Volkskunst
Voorwerpen van volkskunst vormen een deelverzameling van de materiële cultuur en omvatten voorwerpen die door de zintuigen worden ervaren, door zien en aanraken. Zoals alle materiële cultuur kunnen deze tastbare voorwerpen worden gehanteerd, herhaaldelijk opnieuw worden ervaren, en soms gebroken. Zij worden als kunstwerken beschouwd vanwege de bekwame technische uitvoering van een bestaande vorm en ontwerp; de bekwaamheid kan blijken uit de precisie van de vorm, de versiering van het oppervlak of de schoonheid van het eindprodukt. Als volkskunst delen deze voorwerpen verschillende kenmerken die hen onderscheiden van andere artefacten van de materiële cultuur.
VolkskunstenaarsEdit
Het voorwerp is gemaakt door één ambachtsman of één team van ambachtslieden. De ambachtslieden werken binnen een gevestigd cultureel kader. Zij hebben vaak een herkenbare stijl en methode in het vervaardigen van hun stukken, waardoor hun producten kunnen worden herkend en toegeschreven aan een enkele persoon of werkplaats. Dit werd oorspronkelijk verwoord door Alois Riegl in zijn studie over Volkskunst, Hausfleiss, und Hausindustrie, gepubliceerd in 1894. “Riegl benadrukte dat de individuele hand en de bedoelingen van de kunstenaar belangrijk waren, zelfs bij volkskunst. Weliswaar was de kunstenaar door de verwachtingen van de groep verplicht om binnen de normen van overgeleverde vormen en conventies te werken, maar de individuele creativiteit – die persoonlijke esthetische keuzes en technische virtuositeit impliceerde – behoedde de ontvangen of geërfde tradities voor stagnatie en maakte het mogelijk om ze in elke generatie te vernieuwen.” Individuele innovatie in het produktieproces speelt een belangrijke rol in het voortbestaan van deze traditionele vormen. Veel folkloristische kunsttradities zoals quilten, het inlijsten van schilderijen met ornamenten en het snijden van lokvogels blijven voortbestaan, terwijl er voortdurend nieuwe vormen ontstaan.
De hedendaagse outsider-kunstenaars zijn vaak autodidact, omdat hun werk vaak geïsoleerd of in kleine gemeenschappen in het hele land wordt ontwikkeld. Het Smithsonian American Art Museum herbergt meer dan 70 van dergelijke volks- en autodidactische kunstenaars; Elito Circa bijvoorbeeld, een beroemde en internationaal erkende kunstenaar van het Indigenouisme, ontwikkelde zijn eigen stijlen zonder professionele opleiding of begeleiding.
Handwerk
Alle volkskunstobjecten worden in een eenmalig productieproces vervaardigd. Er wordt slechts één voorwerp tegelijk gemaakt, met de hand of met een combinatie van hand- en machinale methoden; ze worden niet in massa geproduceerd. Als gevolg van deze handmatige productie is elk afzonderlijk stuk uniek en kan het worden onderscheiden van andere voorwerpen van hetzelfde type. In zijn essay over “Folk Objects” verwijst folklorist Simon Bronner naar pre-industriële productiewijzen, maar folkloristische kunstvoorwerpen worden nog steeds gemaakt als unieke, ambachtelijk vervaardigde stukken door bekwame ambachtslieden. “Het begrip folkloristische voorwerpen heeft de neiging de nadruk te leggen op het handgemaakte in plaats van het machinaal vervaardigde. Volksvoorwerpen impliceren een productiewijze die gebruikelijk is in een pre-industriële gemeenschapssamenleving waar kennis en vaardigheden persoonlijk en traditioneel waren”. Dit betekent niet dat alle volkskunst oud is, het wordt vandaag de dag nog steeds met de hand gemaakt in vele regio’s over de hele wereld.
