Pleomorfisme (cytologie)

Pleomorfisme is een term die in de histologie en de cytopathologie wordt gebruikt om de variabiliteit in de grootte, vorm en kleuring van cellen en/of hun kernen te beschrijven. Verschillende belangrijke determinanten van cel- en kerngrootte, zoals ploïdie en de regulering van het celmetabolisme, zijn vaak verstoord in tumoren. Daarom is cellulair en nucleair pleomorfisme een van de eerste kenmerken van kankerprogressie en een kenmerk van maligne neoplasmen en dysplasie. Bepaalde goedaardige celtypes kunnen ook pleomorfisme vertonen, bv. neuro-endocriene cellen, Arias-Stella reactie.

Een microfoto toont cellen met duidelijke nucleaire vorm- en groottevariatie, een onderdeel van nucleair pleomorfisme.

Ondanks de prevalentie van pleomorfisme in menselijke pathologie, is de rol ervan in ziekteprogressie onduidelijk. In epitheliaal weefsel kan pleomorfisme in celgrootte leiden tot pakkingsdefecten en tot dispersie van afwijkende cellen. Maar het gevolg van atypische cel- en kernmorfologie in andere weefsels is onbekend.