Erasing history: Ikoniczne zdjęcia ośmiu typów ikonoklazmu

Włoski założyciel futuryzmu zadeklarował w manifeście, około sto lat temu, cele swojego ultramodernistycznego ruchu. Jednym z nich było:

Chcemy zniszczyć muzea, biblioteki, akademie wszelkiego rodzaju.1F. T. Marinetti: Critical Writings, przeł. Doug Thompson, red. Günter Berghaus (New York: Farrar, Straus and Giroux, 2006), 14.

Jego niszczycielski zamiar nie był ani metaforyczny, ani wyjątkowy. Ikonoklazm istniał od zawsze. Istniał od momentu, gdy ludzie byli zdolni do tworzenia przedmiotów, które miały być symbolami, obiektami o wspólnym znaczeniu. Ikonoklastyczny pęd można odnaleźć w złamanych nosach na posągach egipskich faraonów lub w zatartym asyryjskim dziedzictwie we współczesnych strefach wojny w Iraku i Syrii. Poniżej znajduje się lista różnych rodzajów ikonoklazmu, w tym futurystycznego (odsyłam do numeru 7 na liście).

Należy pamiętać, że żadna lista nie może być naukowa ani jednoznaczna. Na przykład, niszczenie dziedzictwa mniejszości (numer 4 poniżej) często zdarza się jako część szerszego zniszczenia w czasie wojny (numer 2). Z listy wyeliminowałem również przypadkowe zniszczenia (Muzeum Narodowe Brazylii strawione przez pożar), ataki patologiczne (szalony Węgier zadający ciosy młotkiem Piecie Michała Anioła) i wandalizm tłumu w chaotycznych okresach (grabież irackiego muzeum narodowego po inwazji amerykańskiej).

1. Ikonoklazm motywowany religijnie:

Ten rodzaj ikonoklazmu dał nam sam termin, który oznacza „rozbijanie ikon”. Jego początki sięgają bizantyjskich ikonoklastów, którzy gwałtownie sprzeciwiali się czczeniu chrześcijańskich ikon w VIII wieku przy wsparciu bizantyjskiego cesarza Leona III. Tacy ikonoklaści uważają samo istnienie pewnych obiektów za obrazę ich boga lub agresję na ich „święte” wierzenia.

2. Ikonoklazm wojenny:

Postęp technologiczny w XX wieku pozwolił na zatarcie całych historycznych dzielnic w ciągu kilku minut. Agresywne siły twierdzą, że w warunkach wojennej mgły zniszczenie dóbr kultury jest nieuniknione. Dwie wojny światowe wyrządziły nieobliczalne szkody dziedzictwu kulturowemu większości zaangażowanych w nie narodów. Bombardowanie katedry w Reims, na przykład, podczas I wojny światowej wywołało międzynarodową furię, ponieważ Francuzi oskarżyli Niemców o celowe wycelowanie w nią bomby.

3. Ikonoklazm jako „szaleńcza zemsta”:

Celem jest często były reżim tyranii. Znanym przykładem jest niszczenie komunistycznych pomników w Europie Wschodniej w i po 1989 roku. Również podczas rewolucji francuskiej symbole dawnego reżimu zostały zburzone, w tym posągi konne i grobowce królewskie.

4. Ikonoklazm jako forma prześladowania (ludobójstwo kulturowe):

Jest to typ ikonoklazmu, w którym własność kulturowa grupy etnicznej lub religijnej jest „systematycznie” niszczona. Na przykład rząd chiński obrał sobie za cel dziedzictwo Tybetańczyków. Innym przykładem jest nazistowskie niszczenie wielowiekowych synagog wraz z innym mieniem żydowskim w Niemczech, Francji, na Łotwie i Litwie.

5. Ikonoklazm jako „wyraz artystyczny”:

Jest on zakorzeniony w ruchach artystycznych z początku XX wieku, takich jak Dada, choć nigdy nie niszczyli oni dzieł sztuki. Artyści dadaistyczni wykazywali się „szyderczym wandalizmem”, np. słynna reprodukcja Mona Lisy wykonana przez Marcela Duchampa z wąsami i małą bródką. Zdarzają się jednak przypadki niszczenia prawdziwej sztuki. Najnowszym z nich jest samozniszczający się obraz Banksy’ego.

6. Ikonoklazm jako „akt protestu”:

Sufrażystki były pierwszymi w ubiegłym wieku, które użyły ikonoklazmu do celów politycznych, tj. protestu przeciwko postrzeganej niesprawiedliwości. Ale można znaleźć kilka podobnych incydentów jeszcze w XIX wieku: zburzenie Kolumny Vendôme jako akt otwartego sprzeciwu wobec rządu francuskiego przez rewolucyjnych komunistów i anarchistów, zwanych Komunistami, którzy rządzili Paryżem przez kilka miesięcy w 1871 roku. Fakt, że wandale atakują przedmioty, a nie wyrządzają fizycznej krzywdy ludziom, nie oznacza, że są mniej kontrowersyjni. W rzeczywistości, termin „terroryzm kulturowy” został użyty do oznaczenia takich ataków i powoli zyskuje na popularności w mediach.

7) Ikonoklazm jako sponsorowana przez państwo „kampania modernizacji”:

Ten rodzaj ikonoklazmu jest wyjątkowy, ponieważ jest to przypadek, w którym społeczeństwo burzy swoje własne dziedzictwo. Inicjatywa jest zawsze częścią rządowej wizji modernizacji, a więc „z góry”. Prowadzona jest przez autorytarnego władcę i odbywa się w czasie pokoju. Uzasadnieniem jest eliminacja starych idei lub przesądów. Za takimi inicjatywami opowiadali się włoscy futuryści z Filippo Marinettim na czele. Rosyjscy i chińscy komuniści faktycznie zburzyli wiele z własnego dziedzictwa. (Czytaj pełną analizę tutaj.)

8. Ikonoklazm dla rozwoju gospodarczego:

Ikonoklazm dla industrializacji lub rozwoju gospodarczego jest czasem kojarzony z poprzednim rodzajem, sponsorowanymi przez państwo kampaniami „oczyszczania” starego dziedzictwa. Ale w innych przypadkach istniała autentyczna potrzeba zniszczenia pewnych skarbów narodowych jako ostateczność, aby poprawić życie żywych, jak w przypadku Egiptu poniżej.

Możesz też polubić:

’Zniszczyć muzea!'- Dlaczego pewien Włoch prowadził wojnę z przeszłością

Tych, którzy przyjęli sponsorowany przez państwo ikonoklazm jako szybką ścieżkę do modernizacji

ARTYKUŁ: THE FUTURIST MANIFESTO

Czy niszczenie dziedzictwa kulturowego przez naród jest kiedykolwiek usprawiedliwione?

Jak radzić sobie z symbolami nienawiści?

ARTYKUŁ: MANIFESTO FUTURYSTYCZNE