Wat u moet weten over waarschuwingen voor luchtkwaliteit
Wat u moet weten over waarschuwingen voor luchtkwaliteit
Foto: MPCA Photos
“Het is een code rood dag voor ozon.” Als u dit op het lokale nieuws hoort, wat betekent het dan? Loopt u risico? Weet u wat u moet doen? Een dergelijk luchtkwaliteitsalarm informeert het publiek over de verontreinigingsniveaus in de lucht en adviseert kwetsbare groepen, zoals ouderen, kinderen en mensen met longaandoeningen, om voorzorgsmaatregelen te nemen.
Wat luchtkwaliteitsalarmen ons vertellen
Het U.S. Environmental Protection Agency (EPA) heeft de Air Quality Index (AQI) in het leven geroepen om de luchtkwaliteit elke dag te bewaken en te rapporteren en mensen op de hoogte te brengen van de mogelijke gevolgen voor de gezondheid.
Luchtmeetstation in Reno, Nevada. Foto: Brewbooks
Monitors registreren de vervuiling op meer dan 1000 locaties in de VS voor vier belangrijke vervuilende stoffen die onder de Clean Air Act vallen: ozon op leefniveau, zwevende deeltjes, koolmonoxide en zwaveldioxide. Een niveau van 100 wordt voor elke verontreinigende stof als veilig beschouwd. Een AQI-waarde onder de 100 betekent dat de luchtkwaliteit goed of aanvaardbaar is, terwijl een waarde boven de 100 reden tot bezorgdheid geeft en een waarschuwing doet uitgaan naar kwetsbare groepen. Als twee of meer verontreinigende stoffen de waarde 100 overschrijden, wordt het hoogste getal de waarde voor die dag en moeten de instanties alle groepen waarschuwen die kwetsbaar zijn voor die verontreinigende stoffen. Niveaus van meer dan 300 betekenen zeer gevaarlijke omstandigheden.
State and local agencies must report the Air Quality Index daily in U.S. cities with populations over 350,000; smaller cities may also do it as a public service.
The four pollutants
Ozone
When it’s up in the Earth’s stratosphere, ozon gas beschermt ons tegen schadelijke ultraviolette stralen. Maar ozon op grondniveau, een belangrijk bestanddeel van smog, kan hoesten, benauwdheid of pijn op de borst veroorzaken, de longfunctie verminderen en astma en andere chronische longaandoeningen verergeren. Het kan de bekleding van de longen aantasten, de longen kwetsbaarder maken voor infecties en ze mogelijk blijvend beschadigen.
L.A. in smog. Foto: David Beach
Ozon op leefniveau ontstaat wanneer de uitstoot van voertuigen, elektriciteitscentrales, industriële boilers en andere installaties die fossiele brandstoffen verbranden, reageren met zonlicht. Het wordt vaak gevormd in warmere maanden, wanneer er meer zonlicht is, en bereikt pieken tijdens de spits wanneer veel auto’s op de weg zijn.
Elk jaar veroorzaakt ozon ongeveer 400 vroegtijdige sterfgevallen, meer dan 800 ziekenhuisbezoeken en 4.000 bezoeken aan de spoedeisende hulp in New York City.
Partikels
Partikels (PM) verwijzen naar kleine deeltjes, zowel vast als vloeibaar, die de longen kunnen binnendringen en ademhalingsproblemen kunnen veroorzaken. Zwevende deeltjes tussen 2,5 en 10 micrometer (kleiner dan de breedte van een menselijke haar), PM10 genoemd, ontstaan bij het breken en slijpen van wegen en door stof op wegen. PM kleiner dan 2,5 micrometer, PM2.5 genoemd, kan alleen door een elektronenmicroscoop worden waargenomen. Het is afkomstig van auto’s, elektriciteitscentrales, houtverbranding, bosbranden en andere verbranding. Bovendien kan ammoniak uit bemeste velden en mest in combinatie met industriële emissies PM2.5 vormen.
PM2.5 kan diep in de longen doordringen, in de bloedbaan terechtkomen en zich naar andere organen verplaatsen. Het kan hoesten, piepende ademhaling, kortademigheid, hartkloppingen en vermoeidheid veroorzaken; het kan ook astma en chronische bronchitis verergeren, en is in verband gebracht met hartritmestoornissen en hartaanvallen.
In New York City is PM 2.5 verantwoordelijk voor 3.000 sterfgevallen, 2.000 ziekenhuisopnames en 6.000 bezoeken aan de eerste hulp per jaar.
Koolmonoxide
Koolmonoxide – een kleurloos, reukloos gas – ontstaat wanneer koolstof niet volledig verbrandt. De meeste koolmonoxideverontreiniging is afkomstig van voertuigen, maar het wordt ook veroorzaakt door industriële verbranding, houtkachels en natuurbranden. Hoge koolmonoxideniveaus komen vaak voor bij koud weer, omdat koude temperaturen de verbranding minder volledig maken en het gas dichter bij de grond vasthouden.
