Jak higieniczna krucjata Florence Nightingale ocaliła miliony

Znana jako „Dama z lampą”, Florence Nightingale zapewniła opiekę i komfort brytyjskim żołnierzom podczas wojny krymskiej. Pomogła zrewolucjonizować medycynę dzięki swojemu bezwzględnemu podejściu do higieny, warunków sanitarnych i opieki nad pacjentami oraz uczyniła z pielęgniarstwa ceniony zawód.

Nightingale zbuntowała się przeciwko swojemu uprzywilejowanemu pochodzeniu

Córka bogatego ojca ziemianina i matki wywodzącej się z pokoleń kupców, Nightingale urodziła się we Włoszech w 1820 roku, podczas gdy jej rodzice byli na dłuższych wakacjach. Była bystrą, ale małomówną dziewczyną, która unikała gorliwości matki w dążeniu do osiągnięcia statusu społecznego, w tym oczekiwania, że Nightingale poślubi odpowiedniego mężczyznę i ustatkuje się, by założyć rodzinę.

Była dobrze wykształcona w zakresie klasyki i wykazała zainteresowanie i uzdolnienia w opiece nad chorymi żyjącymi w pobliżu rodzinnej posiadłości w Derbyshire. Była głęboko uduchowiona i później napisze o „boskim powołaniu” od Boga, którego doświadczyła jako nastolatka, a które zainspirowało ją do podjęcia decyzji o studiowaniu pielęgniarstwa. Jej rodzice byli przerażeni – w tamtych czasach pielęgniarstwo było uważane za zawód dla najniższych klas społecznych, a dla wielu pacjentów przyjęcie do zatłoczonych, brudnych szpitali często oznaczało śmierć. Ale po odrzuceniu propozycji małżeństwa od pewnego zalotnika, ponieważ pragnęła bardziej satysfakcjonującego życia, jej rodzice w końcu ustąpili. Wyjechała na studia do Niemiec, a później do Francji, gdzie zdobyła wiele umiejętności organizacyjnych i pielęgniarskich, które później wykorzystywała jako mistrzyni.

Wojna krymska była początkiem jej ruchu na rzecz higieny

Po krótkiej służbie jako superintendentka londyńskiego Institution for Sick Gentlewomen in Distressed Circumstances, Nightingale znalazła się wezwana do akcji po wybuchu wojny w 1853 roku między Rosją a sprzymierzonymi siłami Wielkiej Brytanii, Francji i Imperium Osmańskiego.

W 1854 roku w wiadomościach zaczęły pojawiać się alarmujące nagłówki o niebezpiecznych, godnych pożałowania warunkach panujących w brytyjskich szpitalach pod Stambułem (wówczas Konstantynopolem). Nightingale wkroczyła do akcji i już w październiku, wraz z prawie 40 wyszkolonymi pielęgniarkami, była w drodze na front. Byli zszokowani tym, co tam zastali – ogromne przeludnienie, kiepskie zaopatrzenie w żywność, niechlujne zarządzanie i brudne kwatery, które były wylęgarnią chorób zakaźnych, takich jak cholera, tyfus i czerwonka, co doprowadziło Nightingale do nazwania tego miejsca „królestwem piekieł”. Brytyjscy urzędnicy początkowo nie chcieli dopuścić kobiet do pracy w szpitalu, ustępując dopiero, gdy nowa fala ofiar bitew zalała oddział.

Nightingale i jej pielęgniarki zabrały się do pracy, szorując każdy centymetr obiektów, nalegając na regularne kąpiele pacjentów i często zmienianą, świeżą pościel z nowo założonej pralni. Zabiegała o datki z Wielkiej Brytanii, aby kupić rozpaczliwie potrzebne bandaże i mydło oraz serwowała specjalistyczne posiłki z nowej kantyny. Nalegała na złą wentylację i kanalizację, nalegając na doprowadzenie do placówki jak największej ilości świeżego powietrza, co miało wpłynąć na budowę przyszłych szpitali na całym świecie.

W ciągu sześciu miesięcy od wprowadzenia przez nią zmian, śmiertelność w szpitalu spadła gwałtownie z poprzedniego wysokiego poziomu 40 procent. Nightingale wprowadziła również nowe podejście do emocjonalnej i psychologicznej strony opieki nad pacjentami, a jej pielęgniarki pomagały żołnierzom pisać listy do domu, zaś sama Nightingale chodziła nocą po oddziale z latarnią, aby sprawdzić, co słychać u jej podopiecznych.

