Agnathan

Cechy ogólne

Ciało ryb z rodziny płastugowatych jest miękkoskórne, pozbawione łusek i prawie cylindryczne, z pojedynczym nozdrzem na przednim końcu, nad otworem gębowym i niską płetwą ogonową wokół ogona. U niektórych gatunków skrzela otwierają się na powierzchnię przez oddzielne pory, jednak u innych skrzela otwierają się do wspólnego przewodu, który z kolei otwiera się na powierzchnię przez pojedynczy por. Oczy są szczątkowe i pokryte skórą. Wszystkie z około 70 znanych gatunków są ograniczone do zimnych, morskich wód przydennych na głębokościach od 10 metrów (około 33 stóp) w wysokich szerokościach geograficznych do 1300 metrów (około 4300 stóp) w oceanach równikowych. Dorosłe osobniki mają od 40 do 80 cm (około 15 do 30 cali) długości. Wszystkie gatunki są powierzchownie podobne, z wyjątkiem liczby i położenia otworów skrzelowych.

Lampreys, które liczą około 43 gatunków, występują w chłodnych, słodkich i przybrzeżnych wodach wszystkich kontynentów z wyjątkiem Afryki. Wszystkie gatunki są do siebie dość podobne. Ciało jest gładkie, bez łuski, w kształcie węgorza, z dobrze rozwiniętymi płetwami grzbietową i ogonową; usta są otoczone przez suktorial ustnej dysku noszącego zrogowaciałe zęby. Oczy są dobrze rozwinięte, a pojedyncze nozdrze znajduje się na szczycie głowy. Lamparty posiadają siedem par skrzeli zewnętrznych. Dorosłe osobniki osiągają od 15 do 100 cm (6 do 39 cali) długości.

Ale chociaż gonada ryby z rodziny strzępielowatych zwykle zawiera zarówno jajnik, jak i jądro, nie ma dowodów na hermafrodytyzm (narządy rozrodcze obu płci funkcjonujące u tego samego osobnika) lub samozapłodnienie. Samica produkuje niewielką liczbę twardych, pokrytych żółtkiem jaj o długości około 2 cm, z których wylęgają się miniaturowe osobniki dorosłe.

Hagfishes lokalizują swoje pożywienie za pomocą zapachu. Chociaż niektóre są znane do jedzenia ryb unieruchomionych w sieci, najlepiej zbadane gatunki, Myxine glutinosa, normalnie karmi miękkie ciała bezkręgowców i większych martwych zwierząt. Myxine zagrzebuje się w miękkich osadach morskich i odpoczywa z wystającym tylko czubkiem głowy. Podczas oddychania woda dostaje się przez nozdrze i przechodzi przewodem nosowo-gardłowym do gardła i skrzeli. Pod wpływem zapachu martwej ryby Myxine opuszcza swoją norę i płynie pod prąd. Po zetknięciu się z rybą, Myxine zwija się wokół niej i wgryza się w nią wysuwając i chowając przypominające grzebień, zrogowaciałe płytki zębowe na dnie jamy gębowej. Wzdłuż każdej strony ciała Myxine znajduje się rząd wydatnych gruczołów, które wytwarzają galaretowaty śluz, gdy jest on niepokojony.

Lampreys łączą się w pary w zagłębieniu przypominającym gniazdo, wykopanym przez samca w żwirowym dnie strumienia; liczne jaja, o średnicy około 1 mm (0,04 cala), składają się w żwirze wokół gniazda. Z jaja wykluwa się larwa ammocoete – ślepe, robakopodobne zwierzę, które zagrzebuje się w mule. Pysk larwy jest obwiedziony kapturkowatą górną wargą, która wystaje ponad powierzchnię mułu. Ciągły strumień wody dostaje się do środka przez otwór gębowy i wydostaje się na zewnątrz przez siedem par skrzeli. Mikroskopijne rośliny, pokarm ammocoete, są odfiltrowywane z tego prądu oddechowego przez pasma śluzu wytwarzane przez endostyl, który jest gruczołem w podłodze gardła.

Po około trzech latach, kiedy ammocoete urosła do około 10 cm (około 4 cali), przechodzi radykalną metamorfozę. Oczy kończą swój rozwój; górna warga przekształca się w tarczę ustną; endostyl zmienia się w gruczoł tarczowy; a płetwy wzdłuż grzbietu zwiększają swoją wysokość. Po zakończeniu metamorfozy typowy minóg, taki jak Petromyzon marinus, migruje do morza, gdzie żeruje przyczepiając się przyssawką do ryb ościstych. Wbija się w mięso za pomocą zębatej, kleszczowatej struktury na dnie jamy gębowej. Ślina zawierająca antykoagulant ułatwia połykanie krwi i tkanki mięśniowej. Po osiągnięciu pełnych rozmiarów dorosłego osobnika, minóg przestaje się odżywiać, migruje w górę rzeki do tarliska, kopuluje i umiera.

Członkowie kilku gatunków minogów nie migrują do morza, ale odżywiają się w wodach słodkich. Petromyzon marinus dorsatus miał kiedyś poważny wpływ na komercyjne połowy w Wielkich Jeziorach, dopóki nie podjęto działań w celu jego kontroli. Minogi strumieniowe nie żerują po metamorfozie, lecz dojrzewają płciowo, rozmnażają się i umierają.