Czy można zmienić swój typ osobowości?

Każdy typ osobowości ma swoje mocne i słabe strony – nie ma typu idealnego, tak jak nie ma idealnych ludzi chodzących po tej planecie. To powiedziawszy, jest prawie nieuniknione, że w pewnym momencie życia powiesz „Chciałbym mieć inną osobowość”. Możesz chcieć stać się bardziej otwarty, bardziej zestrojony ze swoimi zmysłami, bardziej zorganizowany, bardziej odporny na krytykę itp. Nic dziwnego, że jednym z najczęstszych pytań zadawanych przez osoby zainteresowane rozwojem osobistym jest „Czy mogę zmienić swój typ osobowości?”

Niestety, odpowiedź nie jest taka prosta. Zgodnie z większością teorii typów osobowości, typ jednostki jest wrodzony i nie ulega zmianie. Osoby mogą jednak wykształcić w sobie cechy i nawyki, które różnią się od opisu ich typu, a nawet są z nim wprost sprzeczne. Jak to się dzieje?

Posłużmy się przykładem. Wyobraź sobie, że w Twoim mieszkaniu nagle gasną światła i znajdujesz się w kompletnej ciemności. Możesz być w stanie nawigować swoją drogę do drzwi, ale jakich zmysłów użyjesz? Dotyku? Słuchu? Węchu? Będzie to cokolwiek innego niż wzrok, twój preferowany zmysł. Jednak, gdy tylko światła się zapalą, wrócisz do używania wzroku, ponieważ znacznie ułatwia on poruszanie się po mieszkaniu.

Sposób, w jaki działa twoja osobowość jest bardzo podobny. Środowisko, w którym przebywasz, kształtuje twoją osobowość w pewien sposób, zmuszając cię do rozwijania cech i nawyków, które mogą być obce dla twojego typu. Na przykład, jeśli z natury jesteś swobodny i spontaniczny (Prospecting), ale Twój harmonogram pracy jest bardzo ustrukturyzowany, a Twój menedżer ma obsesję na punkcie harmonogramów, Twoje preferencje prawdopodobnie ulegną zmianie. Jednak po odejściu z tej pracy prawdopodobnie z powrotem staniesz się osobą poszukującą. Ta sama zasada odnosi się również do innych cech.

Powinniśmy wspomnieć o jeszcze jednej rzeczy. Towarzyskość jest często mylona z Ekstrawersją, podobnie jak nieśmiałość z Introwersją – jest to jeden z najczęstszych błędów, jeśli chodzi o omawianie typów osobowości. Podczas gdy Ekstrawertykom naturalnie łatwiej jest rozmawiać z innymi ludźmi (zyskują wtedy energię), jest wśród nich wiele osób nieśmiałych lub samotnych. I odwrotnie, Introwertycy tracą energię, gdy komunikują się z innymi, ale w tej grupie można znaleźć wiele elokwentnych osób.

W rzeczywistości niektóre typy Introwertyczne (np. Adwokat lub Mediator) są często bardziej towarzyskie niż większość typów ekstrawertycznych. W społeczeństwach zachodnich, ekstrawertycy przewyższają liczebnie introwertyków, a co za tym idzie większość ludzi uważa, że każdy powinien dążyć do bycia otwartym, pewnym siebie, mieć duży krąg przyjaciół itp. Jest to błędne przekonanie, ponieważ każdy typ osobowości jest unikalny i ma inne mocne strony – a jednak jest to często powód, dla którego zadaje się pytanie „Czy mogę zmienić swój typ osobowości?”.

Podsumowując, Twój podstawowy typ osobowości nie może się zmienić – możesz jednak (i powinieneś!) zmienić te aspekty swojej osobowości, z których nie jesteś zadowolony. W ten sposób wzmocnisz swoje cechy cienia i staniesz się bardziej wszechstronną osobą, nawet jeśli Twoje cechy dominujące pozostaną niezmienione. Taka zmiana może być wywołana albo przez środowisko, w którym się znajdujesz, albo przez twoją własną wolę – dla każdego coś innego.