Omdat koolmonoxide de hoeveelheid zuurstof die de organen van het lichaam bereikt vermindert, kan het griepachtige symptomen en pijn op de borst veroorzaken bij mensen met hart- en vaatziekten. Hoewel iedereen vatbaar is voor koolmonoxidevergiftiging, lopen ongeborenen, baby’s, ouderen en mensen met chronische hartaandoeningen, bloedarmoede of ademhalingsproblemen het meeste risico. Hoge concentraties koolmonoxide kunnen leiden tot duizeligheid, wazig zien en verwardheid; zeer hoge concentraties kunnen de dood tot gevolg hebben.
Zwaveldioxide
Zwaveldioxide ontstaat wanneer zwavelhoudende kolen en olie worden verbrand in elektriciteitscentrales en raffinaderijen. Normaal gesproken wordt het irriterende gas via de neus uit het lichaam gehouden, maar als voor lichamelijke inspanning mondademhaling nodig is, kan zwaveldioxide een piepende ademhaling, kortademigheid en een beklemmend gevoel in de borstkas veroorzaken. Langdurige blootstelling kan astma en andere chronische long- en hart- en vaatziekten verergeren. Zwaveldioxide draagt ook bij tot de vorming van zwevende deeltjes.
Wie is kwetsbaar?
Als de waarden van de Air Quality Index stijgen, wordt een groter deel van het publiek kwetsbaar. Een AQI tussen 0 en 50 is goed. Een niveau van 51-100 is acceptabel, maar enkele mensen die gevoelig zijn voor bepaalde verontreinigende stoffen kunnen reacties vertonen.
Bij 101 tot 150 wordt de lucht als ongezond beschouwd voor gevoelige groepen: Ouderen, kinderen en mensen met longaandoeningen zijn kwetsbaar voor de effecten van ozonverontreiniging; en ouderen, kinderen en mensen met hart- en longaandoeningen lopen risico’s door zwevende deeltjes. Deze groepen zouden hun inspanning buitenshuis moeten verminderen.
Foto: NIH
Wanneer de luchtkwaliteit 151-200 bereikt, wordt deze als ongezond beschouwd; iedereen kan nu problemen beginnen te ondervinden, waarbij gevoelige groepen ernstigere effecten ondervinden. Van 201 tot 300 wordt de lucht als zeer ongezond beoordeeld; kinderen, astmapatiënten en mensen met hart- of longaandoeningen moeten de buitenlucht vermijden en alle anderen moeten hun inspanningen buitenshuis verminderen. Als de luchtkwaliteitsindex boven de 300 komt, is het voor iedereen “gevaarlijk” en kan er een waarschuwing voor een noodsituatie worden gegeven.
Tijdens luchtkwaliteitswaarschuwingen moeten kwetsbaren hun lichamelijke inspanning verminderen en proberen binnen te blijven met de ramen dicht. Astmapatiënten moeten hun inhalator bij zich dragen en een gezichtsmasker gebruiken als ze naar buiten gaan.
Wat te doen als de luchtkwaliteit slecht is
Weliswaar moeten mensen die direct met luchtvervuiling te maken hebben de AQI-aanbevelingen opvolgen, maar er zijn ook dingen die iedereen kan doen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Omdat de meeste verontreinigende stoffen afkomstig zijn van de uitstoot van elektriciteitscentrales en industriële boilers, is het belangrijk energie te besparen. Doe onnodige lichten uit en zet de airconditioning lager. Zet de thermostaat ’s zomers hoger en ’s winters lager, en gebruik Energy Star-apparaten. Rijd minder en neem het openbaar vervoer of de fiets.
Foto: NYC DOT
Als je rijdt, rijd dan zo min mogelijk stationair. Tank bij als het donker is, zodat vervuilende uitlaatgassen niet met zonlicht en hitte kunnen reageren om ozon op grondniveau te creëren. Zorg dat uw auto goed afgesteld is en dat uw banden goed opgepompt zijn. Gebruik geen grasmaaier die op gas werkt. Kies verf of schoonmaakmiddelen met een laag VOS-gehalte en sluit ze goed af zodat ze niet verdampen. Vermijd aërosolproducten en verbrand geen bladeren of afval en gebruik geen houtkachels of open haarden.
