Cyrk

Pochodzenie

Cyrk ma stosunkowo niedawne pochodzenie, jednak pewne jego elementy można odnaleźć już w starożytnym Rzymie. Wielkie rzymskie amfiteatry, zwane cyrkami od łacińskiego słowa oznaczającego „koło”, były najczęściej poświęcone walkom gladiatorów, wyścigom rydwanów, rzezi zwierząt, pozorowanym bitwom i innym krwawym sportom. Najbardziej spektakularna z tych aren, Circus Maximus, działała przez ponad 1000 lat. Z pozoru wydawać by się mogło, że te wystawy rzezi mają niewiele wspólnego z nowoczesnymi cyrkami, jednak to właśnie z wczesnych rzymskich cyrków wywodzą się tradycje, takie jak tresowane zwierzęta i parada przed pokazem.

Gdzie indziej starożytne ludy wykonywały inne czynności związane z nowoczesnym cyrkiem. Akrobatyka, balansowanie i żonglerka są prawdopodobnie tak stare jak sama ludzkość, a wzmianki o nich pojawiły się w Egipcie już 2500 lat p.n.e. Grecy praktykowali taniec na linie. Grecy praktykowali taniec na linie; wczesne cywilizacje afrykańskie angażowały się w siricasi (połączenie tańców ludowych i akrobatyki); a starożytni Chińczycy żonglowali i wykonywali akrobacje dla członków dworu cesarskiego. Klauni istnieli niemal w każdym okresie i cywilizacji, zarówno jako postacie w farsach, jak i indywidualni wykonawcy.

Przez wieki nie próbowano jednak organizować takich działań w odrębną rozrywkę; raczej pojedyncze osoby i małe grupy wykonawców o wyspecjalizowanych talentach wędrowały po Europie, Afryce i Azji. Tacy wędrowni artyści pojawiali się wszędzie tam, gdzie gromadziły się grupy ludzi: w salach szlacheckich, na uroczystościach gminnych i na targowiskach. W IX wieku król Anglii Alfred Wielki był podobno zabawiony pokazem dzikich zwierząt, a w XI wieku Wilhelm Zdobywca sprowadził z Francji do Anglii trupy linoskoczków, tancerzy i kontorsjonistów.

Jarmarki odgrywały ważną rolę w rozwoju handlu w Europie od VII wieku do późnego średniowiecza, kiedy to ustandaryzowano bardziej regularne kanały marketingowe. Następnie targi stały się miejscem nie tyle handlu, co rozrywki, stanowiąc pole do popisu dla akrobatyki, pokazów umiejętności, tresury zwierząt i innych elementów, które później kojarzono z cyrkiem. Pod koniec XVIII wieku były one jednak uważane za niesmaczne, ponieważ stały się miejscem spotkań kieszonkowców, złodziei i włóczęgów.