Stolica Holandii
Ale właściwy status prawny Amsterdamu jako stolicy Holandii jest niedawny, miasto jest uznawane za stolicę od 1814 roku. W tym roku Willem Frederik, książę Oranii i Nassau, został ogłoszony suwerennym księciem Zjednoczonych Niderlandów i 30 marca 1814 r. mianowany księciem w Nieuwe Kerk w Amsterdamie. Wynika to częściowo z faktu, że jest to miasto królewskie, wykorzystywane nie tylko do inauguracji królów, ale także do królewskich ślubów (należy jednak pamiętać, że królewskie pogrzeby odbywają się w Delft), a także z jego dominującej pozycji w historii Holandii. Od końca XVI wieku miasto szybko się rozwijało, stając się największym i najpotężniejszym miastem w Holandii oraz głównym ośrodkiem handlu, finansów i kultury.
Początki podziału między Amsterdamem jako stolicą a Hagą jako siedzibą rządu leżą w osobliwej holenderskiej historii konstytucyjnej. Od średniowiecza do XVI wieku Haga była siedzibą rządu Hrabstwa Holandii i rezydencją hrabiów Holandii. W międzyczasie Amsterdam stawał się coraz ważniejszym miastem. Po ustanowieniu Republiki Zjednoczonych Niderlandów w latach 1572/1581, Dordrecht stał się na krótko siedzibą rządu Zjednoczonych Prowincji, rezydencją Stanów Generalnych, Rady Stanu i Księcia Orańskiego jako Księcia Stadtholdera. W 1588 r. te centralne instytucje rządowe zostały przeniesione do Hagi, która od tego momentu zachowała pozycję siedziby rządu dla całej republiki. Amsterdam pozostał lojalny wobec imperium hiszpańsko-burgundzkiego do stosunkowo późnego okresu wojny osiemdziesięcioletniej, co dało miastu wiele możliwości handlowych, ale sprawiło, że nie nadawało się ono na siedzibę rządu powstającego państwa „rebelianckiego”.
Przed ustanowieniem Republiki Batawskiej w 1795 r. Holandia nie była państwem unitarnym, ale bardziej konfederacją, w której niezależne prowincje oraz większe miasta i miasteczka były w dużym stopniu autonomiczne politycznie. W XVII wieku książę Stadtholder jako urzędnik Stanów Holandii kilkakrotnie ścierał się z władzami miejskimi Amsterdamu o politykę, do tego stopnia, że miasto było oblegane przez wojsko. Do roku 1795 w polityce holenderskiej utrzymywała się silna wrogość między frakcją orańskiej a frakcją republikańską. Pierwsza z nich popierała ideę dziedzicznego przywództwa politycznego książąt orańskich jako Stadtholderów i miała swoje zaplecze w Hadze i na terenach wiejskich. Druga popierała niezależność obywatelską i znajdowała poparcie głównie w miastach Holandii, z Amsterdamem jako jej protoplastą i najbardziej wyrazistym przedstawicielem.
Gdy w 1814 r. powstało nowe królestwo, wyznaczenie Amsterdamu, wciąż najbardziej znaczącego miasta w królestwie, na stolicę, było również gestem pojednawczym frakcji orańskiej wobec miasta i uznaniem silnych podstaw obywatelskich i republikańskich nowego królestwa.