Website toegangscode

Een keizerspinguïn wordt gevild aan boord van de Endurance.

Stel je voor dat je op Antarctica bent. Het is koud. Jij hebt het koud. Je gewrichten doen pijn, oude wonden gaan weer open en sijpelen etter, en je tanden komen los en dreigen er een of twee tegelijk uit te vallen. Waar heb je zin in? Wat dacht u van “een stuk rundvlees, een stinkende kabeljauw en een eend op de rug die samen in een pan worden geroosterd, met bloed en levertraan als saus?”

Als dit heerlijk klinkt, dan heeft u een goede maag. Dat is hoe de beroemde poolreiziger Frederick Cook de smaak van pinguïnvlees beschreef, en dat is hoe je jezelf geneest van scheurbuik in Antarctica wanneer verse groenten nergens te vinden zijn. Vers vlees – licht gekookt of rauw – bevat vitamine C, waarvan een tekort scheurbuik veroorzaakt en de verrukkelijke symptomen zoals hierboven beschreven.

Helaas voor de Antarctische ontdekkingsreizigers van rond de eeuwwisseling waren de meeste expeditieleiders niet zo verlicht als Cook en menigeen bezweek aan scheurbuik. Helaas voor de pinguïns op Antarctica, waren ze ook een gemakkelijke prooi voor de mannen die ze wel aten. “Lange rijen nieuwsgierige pinguïns marcheerden over het ijs het kamp binnen, wat bijna altijd de dood betekende als hondenvoer, mensenvoer, of brandstof voor de ketel. Een stoofpot van pinguïn hart en lever werd een favoriet van de bemanning,” beschrijft Jason C. Anthony in een artikel over de Antarctische keuken in de Heroic Age in Endeavour.

De meer aarzelende pinguïns hebben wat muzikale overredingskracht nodig, zoals beschreven door Cook. (h/t Food and Think)

Tijdens het eten wordt een cornet gebruikt om de mannen bij elkaar te roepen, en het lijkt erop dat de pinguïns ook van de muziek houden; want als ze het horen gaan ze direct naar het schip, en blijven zo lang de muziek duurt, maar vertrekken als het ophoudt. Op deze manier hoeven we alleen maar te wachten en onze bezoeker te grijpen om pinguïnsteaks te bemachtigen, die juist op dit moment de prijs van het menu zijn.

inguïnvlees bood zeker een smakelijker (en met vitamine C gevuld) alternatief voor “touwgaren”, zoals de mannen het vezelige ingeblikte vlees dat ze meebrachten zo liefdevol noemden. Eieren waren ook een welkome bron van voeding, hoewel de Franse ontdekkingsreiziger Jean-Baptiste Charcot spijt zou hebben gehad van het feit dat zijn mannen meer dan 8000 eieren uit een pinguïnkolonie hadden verzameld. Volgens Anthony, “probeerde Charcot de overlevende ouders te troosten met grammofoonconcerten.” Hopelijk werden de ouders niet door de muziek gelokt om ook tot biefstuk te worden verwerkt.

Iedereen die zich heeft laten verleiden door Cooks beschrijving van de pinguïn als een geurige mix van rundvlees, kabeljauw en eend, zal misschien teleurgesteld zijn te weten dat het eten van zo’n beest, of van welk beest op Antarctica dan ook, nu ten strengste verboden is door het Antarctisch Verdragssysteem. Maar moderne onderzoekers op het ijzige continent kunnen zich verheugen op kassen en verse groenten, zodat ze tenminste een manier hebben om scheurbuik af te weren.

Afbeelding: Jason C. Anthony, Endeavour