Christiaan N. Barnard

Christiaan N. Barnard urodził się 8 listopada 1922 r. w Beaufort West w Republice Południowej Afryki. Wczesną edukację odbył w Beaufort West, a następnie udał się na Uniwersytet w Kapsztadzie, gdzie w 1953 r. uzyskał tytuł magistra medycyny. Barnard pracował przez krótki czas jako lekarz ogólny, po czym dołączył do personelu Szkoły Medycznej w Kapsztadzie jako pracownik naukowy w dziedzinie chirurgii. Mając nadzieję na kontynuację swoich zainteresowań badawczych oraz zdobycie nowych umiejętności i doświadczeń chirurgicznych, zapisał się na University of Minnesota Medical School (1955). Po dwóch latach studiów u dr Owena H. Wangensteena uzyskał w Minnesocie tytuł doktora i powrócił do ojczyzny, aby rozpocząć karierę kardiochirurga.

Przed wyjazdem do Ameryki (1953-1955) Barnard zdobył uznanie dzięki badaniom w dziedzinie patologii przewodu pokarmowego. Udowodnił, że śmiertelna wada wrodzona znana jako wrodzona atrezja jelitowa (przerwa w jelicie cienkim) wynikała z tego, że płód otrzymywał niewystarczającą ilość krwi w czasie ciąży i że można ją było usunąć za pomocą zabiegu chirurgicznego.

Po powrocie do RPA wprowadził do tego kraju chirurgię na otwartym sercu, zaprojektował sztuczne zastawki dla ludzkiego serca i eksperymentował z przeszczepami serc psów. Wszystko to posłużyło mu jako przygotowanie do przeszczepu serca ludzkiego w 1967 r.

Ale Barnard był pionierskim kardiochirurgiem, jego innowacje opierały się na półwieczu eksperymentalnej chirurgii serca, która je poprzedzała. Kluczowe znaczenie miało pierwsze zastosowanie hipotermii (sztuczne obniżenie temperatury ciała) w 1952 roku oraz wprowadzenie w następnym roku skutecznej maszyny do płucoserca. Te postępy, w połączeniu z innymi technikami udoskonalonymi w latach sześćdziesiątych, umożliwiły chirurgowi po raz pierwszy operowanie serca, które było nieruchome i pozbawione krwi.

Po dekadzie chirurgii serca Barnard czuł się gotowy do podjęcia wyzwania, jakim było przeszczepienie ludzkiego serca. W 1967 roku zetknął się z Louisem Washkansky’m, 54-letnim pacjentem cierpiącym na rozległą chorobę wieńcową, który zgodził się poddać operacji przeszczepienia serca. W dniu 2 grudnia 1967 r., gdy Washkansky był przygotowany na przyjęcie serca, usunięto serce młodej kobiety, która zginęła w wypadku. Serce dawcy utrzymywano przy życiu w maszynie sercowo-płucnej, w której krążyła krew Washkansky’ego, dopóki nie można było usunąć chorego organu pacjenta i zastąpić go zdrowym.

Aby stłumić mechanizm obronny organizmu, który normalnie odrzuciłby obcy organizm, Barnard i jego zespół kardiologów podawali pacjentowi duże dawki leków, co pozwoliło organizmowi pacjenta zaakceptować nowy organ. Jednak ciało Washkansky’ego nie było w stanie obronić się przed infekcją i zmarł on 21 grudnia 1967 roku na podwójne zapalenie płuc. Pomimo śmierci Washkansky’ego, Barnard został słusznie okrzyknięty na całym świecie za swój chirurgiczny wyczyn. W ciągu roku (styczeń 1968) Barnard wymienił chore serce Philipowi Blaibergowi, 58-letniemu emerytowanemu dentyście. Tym razem obniżono dawkę leków, a Blaiberg żył przez 20 miesięcy z nowym sercem.

Innowacje w kardiochirurgii przyniosły Barnardowi zaszczyty od wielu zagranicznych towarzystw medycznych, rządów, uniwersytetów i instytucji filantropijnych. Kiedy wyjeżdżał za granicę, aby odbierać te nagrody, krytykowano go za łatwe przyjmowanie roli celebryty. Niemniej jednak, po udanych operacjach Barnarda, chirurdzy w Europie i Stanach Zjednoczonych zaczęli wykonywać przeszczepy serca, udoskonalając procedury zastosowane po raz pierwszy w Afryce Południowej. Pierwsza transplantacja ludzkiego serca w Ameryce miała miejsce 6 grudnia 1967 roku, a dokonał jej dr Adrian Kantrowitz. Jednak pacjent, niemowlę, żył tylko 6 godzin.

Siedem lat po pierwszym przeszczepie serca Barnard ponownie zapisał się w historii medycyny, wykonując operację „bliźniaczego serca” (25 listopada 1974 r.). Tym razem usunął tylko chorą część serca 58-letniego Ivana Taylora i zastąpił ją sercem 10-letniego dziecka. Serce dawcy pełniło funkcję wspomagającą i rezerwową dla chorego organu pacjenta. Chociaż Barnard był optymistycznie nastawiony do tej nowej operacji, która według niego była mniej radykalna niż całkowita implantacja, pacjent zmarł w ciągu czterech miesięcy.

Reumatoidalne zapalenie stawów, które nękało Barnarda od lat sześćdziesiątych, ograniczyło jego eksperymenty chirurgiczne w późniejszych latach. W rezultacie, zwrócił się do pisania powieści, jak również książek na temat zdrowia, medycyny i Południowej Afryki, służąc jako konsultant naukowiec. Daga Hammarskjolda, Międzynarodową Nagrodę i Nagrodę Pokojową, Nagrodę Fundacji Kennedy’ego oraz Międzynarodową Nagrodę Naukową w Mediolanie. Barnard wystąpił również w programie BBC o chirurgii transplantacyjnej „Knife to the Heart: The Man With the Golden Hands”, na początku 1997 roku.