Konstelacja nazwana po greckiej księżniczce

Tysiące lat temu starożytni Grecy nadawali nazwy wszystkiemu. Uważni obserwatorzy natury i nieba, wiele z nazw, których używali do wyjaśnienia otaczającego ich świata, pozostało do dziś. W rzeczywistości starożytni Grecy położyli podwaliny pod nowoczesną kulturę zachodnią na wiele sposobów, które są nadal wyczuwalne w sztuce, nauce, filozofii i literaturze, wśród wielu innych dziedzin wiedzy.

To, z czego nie zawsze zdajemy sobie sprawę, to jak głęboko grecka mitologia jest zakorzeniona w naszej zbiorowej świadomości. Na przykład igrzyska olimpijskie, które wszyscy znamy, są oczywistą ilustracją pozostałości starożytnej kultury greckiej we współczesnym życiu. Ich nazwa wywodzi się bezpośrednio od Olimpii, małego miasteczka na półwyspie Peloponeskim w Grecji. Większość ludzi nie wie jednak, że w dawnych czasach było to sanktuarium religijne poświęcone Zeusowi, władcy greckiego panteonu bogów.

A co z astronomią? Czy w naszym sposobie postrzegania gwiazd nad nami i nocnego nieba są jeszcze ślady starożytnej kultury greckiej? W dzisiejszym felietonie przedstawiamy historię gwiazdozbioru nazwanego na cześć greckiej księżniczki: Andromedy.

Grecka księżniczka zamieniona w gwiazdozbiór

Andromeda była córką Kasjopei, królowej Etiopii. Jak głosi mit, greccy bogowie postanowili ukarać Andromedę za pychę jej matki. Kasjopeja twierdziła, że jej córka jest piękniejsza od Nereid, mitycznych nimf morskich obdarzonych niezwykłą urodą. Aby ukarać Kasjopeję za jej zuchwałość, Posejdon, greckie bóstwo morza, przykuł Andromedę do skały i zostawił ją na pożarcie przez morskiego potwora Cetusa.

Na szczęście dla niej, Andromeda została uratowana przez bohatera Perseusza, który użył głowy Meduzy (zupełnie inny grecki mit w swoim własnym prawie), aby zamienić potwora w kamień. Perseusz i Andromeda natychmiast się zakochali i pobrali, razem urodzili dziewięcioro dzieci i założyli legendarne miasto Mykeny oraz dynastię Persydów.

Po śmierci Andromedy bogini Atena uhonorowała ją, umieszczając ją na niebie i nazywając konstelację imieniem greckiej księżniczki. Od tamtego czasu gnieździ się wśród gwiazd, otoczona Perseuszem, Kasjopeją, Cetusem i Cefeuszem, z których wszystkie również zostały przekształcone w gwiazdozbiory. Te konstelacje zainspirowane starożytnymi greckimi mitami są doskonale rozróżnialne na współczesnych mapach gwiezdnych.

Konstelacja Andromedy

Pierwszy zapis o Andromedzie wymienionej jako gwiazdozbiór pochodzi z II wieku. Wtedy to, grecko-rzymski astronom Ptolemeusz skatalogował ją pośród 48 gwiazdozbiorów. Dzięki nowoczesnym technologiom i technikom obserwacji astronomicznych, dziś możemy naliczyć 88 gwiazdozbiorów. Gwiazdozbiór nazwany na cześć greckiej księżniczki do dziś pozostaje jednym z nich.

Położona na północ od równika niebieskiego Andromeda jest najbardziej widoczna podczas jesiennych wieczorów na półkuli północnej, wraz ze swoimi mitycznymi rówieśnikami Perseuszem, Kasjopeją, Cetusem, Cefeuszem i Pegazem. W rzeczywistości jej północna deklinacja sprawia, że gwiazdozbiór Andromedy jest widoczny tylko na północ od 40° szerokości geograficznej południowej. Oznacza to, że na północ od równika Andromedę można obserwować od sierpnia do lutego, natomiast na półkuli południowej od października do grudnia.

Inne zabawne fakty o Andromedzie: gwiazdozbiór nazwany po greckiej księżniczce jest jednym z największych widocznych gwiazdozbiorów z Ziemi, o powierzchni 722 stopni kwadratowych, i jest miejscem Andromedydów, słabego deszczu meteorów, który występuje w listopadzie.

„The Chained Woman” w innych kulturach

Andromeda, znana również jako „the Chained Lady” lub „the Chained Woman” w języku angielskim, jest również obecna w innych kulturach. W chińskiej astronomii gwiazdy, które tworzą Andromedę, były członkami czterech różnych konstelacji o znaczeniu mitologicznym. Nie tylko to, ale konstelacja związana z Andromedą istnieje również w mitologii hinduskiej.

Następnym razem, gdy spojrzysz w górę na gwiazdy w nocy, spróbuj rozróżnić różne konstelacje. Są tam od zawsze, a jednak tak mało o nich wiemy. Bądź na bieżąco z kolejnymi opowieściami o gwiazdach i konstelacjach oraz wielu tajemnicach, które skrywają!