Waarom wetenschappers een oor op een muis zetten

De “Vacanti Muis.” De “oormuis.” Dat rare ding dat je zag in een biologie leerboek of e-mail ketting. Hoe je hem ook noemt, één ding is zeker: de muis met het oor op zijn rug is een icoon van de wetenschap, en dat al meer dan 20 jaar.

Misschien staat hij zelfs wel voor gekke wetenschap. Velen begrijpen echter niet hoe en waarom de muis überhaupt is ontstaan.

Waarom wetenschappers een oor op een muis zetten

In de late jaren ’90 wilden de artsen Charles Vacanti, Joseph Vacanti en Bob Langer menselijke lichaamsdelen maken in een laboratorium. Ze hadden geëxperimenteerd met het maken van “biologisch afbreekbare steigers”, of structuren die in verschillende vormen in een lichaam zouden oplossen. Op een dag hoorde Joseph Vacanti zijn collega klagen dat het zo moeilijk was om nieuwe oren te maken voor patiënten die oren misten, omdat oren zulke eigenaardige en ingewikkelde vormen hebben. Toen besloot hij een steiger te maken in de vorm van een menselijk oor.

De steiger vormgeven

De onderzoekers maakten een oorvormige steiger en legden er cellen van kraakbeen van een koe op. Kraakbeen is een soort halfstijf weefsel dat je aantreft in je oren, neus en borstkas.

Daarna namen de wetenschappers een muizenstam die immuungecompromitteerd was, wat betekent dat hij geen immuunsysteem had dat de vreemde koeiencellen zou aanvallen. Ze brachten de muis onder narcose, maakten een chirurgische incisie en plaatsten de oorvorm onder de huid.

COURTESY VAN HET LABORATORIUM VOOR TISSUE ENGINEERING EN ORGAN FABRICATION, MASSACHUSETTS GENERAL HOSPITAL, BOSTON, MA, USA, DR. JOSEPH P. VACANTI, DIRECTEUR

Zoals voorspeld voedde het muizensysteem de kraakbeencellen van de koe, en toen de steiger oploste, bleef de muis achter met een kunstmatige vorm van een menselijk oor. Hoewel, het was alleen het buitenste deel van het oor zonder trommelvlies, waardoor de functie van het oor volledig overbodig werd.

Daarna herhaalden de onderzoekers het proces keer op keer, zoals ze vaak doen met experimenten. “Er waren heel veel dieren, want het was wetenschap,” zei Vacanti. Dat betekent dat de iconische oormuis slechts een van de vele oormuizen was!

Toen de wetenschappers belangrijke resultaten hadden, publiceerden ze een studie in het tijdschrift Plastic and Reconstructive Surgery.

Rumors and Hoaxes

In 1998 zond de BBC een programma uit met een oormuis in de trailer. En, op zijn zachtst gezegd, de wereld was verbijsterd. Velen waren onder de indruk van de wetenschappelijke prestaties, maar sommigen waren bezorgd en lieten geruchten en verklaringen de vrije loop.

In 1999 plaatste een groep een paginagrote advertentie in de New York Times met een foto van de muis en de vraag: “Wie speelt God in de 21e eeuw?” De advertentie suggereerde dat de muis een product van genetische manipulatie was, maar dat is onjuist. In de advertentie staat ook dat biotech-bedrijven “achteloos onderdelen van mensen en andere wezens verwijderen en ons allemaal behandelen als auto-onderdelen op een ruilbeurs.”

De oren van de muizen zijn echter nooit afkomstig geweest van, of terechtgekomen bij, mensen. In plaats daarvan was het project op de muizen bedoeld als oefening. Als de artsen deze techniek bij muizen konden perfectioneren, en vervolgens bij grote dieren, zouden ze misschien op een dag mensen kunnen helpen hun eigen ontbrekende lichaamsdelen te kweken.

Helping Humans Today

De Vacanti-muis was niet zomaar een oefening in het creëren van Kronenberg-achtige gruwelen. In januari 2018 publiceerden artsen in China en Japan een studie waaruit bleek dat ze precies dat hadden bereikt. Twee-en-een-half jaar eerder hadden ze kinderen gerekruteerd met elk een misvormd oor. De wetenschappers scanden hun normale oren, keerden de vorm om met behulp van een computer, en 3D-printten een nieuwe biologisch afbreekbare steiger. Ze voegden kraakbeencellen van hun patiënten toe en plaatsten het steigerwerk onder de huid. Het resultaat is dat de kinderen nu twee oren hebben die grotendeels normaal zijn.

Zonder de vreemde, roze muis uit het biologieboek zou dit soort medische vooruitgang misschien nooit hebben plaatsgevonden.

Door Kristin Hugo, medewerker voor Ripleys.com

Kristin Hugo is wetenschapsjournalist met artikelen in National Geographic, Newsweek en PBS Newshour. Ze heeft vooral veel ervaring met dieren, botten en alles wat vreemd of smerig is. Als ze niet schrijft, is Kristin aan het spuiten en botten aan het schoonmaken in haar tuin in New York City. Je vindt haar op Twitter op @KristinHugo, Tumblr op @StrangeBiology, en Instagram op @thestrangebiology.