Hebben honden gevoelens?

Analyse: honden hebben dezelfde hormonen en ervaren dezelfde chemische veranderingen als mensen.

Door Jan Hoole, Keele University en Daniel Allen, Keele University

Als je met een hond samenwoont, weet je gewoon wanneer hij blij is of zich ellendig voelt, nietwaar? Natuurlijk weet je dat. Zelfs de wetenschap geeft nu toe dat honden emoties hebben – ook al kunnen wetenschappers niet rechtstreeks meten wat ze ervaren.

Mensen hebben al eeuwenlang een hechte band met gedomesticeerde honden. In zijn Dictionnaire philosophique uit 1764, merkte Voltaire op: “Het lijkt erop dat de natuur de hond aan de mens heeft gegeven voor zijn verdediging en voor zijn plezier. Van alle dieren is hij het trouwst: het is de beste vriend die de mens kan hebben.”

Onderzoek heeft keer op keer de positieve invloed aangetoond die het bezit van een huisdier op ons leven kan hebben. Uit een onderzoek onder 975 volwassenen die een hond bezitten, bleek zelfs dat in tijden van emotionele nood de meeste mensen zich eerder tot hun hond wenden dan tot hun moeder, vader, broer of zus, beste vriend of kind.

Wij hebben uw toestemming nodig om deze rte-player inhoud te ladenWij gebruiken rte-player om extra inhoud te beheren die cookies op uw apparaat kan plaatsen en gegevens over uw activiteit kan verzamelen. Bekijk de details en accepteer ze om de inhoud te laden.Manage Preferences

Van de serie Doc On One van RTÉ Radio One, kijkt Dogman naar de carrière van Martin McKenna en zijn drie bestsellers over hondengedrag in Australië

Het is dan ook niet verwonderlijk dat honden nu het meest gebruikte dier in therapie zijn. Onze trouwe viervoeters worden steeds vaker ingezet als deelnemers aan diverse programma’s op het gebied van geestelijke gezondheid – ze bieden gezelschap, vrolijke associaties en onvoorwaardelijke liefde.

In de VS heeft de American Kennel Club een Therapy Dog Program dat zes nationale therapiehondenorganisaties erkent en officiële titels toekent aan honden die hebben gewerkt aan het verbeteren van het leven van de mensen die ze hebben bezocht. In het Verenigd Koninkrijk heeft Pets As Therapy (PAT) meer dan 5.000 actieve PAT honden, die zo’n 130.000 mensen per week ontmoeten.

Honden die genezen

Sigmund Freud wordt algemeen erkend als de toevallige pionier van de hond-ondersteunde therapie. Tijdens zijn psychotherapie sessies in de jaren 1930, verbleef een chow chow genaamd Jofi naast hem in het kantoor. Freud merkte dat patiënten meer ontspannen en open werden wanneer Jofi aanwezig was, en het hielp hem om een band op te bouwen.

Maar het officiële begin van de dierondersteunde therapie wordt over het algemeen in verband gebracht met de Tweede Wereldoorlog, toen een Yorkshire terriër genaamd Smoky korporaal William Lynne vergezelde bij bezoeken aan diensthospitalen in Nieuw-Guinea. Haar aanwezigheid hielp de geesten van gewonde soldaten op te beuren.

Hoewel dit alles ook gebeurde, het was pas in de jaren 1960 dat de eerste gedocumenteerde casestudy van een hond die werkte als “co-therapeut” werd gemaakt. De Amerikaanse psychotherapeut Boris M. Levinson beweerde dat de aanwezigheid van zijn hond Jingles een “nieuwe dimensie toevoegde aan kinderpsychotherapie”. Ondanks tegenstand van collega’s verdedigde Levinson het gebruik van honden als therapeutisch hulpmiddel met klem.

Hoe honden zich voelen

Maar hoewel er geen twijfel over bestaat dat honden ons heel goed begrijpen, is het omgekeerde helaas niet altijd zo waar. Een klassiek voorbeeld hiervan is wanneer iemand een klein “ongelukje” heeft gehad in huis en hondeneigenaren denken dat hun huisdier schuldig kijkt. Maar voor de hond in kwestie is die blik louter onderdanigheid en een manier voor de hond om te zeggen “doe me geen pijn” in plaats van een schuldbekentenis.

Het is heel moeilijk voor mensen om zichzelf ervan te overtuigen dat het hondenbrein niet in staat is om de concepten van goed en fout te begrijpen – maar zonder dat vermogen is het niet mogelijk om schuldgevoelens te ervaren. De hond die schuldig kijkt is gewoon bang voor uw reactie op de situatie – meestal gebaseerd op ervaringen uit het verleden.

Enkele van de belangrijkste moeilijkheden die zich voordoen tussen honden en hun eigenaren worden veroorzaakt door het onvermogen van de mens om de lichaamstaal van zijn huisdier correct te lezen. Combineer dit met de menselijke opvatting dat honden abstracte concepten begrijpen en kunnen redeneren over complexe kwesties, en de scène is klaar voor problemen.

Hondachtige hormonen

Een andere manier om te vertellen hoe dieren zich voelen is te kijken naar hun hormonale omgeving. Studies hebben aangetoond dat wanneer honden door hun baasjes worden geaaid, ze verhoogde niveaus van oxytocine hebben. Naast andere functies zou dit hormoon helpen ontspannen. Het helpt bij het vormen van banden tussen moeder en kind – en tussen huisdier en baasje.

Dus hoewel we niet zeker kunnen weten hoe een hond zich voelt tijdens plezierige activiteiten, lijkt het redelijk dat oxytocine bij honden vergelijkbare sensaties opwekt als die welke mensen ervaren – wat suggereert dat ze genegenheid voelen voor en gehecht zijn aan hun baasje.

Zo ook, honden die in onplezierige omstandigheden verkeren, vertonen verhoogde niveaus van het stresshormoon cortisol. Een van de situaties waarin deze stressreactie optreedt, is wanneer een hond voor langere tijd alleen wordt gelaten. Honden zijn roedeldieren en hebben echt behoefte aan gezelschap. Een eenzame hond is zelden een gelukkige hond – en dit is iets waar alle hondeneigenaren rekening mee moeten houden bij het plannen van hun leven.

Wat dit allemaal laat zien is dat voor honden en mensen om samen te leven en samen te werken – en voor beide partijen om er gelukkig van te worden – een goed begrip van elkaars emotionele toestand van vitaal belang is. Zelfs als honden en mensen elkaar niet volledig begrijpen, lijkt het duidelijk dat elke soort essentieel is voor het welzijn van de ander en dat we elkaar kunnen helpen om gelukkiger en gezonder te zijn.

Jan Hoole is docent biologie aan Keele University. Daniel Allen is Animal Geographer aan Keele University

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op The Conversation. Lees het originele artikel.

De standpunten die hier naar voren worden gebracht zijn die van de auteur en vertegenwoordigen of reflecteren niet de standpunten van RTÉ