee, een gesprek of een boeiend inzicht kunt vastleggen. Evernote werkt goed omdat het volledig cross-platform is: Ik kan een notitie schrijven (of een foto opslaan) op mijn telefoon, en het dan later oppakken op de desktop app. Ik heb een notitieboek “Preekillustraties” in Evernote, dat gebruikers ook de mogelijkheid biedt om notities te taggen met onderwerpen als “Efeziërs”, “genade”, “humor”, enzovoort.

Preeknotities en illustraties in Evernote.

Af en toe komt er een inzicht wanneer ik onderweg ben – een gedachte die ik niet kwijt wil voor de preek van die week of iets dat ik misschien wil bewaren voor later. Smartphones maken het dicteren van notities vrij gemakkelijk, of in wanhopige momenten dat ik niet in de auto wil rommelen om een notitie-app te openen, bel ik de voicemail van mijn kantoor en spreek een bericht in met de illustratie.

Toch, voor het opnemen van preekillustraties is het moeilijk om de oude technologie van een zakboekje te verslaan.

Als het gaat om het opslaan van onderzoeksnotities, of die nu afkomstig zijn van commentaren, woordstudies of illustraties, ik heb mijn aanpak in de loop der jaren veranderd, maar ik erken het belang van een (relatief) fool-proof systeem om notities vast te leggen en terug te vinden. Met mijn vers-voor-vers gebruikersnotities in Accordance Bijbel Software, preek illustraties en gerelateerde artikelen in Evernote, en een zaknotitieboek voor als ik me wil losmaken van technologie, verzamel ik meestal preek onderzoek op niet meer dan drie plaatsen.

Het schrijven van de outline of manuscript.

Als mijn onderzoek bijna voltooid is, verfijn ik mijn outline als een mindmap en exporteer deze vervolgens naar een schrijf app. (De meeste mindmap-apps kunnen met één klik of één tik naar een andere app worden geëxporteerd.)

Vele predikanten zullen tevreden zijn met Microsoft Word, maar bijna iedereen die ik ken die Scrivener heeft ontdekt, heeft nooit meer omgekeken. Scrivener is een full-featured schrijfprogramma dat beschikbaar is voor Mac, Windows, en-zoals vanaf juli 2016-iOS platforms. Het is een flexibel en krachtig programma met een beetje een leercurve, maar de ingebouwde tutorial leidt nieuwe gebruikers door de functies. Het combineert tekstverwerkingsmogelijkheden met een robuuste en eenvoudig aan te passen “Binder” voor het organiseren van documenten. Alle research voor een bepaald project (of het nu gaat om weblinks of pdf-artikelen) kan in de Binder, zodat alles in één Scrivener-project staat, in plaats van verspreid over meerdere mappen. Het is schrijfprojectbeheer op zijn best, en perfect voor preekvoorbereiding. (Wat je ook doet, begin niet op een zaterdagavond aan Scrivener. Het kost een paar uur om het te leren, maar het is zeker de moeite waard.)

Een preekoverzicht in Scrivener.

Een goed georganiseerd preekoverzicht in Microsoft Word of Apple’s Pages is echter ook prima te doen. Er is ook een overvloed aan schrijf-apps voor tablets: Ulysses, 1Writer, en meer.

Hoe weet je wanneer je klaar bent met het voorbereiden van een preek? Ik laat mezelf pas na de tweede of derde revisie van mijn preekmanuscript zeggen “ik ben klaar”. (Ik probeer een bepaald aantal woorden en minuten niet te ver te overschrijden.) Het voorbereidingsproces is definitief voorbij op het moment dat ik de kansel oploop! Maar een Tanzaniaans spreekwoord zegt: “Dat wat goed is, is nooit af.” Ik preek vaak in de wetenschap dat ik nog een paar dingen had kunnen aanpassen of nog een illustratie had kunnen toevoegen om mijn punten duidelijk te maken. Dat is niet erg. Op het moment dat we ons niet meer kunnen voorbereiden, kunnen wij predikers ons het beste vinden in Gods boodschap over zijn woord in Jesaja 55:11: “Het zal niet ledig bij mij terugkeren, maar het zal volbrengen wat ik verlang en het doel bereiken waarvoor ik het heb gezonden.”

Ik ben ook gaan inzien dat het schrijven van een preek op zijn best een mogelijkheid inhoudt om na te denken over de boodschap nadat ik hem heb gepreekt. Het beluisteren van audio of het bekijken van video helpt me om me beter voor te stellen hoe de gemeente mijn preken zou kunnen horen. Af en toe een preek feedback formulier geven aan de belangrijkste luisteraars kan ook helpen. Onlangs ben ik zelfs begonnen met het schrijven van een paragraaf of twee in een speciaal dagboek waarin ik reflecteer op de preek die ik zojuist heb gehouden: hoe ik me erover voelde, gesprekken die ik had met gemeenteleden erover, wat goed werkte, en wat ik zou veranderen voor de volgende keer. Als ik deze evaluatiestap heb afgerond, is het tijd om biddend aan de volgende preek te beginnen.

Abram Kielsmeier-Jones is voorganger van Union Congregational Church in Magnolia, Massachusetts.