Aretha Franklin, królowa soulu, nie żyje

Kariera nagraniowa w wieku 14 lat

Prawdopodobnie bardziej niż jakakolwiek inna gwiazda soulu, Głos Franklin ucieleśniał dług muzyki wobec gospel.

Urodziła się w Memphis, Tennessee, w 1942 roku, ale wychowała się głównie w Detroit, gdzie jej ojciec, C.L. Franklin, był wybitnym pastorem i znanym w całym kraju śpiewakiem gospel. Franklin śpiewała w chórze kościoła ojca i, choć odrzuciła ofertę ojca dotyczącą lekcji gry na pianinie i uczyła się sama, zaczęła nagrywać muzykę gospel w wieku 14 lat.

Odbyła tournee po gospel z ojcem, zaprzyjaźniając się z takimi gwiazdami jak Mahalia Jackson i Sam Cooke. Później wystąpiła na pogrzebie Jacksona.

W 1960 roku została podpisana z Columbia Records przez Johna Hammonda, sokolego wzroku łowcy talentów, który odkrył również Billie Holiday, Boba Dylana i Bruce’a Springsteena, ale odniosła tylko ograniczony sukces w wytwórni. Dopiero po przybyciu do Atlantic Records w drugiej połowie dekady zrezygnowała z prób zostania wypolerowaną, wszechstronną konferansjerką na rzecz kariery soulowej i R&B wokalistki, wspieranej przez ziemistą sekcję rytmiczną z Muscle Shoals w Alabamie.

„Muzycy rezerwowi zapewnili dużo bardziej surowy, soulowy i oparty na R&B akompaniament dla głosu Arethy”, według All Music Guide, „który wznosił się z pasją i intensywnością sugerującą ducha, któremu po raz pierwszy pozwolono się uwolnić.”

W ciągu półtorarocznego okresu od 1967 do 1968 roku, Franklin zdobyła 10 hitów Top Ten.

„Przez najdłuższy czas wydawało mi się, że nigdy nie będę miała złotej płyty” – powiedziała magazynowi Time w 1968 roku. „

Piosenki takie jak „Respect” nie tylko świetnie się sprzedawały, ale zostały również przyjęte przez Afroamerykanów i feministki jako hymny na rzecz zmian społecznych.

Ikona praw obywatelskich i reprezentant Stanów Zjednoczonych John Lewis wspominał „niezachwiane” zaangażowanie Franklin w ruch.

„To, co uczyniło jej talent tak wielkim, to jej zdolność do życia tym, co śpiewała”, powiedziała Franklin w czwartkowym oświadczeniu. „Jej muzyka została pogłębiona przez jej związek z walkami i triumfami afroamerykańskiego doświadczenia dorastania w kościele jej ojca, społeczności Detroit, oraz jej świadomość zawirowań na Południu.”

Po tym jak Martin Luther King, Jr. został zamordowany, Franklin zaśpiewała na jego pogrzebie.

Na początku lat 70-tych wciąż pojawiały się hity, w tym „Spanish Harlem” i „Bridge Over Troubled Water.”

Pod koniec lat 70-tych siła gwiazdy Franklin zaczęła słabnąć, ponieważ skończyła się złota era soulu, a krytycy i fani stali się mniej entuzjastycznie nastawieni do jej dalszego dorobku. Jednak w latach 80. ponownie pojawiła się na scenie, wydając w 1985 roku album „Who’s Zoomin' Who?”, z którego pochodzi przebój „Freeway of Love”.

Współpracowała również z zespołem Eurythmics przy utworze „Sisters Are Doin' It for Themselves” oraz z brytyjską gwiazdą pop George’em Michaelem przy duecie „I Knew You Were Waiting (for Me)”. Ten ostatni hit nr 1, jej ostatni chart-topper.

„Nie mówcie, że Aretha robi comeback,” powiedziała w tym czasie. „Who’s Zoomin' Who” zostało wydane, powiedziała, „ponieważ nigdy nie byłam daleko.”

Personalny ból nadał głębi jej muzyce

Podobno burzliwe życie osobiste Franklin, w międzyczasie – była dwukrotnie rozwiedziona i miała zatargi z prawem – było owiane tajemnicą.

