Obsessive-Compulsive Disorder: When Unwanted Thoughts or Repetitive Behaviors Take Over

What is OCD?

OCD is a common, long-lasting disorder characterized by uncontrollable, recurring thoughts (obsessions) that can lead people to engage in repetitive behaviors (compulsions).

Ale każdy martwi się lub odczuwa potrzebę podwójnego sprawdzania rzeczy od czasu do czasu, objawy związane z OCD są poważne i uporczywe. Objawy te mogą powodować niepokój i prowadzić do zachowań, które zakłócają codzienne funkcjonowanie. Osoby cierpiące na OCD mogą odczuwać potrzebę wielokrotnego sprawdzania rzeczy lub wykonywania rutynowych czynności przez ponad godzinę każdego dnia jako sposób na osiągnięcie tymczasowej ulgi od niepokoju. Jeśli objawy OCD nie są leczone, zachowania te mogą zakłócać pracę, szkołę i relacje osobiste oraz powodować uczucie niepokoju.

Objawy OCD pojawiają się w dzieciństwie, około 10 roku życia lub w młodości, około 20-21 roku życia, często wcześniej u chłopców niż u dziewcząt. U większości osób OCD diagnozuje się przed osiągnięciem wieku dorosłego.

Jakie są oznaki i objawy OCD?

Osoby cierpiące na OCD mogą mieć obsesje, kompulsje lub obydwa te zaburzenia. bsesje to powtarzające się myśli, pragnienia lub obrazy umysłowe, które wywołują niepokój. Powszechne obsesje obejmują:

• Lęk przed zarazkami lub zanieczyszczeniem
• Lęk przed zapomnieniem, utratą lub niewłaściwym umieszczeniem czegoś
• Lęk przed utratą kontroli nad swoim zachowaniem
• Agresywne myśli wobec innych lub siebie
• Niepożądane, zakazane, lub myśli tabu dotyczące seksu, religii lub krzywdy
• Chęć posiadania rzeczy symetrycznych lub w idealnym porządku

Kompulsje są powtarzającymi się zachowaniami, które osoba odczuwa jako potrzebę zrobienia w odpowiedzi na obsesyjną myśl. Do typowych kompulsji należą:

• Nadmierne sprzątanie lub mycie rąk
• Porządkowanie lub układanie przedmiotów w szczególny, precyzyjny sposób
• Ciągłe sprawdzanie różnych rzeczy, np. czy drzwi są zamknięte lub czy piekarnik jest wyłączony
• Napadowe liczenie

Niektóre osoby z OCD mają również zaburzenia tikowe. Tiki ruchowe to nagłe, krótkie, powtarzające się ruchy, takie jak mruganie oczami i inne ruchy gałek ocznych, grymasy twarzy, wzruszanie ramionami i szarpanie głową lub ramionami. Powszechne tiki wokalne obejmują powtarzające się odgłosy gardła, wąchania lub chrząkania. Osoby cierpiące na OCD często mają również zdiagnozowane zaburzenia nastroju lub zaburzenia lękowe.

Objawy OCD mogą pojawiać się i znikać, ustępować z czasem lub pogarszać się. Osoby cierpiące na OCD mogą próbować pomóc sobie unikając sytuacji, które wywołują u nich obsesje, mogą też spożywać alkohol lub narkotyki, aby się uspokoić. Chociaż większość dorosłych osób z OCD zdaje sobie sprawę, że ich kompulsywne zachowania nie mają sensu, niektórzy dorośli i większość dzieci mogą nie zdawać sobie sprawy, że ich zachowanie odbiega od normy. Rodzice lub nauczyciele zazwyczaj rozpoznają objawy OCD u dzieci.

Jeśli uważasz, że Ty lub Twoje dziecko może mieć OCD, porozmawiaj z lekarzem o możliwych objawach. Nieleczone OCD może zakłócać wszystkie aspekty życia.

Co wywołuje OCD?

Dokładne przyczyny OCD nie są znane, jednak wiele czynników wiąże się ze zwiększonym prawdopodobieństwem rozwoju tego zaburzenia.

Genetyka jest jednym z czynników związanych z OCD. Badania wykazały, że posiadanie krewnego pierwszego stopnia (rodzica, rodzeństwa lub dziecka) cierpiącego na OCD wiąże się ze zwiększoną szansą zachorowania na to zaburzenie. Naukowcy nie zidentyfikowali jednego genu lub zestawu genów, które definitywnie prowadzą do OCD, ale badania nad związkiem genetyki i OCD są w toku.

