Egyptische beschaving – Religie – Leven na de dood

Het leven na de dood

De houding van de oude Egyptenaren ten opzichte van de dood werd beïnvloed door hun geloof in onsterfelijkheid. Zij beschouwden de dood eerder als een tijdelijke onderbreking dan als het einde van het leven. Om de continuïteit van het leven na de dood te verzekeren, brachten de mensen hulde aan de goden, zowel tijdens als na hun leven op aarde. Wanneer zij stierven, werden zij gemummificeerd zodat de ziel in het lichaam zou terugkeren en het adem en leven zou geven. Huishoudgerei en voedsel en drank werden op offertafels buiten de grafkamer geplaatst om in de behoeften van de persoon in het hiernamaals te voorzien. Geschreven begrafenisteksten met spreuken of gebeden werden ook bijgevoegd om de doden op hun weg naar het hiernamaals bij te staan.

Om de overledene voor te bereiden op de reis naar het hiernamaals, werd de ceremonie van het “openen van de mond” uitgevoerd op de mummie en de mummiekist door priesters. Dit uitgebreide ritueel omvatte zuivering, censing (het branden van wierook), zalving en bezweringen, maar ook het aanraken van de mummie met rituele voorwerpen om de zintuigen te herstellen – het vermogen om te spreken, aanraken, zien, ruiken en horen. De ceremonie van het “openen van de mond” dateert op zijn minst uit de tijd van de piramiden. Het werd oorspronkelijk uitgevoerd op koningsbeelden in hun dodentempels. Tegen de 18e dynastie (Nieuwe Rijk) werd het uitgevoerd op mummies en mummiekisten.

“Opening of the Mouth” Tool Kit Instrumenten als deze werden gebruikt om de zintuigen van de overledene te herstellen. Ze waren afgeleid van beeldhouwerswerktuigen. Tegen het einde van de Grieks-Romeinse periode bevatte de gereedschapsset meestal alleen nog maar miniatuurversies van werktuigen.
	1. Setep Hout; Nieuwe Rijk Van de dodentempel van koningin Hatsjepsoet Rogers Fund, 1925 The Metropolitan Museum of Art 25.3.40 2. Adze Brons, hout en leer; Nieuwe Rijk Van de dodentempel van koningin Hatsjepsoet Geschenk van het Egypt Exploration Fund, 1896 The Metropolitan Museum of Art 96.4.7 3. Pesh-kef mes (replica)

De reis naar de nawereld werd als vol gevaar beschouwd. Reizend op een zonneschors trok de mummie door de onderwereld, die werd bewoond door slangen gewapend met lange messen, vuurspuwende draken en reptielen met vijf uitgehongerde koppen. Aangekomen in het rijk van de Duat (Land van de Goden), moest de overledene zeven poorten passeren, waarbij hij bij elke halte nauwkeurig een toverspreuk moest opzeggen. Als ze daarin slaagden, kwamen ze aan in de Hal van Osiris, de plaats des oordeels.

Hier voerden de goden van de doden de ceremonie van het “wegen van het hart” uit om te beoordelen of de aardse daden van de persoon deugdzaam waren. Op het wegen van het hart werd toegezien door de jakhalsgod Anubis, en het oordeel werd opgetekend door Thoth, de god van het schrift.

Tweeënveertig goden luisterden naar de bekentenissen van de overledene die beweerde onschuldig te zijn aan misdaden tegen de goddelijke en menselijke sociale orde. Het hart van de overledene werd vervolgens op een weegschaal geplaatst, met als tegenwicht een veer die Maat voorstelde, de godin van waarheid en gerechtigheid. Als het gewicht van het hart gelijk was aan dat van de veer, was de persoon gerechtvaardigd en bereikte hij onsterfelijkheid. Zo niet, dan werd het verslonden door de godin Amemet. Dit betekende dat de persoon niet zou overleven in het hiernamaals. Wanneer een farao voor de test slaagde, werd hij één met de god Osiris. Hij reisde dan door de onderwereld op een zonneschors, vergezeld door de goden, om het paradijs te bereiken en het eeuwige leven te bereiken.

hoofdmenu | beschaving | religie