Andere factoren die de luchtkwaliteit beïnvloeden
Omdat luchtstromingen bepalen hoe vervuiling wordt verspreid, is het weer ook een factor in de luchtkwaliteit en luchtvervuiling. Als er een sterke wind staat, worden verontreinigende stoffen snel verspreid; als de lucht rustig is, zijn de verontreinigende stoffen geconcentreerd en stagneren ze. Temperatuur en zonlicht zijn ook van invloed op de chemische reacties die ozon op leefniveau kunnen veroorzaken. Regen spoelt in het algemeen verontreinigende stoffen weg, waardoor de lucht schoner wordt, maar soms kan het ook zwaveldioxide oplossen, waardoor zure regen ontstaat, die de bodem, vegetatie, beken en meren kan aantasten.
Wilde branden zijn een belangrijke oorzaak geworden van kortdurende blootstelling aan verontreinigde lucht. De rook van bosbranden bevat koolmonoxide, PM2,5 en stikstofdioxide, een verontreinigende stof die bijdraagt tot de vorming van ozon. Uit een onderzoek naar de gezondheidseffecten van het Californische bosbrandseizoen van 2015, toen branden meer dan 800.000 acres verwoestten, bleek dat er 361.000 diagnoses waren gesteld in verband met cardiovasculaire problemen, 15.500 in verband met cerebrovasculaire problemen en 230.000 diagnoses van de luchtwegen. Bezoeken aan de spoedeisende hulp binnen een dag na blootstelling aan rook stegen met 15 procent in het algemeen, en met 42 procent voor senioren.
Idaho natuurbrand in 2013. Photo: US Fish & Wildlife Service
Naarmate de opwarming van de aarde doorzet, verhoogt de klimaatverandering het risico op bosbranden in sommige delen van het land en resulteert dit in een langer bosbrandseizoen. Warmere temperaturen en zonlicht kunnen ook de vorming van ozon en smog op grondniveau versnellen, terwijl warmer weer het zomersmogseizoen in bepaalde gebieden kan verlengen.
Met de toenemende risico’s van luchtverontreiniging zijn waarschuwingen voor de luchtkwaliteit belangrijker dan ooit om de volksgezondheid te beschermen. Maar hoe goed werken ze eigenlijk?
Hoe effectief zijn luchtkwaliteitswaarschuwingen?
Uit een onderzoek dat van 2003 tot 2012 in Toronto, Canada, is uitgevoerd, bleek dat luchtkwaliteitswaarschuwingen alleen een beperkte effectiviteit hadden bij het beschermen van de volksgezondheid. Waarschuwingen verminderden het aantal bezoeken aan de spoedeisende hulp voor astma met 25 procent, maar zorgden niet voor minder sterfgevallen door hart- en vaatziekten of aandoeningen van de luchtwegen, of minder ziekenhuisbezoeken voor hart- en vaatziekten. De onderzoekers concludeerden dat luchtvervuiling een groter probleem is dat op lange termijn moet worden aangepakt door “afdwingbare maatregelen”, zoals beperkingen op autorijden of het verbranden van fossiele brandstoffen.
In Chili bijvoorbeeld, waar de luchtvervuiling veel erger is dan in Toronto, leidden afdwingbare maatregelen zoals het sluiten van fabrieken en het verbieden van het verbranden van biomassa op alarmdagen tot 20 procent minder luchtvervuiling en voorkwamen ze 20 sterfgevallen per miljoen mensen per dag.
Hoe doen andere landen het?
“Gemiddeld verbetert wereldwijd de luchtkwaliteit. Maar dat kan veranderen door de groei van de bevolking, de verstedelijking en de industrialisatie”, zegt Alexandra Karembelas, postdoctoraal onderzoeker bij Lamont-Doherty Earth Observatory, die de luchtkwaliteit en de gevolgen voor de menselijke gezondheid in India evalueert.
Taj Mahal. Photo: VIshal Bhargav
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) liggen 11 van de 12 steden met de ergste PM2.5-vervuiling in India. Terwijl het veilige niveau voor PM2.5 van de WHO 25 microgram per kubieke meter is, bedraagt het jaarlijkse gemiddelde in Kanpur (de meest vervuilde stad ter wereld) 319 microgram per kubieke meter. In een rapport wordt geschat dat in 2015 2,5 miljoen vroegtijdige sterfgevallen kunnen worden toegeschreven aan vervuiling. De vervuiling in India is voornamelijk afkomstig van auto’s, kooktoestellen die kolen en hout verbranden, stofstormen en bosbranden. De topografie van het land zorgt er ook voor dat vervuilde lucht boven sommige gebieden blijft hangen.
Karembelas legt uit: “Op plaatsen als India is de regering erg gericht op het voorzien in de basisbehoeften van de bevolking, dus ze hebben niet veel gedaan om de vervuiling in te dammen.” Maar er zijn enkele inspanningen geweest om de luchtkwaliteit te verbeteren door middel van oneven/even kentekenbeperkingen in Delhi, en nu is er sprake van het elimineren van auto’s ouder dan 15 jaar binnen drie jaar.