Oprócz genetyki, rolę mogą odgrywać inne czynniki biologiczne. Badania obrazowania mózgu wykazały, że u osób z OCD często występują różnice w korze czołowej i strukturach podkorowych mózgu, obszarach mózgu, które leżą u podstaw zdolności do kontrolowania zachowań i reakcji emocjonalnych. Naukowcy odkryli również, że kilka obszarów mózgu, sieci mózgowych i procesów biologicznych odgrywa kluczową rolę w myślach obsesyjnych, zachowaniach kompulsywnych oraz związanym z nimi lęku i niepokoju. Trwają badania mające na celu lepsze zrozumienie związku między objawami OCD a częściami mózgu.

W niektórych badaniach wykazano związek między traumą w dzieciństwie a objawami obsesyjno-kompulsywnymi. Potrzeba więcej badań, aby zrozumieć tę zależność.

Dzieci, u których objawy OCD pojawiają się nagle lub nasilają się po zakażeniu paciorkowcem, mogą być diagnozowane w kierunku choroby zwanej Pediatric Autoimmune Neuropsychiatric Disorders Associated with Streptococcal Infections (PANDAS).

Jak leczy się OCD?

Pierwszym krokiem jest rozmowa z lekarzem o objawach. Zadawanie pytań i udzielanie informacji dostawcy usług medycznych może poprawić opiekę nad pacjentem.

Dostawca usług medycznych przeprowadzi badanie fizykalne i zapyta pacjenta o historię zdrowia, aby upewnić się, że objawy nie są spowodowane innymi chorobami lub schorzeniami. Lekarz ten może skierować pacjenta do specjalisty z zakresu zdrowia psychicznego, np. psychiatry, psychologa, pracownika socjalnego lub doradcy, w celu dalszej oceny lub leczenia.

Leczenie OCD obejmuje zazwyczaj określone rodzaje psychoterapii (np. terapię poznawczo-behawioralną), leki lub kombinację tych dwóch metod. Specjalista z zakresu zdrowia psychicznego może omówić korzyści i zagrożenia związane z różnymi opcjami leczenia i pomóc w wyborze najlepszej terapii dla Ciebie. Czasami u osób cierpiących na OCD występują również inne choroby psychiczne, takie jak lęk, depresja czy zaburzenia dysmorficzne, w przypadku których osoba błędnie sądzi, że jakaś część jej ciała jest nieprawidłowa. Ważne jest, aby wziąć pod uwagę te inne zaburzenia podczas podejmowania decyzji o leczeniu.

Ważne jest, aby przestrzegać planu leczenia, ponieważ zarówno psychoterapia, jak i leki mogą wymagać pewnego czasu, aby zadziałać. Chociaż nie ma lekarstwa na OCD, obecne metody leczenia pomagają wielu osobom z tym zaburzeniem radzić sobie z objawami, wykonywać codzienne czynności i prowadzić pełne, aktywne życie.

W celu uzyskania wskazówek, jak rozmawiać z lekarzem o swoim zdrowiu psychicznym i jak najlepiej wykorzystać wizytę, przeczytaj broszurę National Institute of Mental Health (NIMH), Taking Control of Your Mental Health: Tips for Talking With Your Health Care Provider.

Psychoterapia

Psychoterapia może być skutecznym leczeniem dla dorosłych i dzieci z OCD. Badania wykazują, że niektóre rodzaje psychoterapii, w tym terapia poznawczo-behawioralna (CBT) i inne pokrewne terapie (takie jak trening odwracania nawyków), mogą być dla wielu osób równie skuteczne jak leki. Dla innych, psychoterapia może być najbardziej skuteczna, gdy jest stosowana w połączeniu z lekami.

Badania pokazują, że specyficzny rodzaj CBT zwany Ekspozycją i Zapobieganiem Reakcji (ERP) jest skuteczny w redukcji zachowań kompulsywnych, nawet u osób, które nie reagowały dobrze na leki. W systemie ERP ludzie spędzają czas w sytuacji, która wyzwala ich kompulsję (np. dotykanie brudnych przedmiotów) i uniemożliwia im się zaangażowanie w typową kompulsję (np. mycie rąk). Chociaż na początku takie podejście może wywoływać uczucie niepokoju, u większości osób kompulsje zmniejszają się w miarę kontynuowania leczenia.

Dzieci z OCD mogą potrzebować dodatkowej pomocy ze strony członków rodziny i pracowników służby zdrowia w rozpoznawaniu i radzeniu sobie z objawami OCD. Specjaliści zdrowia psychicznego mogą pracować z młodymi pacjentami w celu określenia strategii radzenia sobie ze stresem i zwiększenia wsparcia, tak aby dzieci były w stanie radzić sobie z objawami OCD w szkole i w domu.