Była matką czterech synów – pierwszego urodziła w wieku 15, a drugiego w wieku 17 lat, według profilu w magazynie Ebony z 1995 roku. Artykuł przedstawiał ją jako ciepłą, przyziemną kobietę z trzeszczącym poczuciem humoru, która otwierała drzwi w bosych stopach i zwierzała się, że jej sekretem dietetycznym była kombinacja Slim-Fast i młodszych mężczyzn. Była również podobno zdolną kucharką, mówiąc Ebony, „Mogę nosić niektóre chitlins out.”

Profil Ebony zasugerował, że źródłem niektórych z tego bólu mogło być dorastanie Franklin w dużej mierze bez matki – Barbara Franklin opuściła rodzinę w 1948 roku, kiedy Franklin miał 6 lat, i zmarła cztery lata później – lub udręka utraty ojca.

C.L. Franklin został zastrzelony w swoim domu przez włamywaczy w 1979 roku i żył przez pięć lat w stanie półśpiączki, zanim umarł, powiedział magazyn. Zapytana o najtrudniejszą decyzję, jaką kiedykolwiek musiała podjąć, Franklin powiedziała Ebony: „To było wtedy, gdy mój tata był w szpitalu” i zaczęła płakać.

Ale doły Franklin i związane z nimi emocje napędzały jej muzykę. W ciągu ostatnich trzech dekad doczekała się wielu wznowień, a jej wizerunek ikony popu przetrwał, z prezydentem Barackiem Obamą śpiewającym „My Country 'Tis of Thee” podczas swojej inauguracji w 2009 roku. Wystąpiła również na inauguracji prezydenta Billa Clintona w 1992 r.

Franklin została odznaczona Prezydenckim Medalem Wolności przez prezydenta George’a W. Busha w 2005 roku. W 1986 r. jej głos został uznany za zasób narodowy przez Legislaturę Michigan. Miała nawet asteroidę nazwaną na jej cześć.

„Wygląda na wypoczętą i zrelaksowaną, jak gospodyni domowa wybierająca się na zakupy do lokalnego K-Martu”, napisała reporterka Ebony Laura Randolph w profilu z 1995 roku. „Tam, lub w Woolworth’s Five and Dime, gdzie, jak wspomina, spędziła wiele popołudni 'przeglądając i kupując bibeloty', a następnie 'siadając przy ladzie do przepysznego indyka i talerza z tłuczonymi ziemniakami ociekającymi sosem i uwielbiając to'. „

Problemy zdrowotne wykoleiły jej późną karierę

Franklin walczyła z problemami zdrowotnymi w ostatnich latach, zmagając się z przyrostem wagi i związanymi z tym dolegliwościami.

W sierpniu 2010 roku odwołała dwa darmowe koncerty w Nowym Jorku z powodu „złamanych żeber i bólu w brzuchu”, powiedziała rzeczniczka Gwendolyn Quinn, dodając, że lekarze Franklin kazali jej natychmiast zgłosić się na badania.

W listopadzie tego samego roku, lekarze nakazali jej anulować wszystkie osobiste występy przez następne sześć miesięcy, jak donosi Detroit Free Press. Na początku grudnia Franklin przeszła operację, którą uznano za „wysoce udaną”.

W 2013 r. również odwołała kilka występów.

Jednakże doszła do siebie na tyle, by powrócić do koncertowania w 2014 r., m.in. wystąpiła w nowojorskim Radio City Music Hall. Schudła również prawie 100 funtów.

„Fajnie jest kupować nowe ubrania!” powiedziała USA Today. „Nie mogłam trzymać się z dala od lustra, po prostu obracając się w każdą stronę. To jest moja naturalna waga.”

A co do jej starej garderoby? Sklepikarz wiedział dokładnie, co zrobić z tymi strojami.

„Myślę o oddaniu ich do sklepu odsprzedaży”, powiedziała Franklin.

Jej ostatni album, „A Brand New Me,” sparował oryginalne nagrania Franklin niektórych z jej największych hitów z nowoczesnymi aranżacjami muzycznymi z londyńskiej Królewskiej Orkiestry Filharmonicznej.