PMC
Dyskusja
Endometrioza jest złożonym schorzeniem, a jej przyczyny są prawdopodobnie wieloczynnikowe. Teoria głosi, że endometrioza jest wynikiem transportu tkanki endometrialnej z wstecznej menstruacji. Komórki endometrialne implantują się na powierzchniach surowiczych do jamy otrzewnej i transportują się do klatki piersiowej przez ubytki przepony i kanały limfatyczne lub naczyniowe.
Endometrioza klatki piersiowej, w zależności od rozległości i tkanki dotkniętej chorobą, może powodować opłucnowy ból w klatce piersiowej, wysięk w opłucnej, odmę opłucnową i odmę opłucnową. Objawy fizyczne są zmienne, u niektórych pacjentek przebiegają bezobjawowo, a u innych występują upośledzające bóle w klatce piersiowej lub miednicy, masy w przydatkach lub nietypowe objawy. U naszej pacjentki okresowe epizody objawów współistniejące z miesiączkowaniem nasunęły podejrzenie związku między tymi schorzeniami. Szczyt zachorowań na endometriozę miednicy przypadał między 24 a 29 rokiem życia, natomiast szczyt zachorowań na endometriozę klatki piersiowej przypadał między 30 a 34 rokiem życia. W serii 110 pacjentek z endometriozą klatki piersiowej odma opłucnowa, odma opłucnowa, krwioplucie i guzki płucne występowały u 73%, 14%, 7% i u 6% pacjentek. Prawa półotwarta część klatki piersiowej była zaangażowana w ponad 90% wszystkich manifestacji z wyjątkiem guzków. Niezależnie od patofizjologii, endometrioza klatki piersiowej jest zwykle związana ze współistniejącą endometriozą miednicy i zwykle pojawia się 5 lat po rozpoznaniu endometriozy miednicy. Jednak większość kobiet z endometriozą ma prawidłowe lub niespecyficzne wyniki badania fizykalnego, a do ostatecznego rozpoznania konieczna jest laparoskopia. W celu ostatecznego potwierdzenia obecności tkanki endometrialnej należy wykonać przezskórną przezklatkową biopsję igłową lub torakoskopową biopsję tkankową pod kontrolą tomografii komputerowej. Na podstawie analizy immunohistochemicznej można wykazać obecność receptorów estrogenowych, progesteronowych i CD10 w materiale biopsyjnym. W opisywanym przypadku mogliśmy wykonać jedynie tomografię komputerową klatki piersiowej i rezonans magnetyczny jamy brzusznej, ponieważ pacjentka odmówiła wykonania badania torakoskopowego.
Wygląd USG endometriozy miednicy charakteryzuje się rozproszonym niskim poziomem echa wewnętrznego, hipoechogenicznością zmian ogniskowych, a rzadko może być bezechowy, imitując czynnościową torbiel jajnika. Patel i wsp. stwierdzili, że grubość ściany nie jest cechą różnicującą endometriomas od innych mas jajnikowych. Za pomocą TK można stwierdzić endometriozę miąższu płucnego, szczególnie w okresie menstruacji, z jednoogniskowymi lub mnogimi zmianami guzowatymi. Wykazano, że obrazowanie MR ma większą swoistość w rozpoznawaniu endometriomy jamy brzusznej. W jednym z badań potwierdzono lewostronną predyspozycję endometrioma. Endometrioma mają względnie jednorodną wysoką intensywność sygnału na obrazach T1-ważonych. Zmiany zawierające zdegenerowane produkty krwiopochodne, w tym koncentraty białkowe, pojawiają się z obszarami o wysokiej intensywności sygnału na obrazach T1- i T2-zależnych. W opisywanym przypadku w obrazie T1-zależnym MR stwierdzono w jajniku lewym wieloguzkową masę o wysokiej intensywności sygnału, a w obrazie T2-zależnym utrzymywała się wysoka intensywność sygnału. Wspólną cechą endometrioma jest cieniowanie, występujące wówczas, gdy torbiel, która jest hiperintensywna na obrazie T1-zależnym, staje się hipointensywna na obrazie T2-zależnym. To cieniowanie odzwierciedla przewlekły charakter endometrioma i pomaga odróżnić go od innych zmian zawierających krew, z wyjątkiem krwotocznych torbieli ciałka żółtego, które nie wykazują cieniowania na obrazach T2-zależnych. Inne zmiany, które pojawiają się z wysoką intensywnością sygnału na obrazach T1-zależnych, to: dermoidy, śluzowate guzy torbielowate i masy krwotoczne.
Leczenie endometriozy piersiowej może być medyczne w przypadku bólu w klatce piersiowej i wysięku lub chirurgiczne, w zależności od nasilenia objawów pilnych i elektywnych. Chirurgiczna pleurodeza skutkuje niskim odsetkiem nawrotów odmy opłucnowej lub hemothorax. Leczenie farmakologiczne jest jednym z możliwych sposobów łagodzenia cyklicznych dolegliwości bólowych w endometriozie. W leczeniu farmakologicznym stosuje się m.in. złożone doustne środki antykoncepcyjne, danazol, agonistów Gn-RH i progestyny. U naszej pacjentki leczenie farmakologiczne agonistą Gn-RH, które było kontynuowane cyklicznie niską dawką złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego było skuteczne w uśmierzaniu cyklicznych dolegliwości bólowych. Ostateczne leczenie chirurgiczne obejmuje histerektomię i ooforektomię i jest zwykle zarezerwowane dla kobiet, u których ból jest nie do opanowania. U naszej pacjentki wykonano zabieg zachowawczy, w tym lewostronną ooforektomię.
W przypadku naszej pacjentki ból w klatce piersiowej pozwolił na rozpoznanie endometrioma gruczołowo – jajnikowego. W naszym przypadku nie udało się ustalić cytologicznie endometriozy opłucnej, ale comiesięczne bóle w klatce piersiowej związane z endometriozą jajnika przemawiały klinicznie za zmianą pozapłucną.