Werkplaatsen en leerlingenEdit
Het ontwerpen en produceren van volkskunst wordt informeel of formeel geleerd en onderwezen; volkskunstenaars zijn geen autodidacten. Volkskunst streeft niet naar individuele expressie. In plaats daarvan “impliceert het concept van groepskunst, ja vereist het, dat kunstenaars hun bekwaamheden, zowel manueel als intellectueel, althans gedeeltelijk verwerven door communicatie met anderen. De gemeenschap heeft iets, meestal veel, te zeggen over wat als aanvaardbare volkskunst geldt”. Historisch gezien werd de opleiding in een ambacht gedaan in de vorm van leerlingschappen met plaatselijke ambachtslieden, zoals de smid of de steenhouwer. Toen de benodigde uitrusting en gereedschappen niet langer gemakkelijk in de gemeenschap te verkrijgen waren, verhuisden deze traditionele ambachten naar technische scholen of scholen voor toegepaste kunsten.
Eigendom van de gemeenschapEdit
Het voorwerp is binnen zijn culturele kader herkenbaar als zijnde van een bekend type. In de omgeving zijn soortgelijke voorwerpen te vinden, gemaakt door andere personen, die op dit voorwerp lijken. Zonder uitzondering zullen individuele stukken volkskunst verwijzen naar andere werken in de cultuur, zelfs als zij een uitzonderlijke individuele uitvoering in vorm of ontwerp vertonen. Als er geen antecedenten voor dit voorwerp kunnen worden gevonden, kan het nog steeds een kunstwerk zijn, maar is het geen volkskunst. “Hoewel de traditionele samenleving het ego niet uitwist, richt en stuurt zij de keuzes die een individu aanvaardbaar kan maken… de goed gesocialiseerde persoon zal merken dat de grenzen niet remmend maar behulpzaam zijn… Waar tradities gezond zijn, lijken de werken van verschillende kunstenaars meer op elkaar dan dat ze van elkaar verschillen; ze zijn meer uniform dan persoonlijk.”
Nut van het voorwerpEdit
Het bekende type van het voorwerp moet utilitair zijn, of oorspronkelijk zijn geweest; het is gemaakt om een of andere functie te vervullen in het dagelijks leven van het huishouden of de gemeenschap. Dit is de reden waarom het ontwerp nog steeds wordt gemaakt. Aangezien de vorm zelf een functie en een doel had, werd hij in de loop der tijd op verschillende plaatsen door verschillende personen gekopieerd. Een baanbrekend boek over de geschiedenis van de kunst stelt dat “elk door de mens gemaakt ding ontstaat uit een probleem als een doelgerichte oplossing”. Geschreven door George Kubler en gepubliceerd in 1962, “The Shape of Time: Remarks on the History of Things”, geschreven door George Kubler en gepubliceerd in 1962, beschrijft een benadering van historische verandering die de geschiedenis van objecten en beelden in een groter continuüm van tijd plaatst. Het stelt dat als het doel van de vorm louter decoratief was, deze niet zou worden gedupliceerd; in plaats daarvan zou de schepper iets nieuws hebben ontworpen. Maar omdat de vorm zelf een bekend type was met functie en doel, bleef hij in de loop der tijd door verschillende individuen gekopieerd worden.
Esthetiek van het genreEdit
Het object wordt erkend als uitzonderlijk door de vorm en de decoratieve motieven. Omdat hij deel uitmaakt van de gemeenschap, is de ambachtsman zich terdege bewust van de esthetiek van de gemeenschap en hoe leden van de plaatselijke cultuur op zijn werk zullen reageren. Hij streeft ernaar een voorwerp te creëren dat aan hun verwachtingen voldoet, en werkt binnen (meestal) onuitgesproken culturele vooroordelen om deze te bevestigen en te versterken. Terwijl de gedeelde vorm wijst op een gedeelde cultuur, stelt innovatie de individuele ambachtsman in staat zijn eigen visie te belichamen; het is een maatstaf voor hoe goed hij in staat is geweest de afzonderlijke elementen te ontrafelen en ze te manipuleren om een nieuwe permutatie binnen de traditie te vormen. “Wil kunst vooruitgaan, dan moet haar eenheid worden ontmanteld, zodat bepaalde aspecten ervan kunnen worden vrijgemaakt voor exploratie, terwijl andere aan de aandacht ontsnappen.” De creatieve spanning tussen het traditionele object en de ambachtsman wordt zichtbaar in deze uitzonderlijke objecten. Dit stelt ons op onze beurt in staat nieuwe vragen te stellen over creativiteit, innovatie en esthetiek.