Kooktoestellen zijn een andere weg voor verbetering, zei Karembelas. “Ze proberen de toegang tot schonere brandstoffen en schonere energieën te verbeteren, maar het is een uitdaging om die toegang tot alle plattelandsgemeenschappen te brengen.”
Photo: CleanCookstoves
Een van de uitdagingen, zei ze, is de kostenbarrière tussen vrije biomassa, zoals hout, en schonere brandstoffen zoals vloeibaar petroleumgas. “Er is ook een culturele barrière, omdat ze gewend zijn op een bepaalde manier te koken.”
Om te bepalen wat de meest effectieve manier is om de luchtvervuiling in India aan te pakken, gebruikt Karembelas modellen om te beoordelen hoe toekomstige veranderingen in verschillende energieverbrandingssectoren (zoals de verbranding van biomassa in woningen of vervoer) van invloed kunnen zijn op de luchtkwaliteit en de menselijke gezondheid in 2030.
Luchtvervuiling is ook een probleem in ontwikkelde landen. Het veroorzaakt jaarlijks 500.000 vroegtijdige sterfgevallen in Europa.
Een smogerige zonsopgang in Brussel, België. Foto: Hannes De Geest
Het grootste deel van de vervuiling daar is te wijten aan het verkeer en de smog van elektriciteitscentrales en de industrie. Vijfentachtig procent van de Europese stadsbewoners wordt blootgesteld aan zwevende deeltjes op een niveau dat hoger ligt dan wat de WHO als veilig beschouwt. Maar het besef groeit dat waarschuwingen voor de luchtkwaliteit belangrijk zijn, en er komt steeds meer informatie over voorspellingen beschikbaar voor het publiek. De AirText-dienst die in Londen en Riga (Letland) via smart phone en sms wordt aangeboden, waarschuwt gebruikers voor verontreinigingsniveaus. Een dagelijkse 60-seconden luchtkwaliteitsvoorspelling van grote Europese steden, gelanceerd in 2017, zendt vier keer per dag uit op 10 kanalen en in meerdere talen. Duitsland ontwikkelt ook een app die het publiek waarschuwt over de luchtkwaliteit in steden, en het DiscoverAir-programma van Griekenland zal toeristen binnenkort informeren over de luchtkwaliteit, het weer, pollen en UV-stralen.
In China, dat berucht is om ernstige luchtvervuiling, daalden de PM2.5-niveaus tussen 2013 en 2017 met 33 procent in 74 steden. In Beijing daalden de niveaus met 54 procent.
Beijing, 2014. Photo: STR/AFP/Getty Images
Deze vooruitgang is te danken aan het overheidsbeleid dat miljoenen huishoudens en bedrijven verplichtte te stoppen met het verbranden van steenkool en over te schakelen op aardgas, oude staalfabrieken en kolenmijnen te sluiten en nieuwe emissienormen voor kolencentrales in te stellen. Om de vervuiling in het noorden van China te verminderen, zal een winterverwarmingsplan steenkool vervangen door aardgas, biomassa, warmtepompen, elektrische verwarming en geothermische energie.
China controleert dagelijks de luchtvervuiling in 163 grote steden en voerde in 2013 een vierkleurensysteem in. Onlangs heeft Shanghai zijn systeem herzien, waarbij het niveau van de luchtkwaliteitsindex die een waarschuwing voor smog activeert, is verlaagd.
China’s inspanningen zijn een reactie op een groeiende stedelijke middenklasse die luidkeels haar verlangen naar schone lucht heeft geuit. “Door de grotere toegang tot schonere energie en de ontwikkeling naar de middenklasse en rijkere economieën, hebben mensen over het algemeen hogere verwachtingen,” zei Karembelas. “Ze willen toegang hebben tot een schoner milieu.”
Om je luchtkwaliteit in de gaten te houden
Karembelas raadt de website AirAirAir.org aan en de hashtag #airairair met de stad waar je bent voor updates over de luchtkwaliteit. “Het is een zeer gebruiksvriendelijke tool waarmee je gemakkelijk kunt begrijpen wat de luchtkwaliteit op dit moment is, hoe deze is veranderd en wat de prognose is.”
In New York City kun je je aanmelden voor lokale luchtkwaliteitswaarschuwingen bij NotifyNYC.
De AirNow-website van de EPA biedt dagelijkse Air Quality Index-voorspellingen en real-time omstandigheden voor meer dan 300 steden in de Verenigde Staten, met links naar meer gedetailleerde staats- en lokale luchtkwaliteitswebsites.
De internationale site van AirNow biedt links naar Air Quality Indices van andere landen.
Het World Air Quality Index Project toont de luchtkwaliteit in real-time van 9.000 stations over de hele wereld.