Paradijsvogel

Paradijsvogel, (familie Paradisaeidae), een van de ongeveer 45 soorten kleine tot middelgrote bosvogels (orde Passeriformes). Ze worden alleen geëvenaard door een paar fazanten en kolibries in kleur en in de bizarre vorm van het verenkleed van de mannetjes. De parende mannetjes zitten urenlang op een uitgekozen zitstok of in een vrijgemaakte ruimte (zie lek) op de bosbodem. Na de paring maken de vrouwtjes over het algemeen het nest en brengen de een of twee jongen zonder hulp groot.

Raggiana-paradijsvogel

.paradijs

Paradijsvogels komen voor in de hooglanden van Nieuw-Guinea en op nabijgelegen eilanden; soorten die manucodes en riflebirds worden genoemd, komen ook in Australië voor. De grootste manucode is de gekrulde manucode (Manucodia comrii) met een lengte van 45 cm (17,5 inch). De trompetvogel (Phonygammus keraudrenii) is 25 tot 32 cm (10 tot 12,5 inches) lang en heeft zowel kuifjes op de kop als puntige nekveren. Hij dankt zijn naam aan de luide roep van het mannetje. Andere vogelsoorten met speciale namen zijn de sikkelvleugeligen en de standaardvleugeligen.

.van-paradijs

Een kleine parelvogel (Paradisaea minor) met een gele band rond zijn linkerpoot zit op een boomtak.

Stavenn

Tot de meest opmerkelijke paradijsvogels behoren de zeven Paradisaea-soorten, 29 tot 46 cm lang. Hun centrale staartveren zijn langgerekt als draden of gedraaide smalle linten, en hun filmachtige flankpluimen kunnen worden opgetrokken en over de rug naar voren worden gebracht, waardoor de vleugels worden verborgen. De grote paradijsvogel (P. apoda) is geïntroduceerd op het eiland Little Tobago, in Trinidad en Tobago voor de kust van Venezuela.

De 12-draads paradijsvogel (Seleucidis melanoleuca, soms S. ignotus) is een kortstaartige vogel van 33 cm met flankpluimen die zijn uitgewerkt als voorwaarts gebogen draden.

Gegroepeerd als vlagvogels zijn de zes-paradijsvogels – de vier soorten van Parotië – en de Pteridophora alberti, de paradijsvogel van de koning van Saksen. De eerste soort heeft uitgebreide flankpluimen en zes draden met vlaggen die vanaf de kop naar achteren steken; de tweede soort heeft een schouderkap en een paar lange hoofdpluimen die bestaan uit ongeveer 40 vierkante lobben met een geëmailleerd uiterlijk.

De prachtparadijsvogel (Lophorina superba) heeft een uitgespreid borstschild en een brede cape die overgaat in een kopwaaier. De prachtparadijsvogel (Diphyllodes magnificus) en de Wilson’s paradijsvogel (D. respublica) zijn gecapitonneerd en hebben twee draadvormige staartveren die naar buiten buigen; bij de Wilson’s is de kroon kaal en heeft een “kruis van Christus” patroon. De koningsparadijsvogel (Cicinnurus regius), slechts 13 tot 17 cm lang, heeft soortgelijke maar vlagvormige staartveren en waaiervormige zijpluimen.

Bij de vijf soorten langstaartparadijsvogels (Astrapia) zijn de mannetjes glanzend zwart, soms met iriserende kragen, en hebben lange gegradueerde staarten van brede zwarte of zwart-witte veren; de totale lengte kan 80 tot 115 cm bedragen.

De andere “paradijsvogels” zijn veel minder kleurrijk. Onder hen zijn de sikkelkuifparadijsvogel (Cnemophilus macgregorii), de lelietrekkerparadijsvogel (Loboparadisea sericea) en de paradijsvogel (Loria loriae) – drie soorten die vroeger tot de tuinvogels werden gerekend.

Geweervogels zijn drie soorten van het geslacht Ptiloris, wellicht genoemd naar de gelijkenis van het verenkleed van de mannetjes met het uniform van een Britse schutter uit de oudheid. De naam is ook toegeschreven aan de roep van de Victoriakogel (P. victoriae) en de paradijskogel (P. paradiseus) – langdurig gesis, alsof er kogels door de lucht gaan.