Drzewo platanowe

Drzewo platanowe – każdy z 10 gatunków rodzaju Platanus, jedynego rodzaju z rodziny Platanaceae. Te duże drzewa występują w Ameryce Północnej, Europie Wschodniej oraz Azji i charakteryzują się łuszczącą się korą, dużymi, liściastymi, zwykle dłoniasto klapowanymi liśćmi oraz kulistymi kwiatami i nasionami. Platany mają kwiaty obu płci na tym samym drzewie, ale w różnych klastrach. Klon jaworowy (Acer pseudoplatanus), często nazywany jaworem, platanem lub platanem szyderczym, jest odrębny (patrz klon).

Splatan amerykański lub jawor (P. occidentalis), znany również jako drzewo guzikowe, kula guzikowa lub drzewo białe, jest najwyższy, czasami osiąga wysokość ponad 50 m (160 stóp). Jego zwisające, gładkie, kuliste skupiska nasion zwykle zwisają pojedynczo i często utrzymują się po opadnięciu liści. Występujący od południowo-wschodniej Europy do Indii platan orientalny (P. orientalis) osiąga wysokość 30 m z ogromnymi, często przysadzistymi pniami – niektóre z nich mierzą prawie 10 m w obwodzie (około 10 stóp średnicy). Jego szczeciniaste kule nasienne zwisają w gronach po dwie do sześciu sztuk. Platan londyński (P. acerifolia), mieszaniec pomiędzy platanem amerykańskim i orientalnym, łączy w sobie cechy obu tych gatunków w różnym stopniu. Jest nieco krótszy i bardziej przysadzisty niż drzewo amerykańskie i zwykle ma szczeciniaste, sparowane kule nasienne. Istnieją różne odmiany platanu londyńskiego. Kalifornijski jawor (P. racemosa), około 25 m (80 stóp) wysokości, ma powykrzywiane gałęzie, grube liście i szczeciniaste kule nasienne w grupach od dwóch do siedmiu.

Londynka jest szeroko sadzona w miastach ze względu na jej odporność na zanieczyszczenie powietrza i choroby, które łatwiej dotykają innych platanów. Wszystkie platany rosną szybko i zapewniają szybki cień. Wiele z nich jest malowniczych w zimie ze względu na swoją nierówną korę: gdy kora zewnętrzna się złuszcza, kora wewnętrzna ukazuje się w odcieniach bieli, szarości, zieleni i żółci.