Leki

Pracownik służby zdrowia może przepisać leki pomocne w leczeniu OCD. Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SRI) są najczęstszym rodzajem leków przepisywanych w leczeniu OCD.

RSRI, w tym selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), są często stosowane w leczeniu depresji, ale są również pomocne w leczeniu objawów OCD. W przypadku leczenia SRI może upłynąć od 8 do 12 tygodni, zanim objawy zaczną się poprawiać, a leczenie OCD może wymagać większych dawek SRI niż te stosowane zazwyczaj w leczeniu depresji. U niektórych osób leki te mogą powodować skutki uboczne, takie jak bóle głowy, nudności lub trudności z zasypianiem.

Ludzie różnie reagują na leki, ale większość osób cierpiących na OCD uważa, że leki, często w połączeniu z psychoterapią, pomagają im radzić sobie z objawami.

Pracownik służby zdrowia może z czasem dostosować dawki leków, aby zminimalizować skutki uboczne lub objawy odstawienia. Nie należy przerywać przyjmowania leków bez wcześniejszej rozmowy z lekarzem. Twój dostawca usług medycznych będzie współpracował z Tobą w celu monitorowania Twojego zdrowia i może dostosować plan leczenia w bezpieczny i skuteczny sposób.

Najbardziej aktualne informacje na temat leków, skutków ubocznych i ostrzeżeń są dostępne na stronie internetowej amerykańskiej Agencji Żywności i Leków (FDA).

Inne metody leczenia

W 2018 roku FDA zatwierdziła stosowanie przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (TMS), najczęściej stosowanej w leczeniu depresji, jako leczenia dodatkowego u dorosłych z OCD. Możesz dowiedzieć się więcej o terapiach stymulacji mózgu, w tym TMS, na stronie NIMH.

Gdzie mogę szukać pomocy?

Jeśli nie jesteś pewien, gdzie szukać pomocy, Twój dostawca usług medycznych jest dobrym miejscem, aby zacząć. Może on skierować Cię do wykwalifikowanego specjalisty w dziedzinie zdrowia psychicznego, np. psychiatry lub psychologa, który ma doświadczenie w leczeniu OCD i może ocenić Twoje objawy.

Więcej informacji na temat uzyskania pomocy i znalezienia lekarza znajdziesz na stronie internetowej NIMH zatytułowanej Help for Mental Illnesses. Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) posiada narzędzie online, które pomoże Ci znaleźć usługi zdrowia psychicznego w Twojej okolicy.

Znam kogoś, kto jest w kryzysie. Co mam zrobić?

Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, ma myśli o chęci śmierci lub myśli o skrzywdzeniu siebie lub kogoś innego, szybko uzyskaj pomoc.

• Nie zostawiaj osoby w kryzysie samej.
• Zadzwoń pod numer 911 lub udaj się do najbliższego szpitalnego oddziału ratunkowego.
• Zadzwoń pod bezpłatny numer National Suicide Prevention Lifeline 1-800-273-TALK (8255) lub bezpłatny numer TTY 1-800-799-4TTY (4889). Możesz również wysłać sms-a na Crisis Text Line (sms HELLO na numer 741741) lub wejść na stronę internetową National Suicide Prevention Lifeline. Usługi te są poufne, bezpłatne i dostępne 24/7.

Uczestnictwo w badaniach klinicznych

Badania kliniczne są badaniami, które poszukują nowych sposobów zapobiegania, wykrywania lub leczenia chorób i schorzeń. Mimo, że udział w badaniach klinicznych może przynieść korzyści, uczestnicy powinni mieć świadomość, że głównym celem badań klinicznych jest zdobycie nowej wiedzy naukowej, aby w przyszłości można było lepiej pomagać innym.

Badacze w NIMH i w całym kraju prowadzą wiele badań z udziałem pacjentów i zdrowych ochotników. Porozmawiaj ze swoim lekarzem o badaniach klinicznych, korzyściach i ryzyku z nimi związanym oraz o tym, czy któreś z nich jest dla Ciebie odpowiednie. Aby uzyskać więcej informacji, odwiedź stronę internetową NIMH poświęconą badaniom klinicznym.

Przedruki

Ta publikacja jest w domenie publicznej i może być powielana lub kopiowana bez zgody NIMH. Cytowanie NIMH jako źródła jest mile widziane. Aby dowiedzieć się więcej na temat wykorzystania publikacji NIMH, prosimy o kontakt z Centrum Zasobów Informacyjnych NIMH pod numerem 1-866-615-6464, pocztą elektroniczną [email protected] lub zapoznać się z naszymi wytycznymi dotyczącymi przedruków.