U Should Be Worrying about the Woman Shortage
In de jaren ’80 en ’90 bracht Newsweek Magazine Amerikaanse vrouwen het vrolijke nieuws dat ze meer kans hadden om door een terrorist te worden gedood dan om na hun veertigste een echtgenoot te vinden. Er waren te veel vrouwen – zogezegd – en te weinig mannen, en vrouwen waren de verliezers. En single blijven was natuurlijk een vreselijk lot.
De Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat de natuurlijke geslachtsverhouding bij de geboorte ongeveer 105 jongens op 100 meisjes is en dat het het beste is om evenveel mannen als vrouwen in een samenleving te hebben. Je hebt een paar extra jongens nodig voor het evenwicht, omdat mannen eerder sterven.
We leren nu wat er gebeurt als de sekseverhouding uit balans raakt, door een enorm onbedoeld experiment. In de twee dichtstbevolkte landen van de wereld – China en India – is er een ernstig tekort aan vrouwen.
In China, het dichtstbevolkte land ter wereld, is de verhouding tussen het aantal jongens en meisjes bij de geboorte bijvoorbeeld al tientallen jaren veel hoger dan 105, soms zelfs meer dan 120 jongens voor elke 100 meisjes. In veel delen van India, het op één na dichtstbevolkte land, is de geslachtsratio bij de geboorte decennialang ook aanzienlijk hoger geweest dan 105. Het gevolg is dat er in deze landen samen – die samen een bevolking van ongeveer 2,73 miljard hebben – nu naar schatting 80 miljoen extra mannen zijn. “Niets zoals dit is gebeurd in de menselijke geschiedenis,” schreef de Washington Post in een artikel van april 2018.
In India gebruikten veel gezinnen sekseselectieve abortus om jongens te kiezen, wat leidde tot de aanname van een wet die het illegaal maakte om te screenen op het geslacht van de foetus en sekseselectieve abortussen uit te voeren. In China werden soortgelijke beslissingen aangemoedigd door het “één-kind-beleid” dat van 1979 tot 2015 van kracht was, waardoor veel ouders besloten dat hun enige kind een jongen moest zijn.
De rode draad is discriminatie op grond van geslacht – van seksisme tot praktische zorgen over zonen die ouders op oudere leeftijd eerder financieel zullen ondersteunen en kleinkinderen zullen krijgen, terwijl van dochters wordt verwacht dat ze bij hun schoonfamilie gaan wonen – iets wat nauwelijks uniek is voor China en India. Wanneer vrouwen geen gelijke rechten hebben en het patriarchaat diep verankerd is, is het geen verrassing dat ouders ervoor kiezen geen dochters te nemen.
Maar er zijn gevolgen. China heeft nu bijvoorbeeld een enorme en groeiende genderkloof tussen de generaties die het meest op zoek zijn naar een huwelijkspartner – een tekort aan bruiden. Deskundigen voorspellen dat veel van de extra mannen nooit zullen trouwen; anderen zullen wellicht tot extreme maatregelen overgaan om dat wel te doen.
Het vrouwentekort heeft schadelijke gevolgen in China en soms ook in de buurlanden. Human Rights Watch bekeek een van die gevolgen voor een rapport dat in 2019 verschijnt en zich richt op de bruidshandel van Myanmar naar China. In Myanmar’s Kachin en noordelijke Shan staten, grenzend aan China, escaleerde het langdurige conflict in de afgelopen jaren, waardoor meer dan 100.000 mensen ontheemd raakten. Handelaren azen op kwetsbare vrouwen en meisjes en bieden hen werk aan in en vervoer naar China. Vervolgens verkopen zij hen, voor ongeveer $3.000 tot $13.000, aan Chinese families die worstelen om bruiden te vinden voor hun zonen. Eenmaal gekocht, worden de vrouwen en meisjes meestal opgesloten in een kamer en herhaaldelijk verkracht, met als doel hen snel zwanger te maken zodat zij een baby voor de familie kunnen leveren. Na de bevalling mogen sommigen ontsnappen, maar ze worden gedwongen hun kinderen achter te laten.
Er zijn aanwijzingen voor vergelijkbare patronen van bruidsmigratie en -handel in Cambodja, Noord-Korea en Vietnam, en er kunnen er nog meer komen uit andere landen die aan China grenzen. Het importeren van vrouwen lost het tekort niet op – het verspreidt het.
De vrouwenhandel is slechts één gevolg. Het vrouwentekort is ook in verband gebracht met andere vormen van geweld tegen vrouwen. Andere gevolgen zijn sociale instabiliteit, verstoringen van de arbeidsmarkt en economische verschuivingen.
Er is hier sprake van ironie. Als er te veel vrouwen zijn, verliezen vrouwen. Als er te weinig vrouwen zijn… verliezen vrouwen weer. Maar de waarheid is dat we allemaal verliezen. We weten dat scheve sekseverhoudingen nu al schadelijke gevolgen hebben en we begrijpen niet goed welke andere langetermijngevolgen er kunnen zijn voor samenlevingen die door deze verschillen worden getroffen.
China heeft het één-kind-beleid beëindigd, maar is doorgegaan met het beperken van reproductieve rechten door middel van een nieuw tweekind-beleid. Het heeft sekseselectieve abortus verboden. Maar dergelijke verboden zijn vaak zowel ineffectief als een bedreiging voor het recht van vrouwen op toegang tot abortus en het maken van hun eigen reproductieve keuzes.
China, India en andere getroffen landen moeten dringend actie ondernemen om de gevolgen van het vrouwentekort te verzachten. Zij moeten de gevolgen van het vrouwentekort zorgvuldig onderzoeken, met inbegrip van het verband met vrouwenhandel en andere vormen van geweld tegen vrouwen. Belangrijker nog is dat zij veel meer doen om de fundamentele oorzaak van het demografische onevenwicht aan te pakken – genderdiscriminatie en de afkeer van dochters die daarvan het gevolg is.