Talk to an Expedition Specialist
Op onze Centraal-Amerika cruise brengen we tijd door in de neotropische regenwouden van Costa Rica en Panama wanneer we plaatsen bezoeken zoals Manuel Antonio National Park, Corcovado National Park, en Barro Colorado Island in Lake Gatun, Panama.
Tropische regenwouden bevinden zich in de buurt van de evenaar waar er meer direct zonlicht op het land en de zee valt dan waar dan ook. De warmte veroorzaakt verdamping, de warme, met water geladen lucht stijgt op, en wanneer deze afkoelt, condenseert deze in de vorm van druppels en vormen zich wolken. De wolken produceren dan regen, en in de buurt van de evenaar waar tropische regenwouden voorkomen, regent het meer dan negentig dagen per jaar met sterke zonneschijn gewoonlijk tussen de stormen door. De watercyclus herhaalt zich vaak langs de evenaar.
De belangrijkste planten in dit ecosysteem zijn bomen, en in het regenwoud komt een deel van de regen nooit langs de bomen bij de kortere planten op lagere niveaus en de grond eronder. Tropische regenwoudbomen kunnen een hoogte van meer dan 2 meter bereiken, en vormen op deze hoogte vaak een bladerdak waar weinig licht doorheen komt. De temperatuur in een regenwoud wordt zelden hoger dan 34°C (93 °F) of daalt onder 20°C (68 °F); de gemiddelde luchtvochtigheid ligt tussen 77 en 88%; de regenval bedraagt gemiddeld 125 tot 660 cm (50 tot 260 inches) per jaar. Er is gewoonlijk een kort seizoen met minder regen, waarin het regenwoud niet meer dan 10 centimeter regen ontvangt, en dit is een zeer stressvolle periode voor planten en dieren. Men dacht dat in de regenwouden 50% van de neerslag afkomstig is van de eigen verdamping, maar recente studies beginnen dat idee te veranderen. Wat we wel weten, is dat veel van de regen die valt, nooit de grond bereikt. In plaats daarvan blijft het in de bovenste lagen, opgevangen door de bladeren van de bomen zelf, de wijnstokken die de bomen als steiger hebben gebruikt om het zonlicht te bereiken, of de ontelbare soorten epifytische planten die langs de takken of stammen groeien.
De gemiddelde temperatuur van een regenwoud is ongeveer 77° Fahrenheit (25° Celcius) het hele jaar door, en daalt nooit onder 64° Fahrenheit (17° Celcius). Regenwouden voelen zo heet aan door de hoge vochtigheid, meer dan door de acteele temperatuur. De andere reden is dat ze dicht bij de evenaar liggen, waar er meer zonnestraling is. Tropische regenwouden komen nooit voor in klimaten waar de temperatuur onder het vriespunt daalt.
De planten die de onderlaag van een regenwoud vormen, hebben zich aangepast aan het weinige zonlicht dat zij ontvangen en aan de waterafvoer van de druipende bladeren daarboven.
Toen de regenwouden voor het eerst werden verkend door buitenstaanders uit noordelijke klimaten, waren zij verbaasd over de dichte begroeiing, bomen met reusachtige steunberen, lianen en epifyten. Het werd geïnterpreteerd als een teken van de aanwezigheid van rijke bodems, vol met voedingsstoffen. Vandaag weten we dat de bodem van de tropische regenwouden ondiep is, zeer arm aan voedingsstoffen en bijna zonder oplosbare mineralen. Duizenden jaren van zware regens hebben de voedingsstoffen in de bodem weggespoeld. Wij weten nu dat voedingsstoffen in het algemeen in een tropisch regenwoud-ecosysteem blijven doordat zij worden gerecycleerd en onmiddellijk worden gebruikt door levend materiaal en in een dunne, nauwelijks waarneembare laag van ontbindend bladafval. Verschillende soorten decomposers zoals insecten, bacteriën en schimmels maken snel werk van het omzetten van dood planten- en dierenmateriaal in voedingsstoffen. Deze voedingsstoffen worden opgenomen op het moment dat ze beschikbaar komen voor de levende planten. Uit een studie in het Amazone regenwoud is gebleken dat 99% van de voedingsstoffen wordt vastgehouden in de wortelmatten van levende planten. Wanneer een regenwoud wordt platgebrand of gekapt, worden de voedingsstoffen uit het ecosysteem verwijderd. De bodem kan slechts voor een zeer korte tijd worden gebruikt voordat hij volledig uitgeput raakt van alle voedingsstoffen.
Tropische regenwouden ondersteunen 7% van alle soorten op aarde op minder dan 0,5% van het land, en op onze Costa Rica en Panama cruise hebben we inderdaad het geluk om enkele van de mooiste en goed beschermde tropische regenwouden in Centraal-Amerika te bezoeken. Tropische regenwouden produceren 40% van de zuurstof op aarde en bedekken ongeveer 6% van het aardoppervlak, toch zijn ze de thuisbasis van meer dan de helft van alle diersoorten ter wereld! Kom en ontdek ze met ons!