Pielęgniarka wykorzystywała statystyki, aby udowodnić, że jej teorie działają

Po powrocie z wojny krymskiej, Nightingale szybko wykorzystała swoją sławę. Na polecenie królowej Wiktorii i księcia Alberta napisała obszerne studium, w którym wykorzystała swoje zapiski, aby podkreślić śmiertelne żniwo złych warunków higienicznych i sanitarnych w szpitalach armii brytyjskiej i obozach wojskowych, co doprowadziło do ogromnej reorganizacji brytyjskiego Ministerstwa Wojny.

Jeden z pierwszych, którzy przyjęli to, co jest obecnie znane jako „wykres kołowy”, Nightingale opracował również „Coxcombs” lub „różę” wykresów, które wykorzystał do oceny wskaźników śmiertelności z wojny krymskiej, używając statystyki stosowanej do rozróżnienia między zgonami spowodowanymi przez choroby a tymi spowodowanymi bitwą. Nightingale oszacowała, że 10 razy więcej brytyjskich żołnierzy zmarło z powodu chorób niż walki podczas wojny.

Jak brytyjska kontrola nad subkontynentem indyjskim rozszerzyła się, została ponownie wciśnięta do służby, rozwijając serię ankiet wysyłanych do instalacji wojskowych i szpitali, które doprowadziły do ulepszeń medycznych i naukowych zarówno dla żołnierzy, jak i cywilów w całych Indiach. Konsultowała się nawet z lekarzami i przedstawicielami zawodów medycznych w Stanach Zjednoczonych, wykorzystując swoje dane i badania do doradzania w sprawie warunków sanitarnych w szpitalach polowych podczas amerykańskiej wojny secesyjnej. Jej osiągnięcia doprowadziły do tego, że została wybrana jako pierwsza kobieta przyjęta do Królewskiego Towarzystwa Statystycznego.

Nightingale zrewolucjonizowała zawód pielęgniarki

Używając darowizn i pokaźnego prezentu od rządu brytyjskiego za służbę na Krymie, Nightingale założyła w 1860 roku Nightingale Training School for Nurses, z siedzibą w londyńskim szpitalu św. Tomasza, a dwa lata później szkołę dla położnych. Kobiety tłumnie zgłaszały się do szkół, a wcześniejsze wyobrażenia o pielęgniarstwie jako niskim zawodzie odchodziły w niepamięć. Każda pielęgniarka przechodziła roczne szkolenie i kursy, po których następował dwuletni staż na oddziałach szpitalnych, po czym wiele z nich niosło swoją ewangelię czystości i troski do placówek medycznych na całym świecie.

Mimo coraz gorszego stanu zdrowia spowodowanego chorobami, na które zapadła w czasie wojny, a które przykuły ją do łóżka, Nightingale dużo pisała. Dwa z jej dzieł, Uwagi o szpitalach i Uwagi o pielęgniarstwie: Czym jest i czym nie jest, przedstawiły jej teorie dla przyszłych pokoleń pracowników służby zdrowia i do dziś pozostają w druku. Zawierają one praktyczne porady na kluczowe tematy, w tym potrzebę świeżego powietrza i wentylacji, zasady dietetyczne, jak współczuć (ale uczciwie) opiekować się rozpaczliwie chorymi i oczywiście dobre warunki sanitarne i higieniczne, w tym dictum: „Każda pielęgniarka powinna uważać, aby myć ręce bardzo często w ciągu dnia. Jeśli także twarz, to tym lepiej”.

Była pionierką w dziedzinie zdrowia publicznego

Osiągnięcia Nightingale wkrótce rozszerzyły się poza granice szpitali, kierując jej uwagę na tętniące życiem, przepełnione slumsy i brudne przytułki w Wielkiej Brytanii, w których razem umieszczano chorych biedaków, w tym dzieci, chorych psychicznie i tych z nieuleczalnymi chorobami. Pracowała z reformatorami społecznymi i urbanistami nad pionierskimi badaniami, które rzuciły światło na miażdżące obciążenia medyczne, emocjonalne i finansowe brytyjskiej biedoty.

Doradzała filantropowi Williamowi Rathbone’owi w sprawie rozwoju nowych planów „pielęgniarstwa okręgowego”, w których wykwalifikowane, wyszkolone pielęgniarki były wysyłane do służby społeczeństwu zarówno w szpitalach, jak i w domach prywatnych, najpierw w Liverpoolu, a następnie w całej Wielkiej Brytanii. Jej praca i pisma na temat zdrowia publicznego odegrały kluczową rolę w przejściu ustawodawstwa, które oddało decyzje dotyczące opieki zdrowotnej w ręce lokalnych urzędników, a nie scentralizowanego biura, którzy byli najlepiej przygotowani do radzenia sobie z problemami w swoich społecznościach.

Nightingale kontynuowała swoją pracę aż do śmierci w 1910 r. w wieku 90 lat, a jej wpływ na większy świat medyczny jest nadal odczuwalny do dziś.