Sąd dla nieletnich

Sąd dla nieletnich, zwany także sądem dziecięcym, specjalny sąd zajmujący się problemami dzieci przestępczych, zaniedbanych lub maltretowanych. Sąd dla nieletnich pełni rolę zastępczego rodzica, a tam, gdzie nie ma sądu dla nieletnich, inne sądy muszą przejąć tę funkcję.

Dwa rodzaje spraw są rozpatrywane przez sąd dla nieletnich: sprawy cywilne, zwykle dotyczące opieki nad dzieckiem porzuconym lub takim, którego rodzice nie mogą go utrzymać, oraz sprawy karne wynikające z antyspołecznego zachowania dziecka.

Większość ustaw przewiduje, że wszystkie osoby poniżej określonego wieku (w wielu miejscach 18 lat) muszą być najpierw rozpatrzone przez sąd dla nieletnich, który następnie może, według własnego uznania, przekazać sprawę do sądu powszechnego.

Przyczyną systemu sądów dla nieletnich jest to, że dzieci powinny być traktowane ze szczególną troską. Jego twórcy uznali, że karanie dziecka za przewinienia jest daremne i niesprawiedliwe, preferując w zamian resocjalizację. Aby to osiągnąć, sąd działa w sposób nieformalny i ojcowski.

Pierwszy sąd dla nieletnich został założony w 1899 roku w Chicago, a ruch ten szybko rozprzestrzenił się na cały świat. Sądy dla nieletnich istnieją obecnie w Europie, Ameryce Łacińskiej, Izraelu, Iraku, Japonii i innych krajach, choć różnią się strukturą i procedurami.

Przez wiele lat nie było zgody, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, co do tego, czy nieformalność sądów dla nieletnich pomaga czy szkodzi dzieciom. Niektórzy twierdzą, że przy zatłoczonych kalendarzach sądowych i niekompetentnych sędziach, cel sądu jest udaremniany, a dziecko pozbawiane jest praw oskarżonych w sprawach karnych bez odpowiedniego złagodzenia surowości traktowania. W odpowiedzi na to, sądy w Stanach Zjednoczonych rozszerzyły na nieletnich takie prawa jak prawo do krzyżowego przesłuchania świadków, prawo do uczciwego zawiadomienia o rozprawach, przywilej przeciwko samooskarżeniu, oraz prawo do obrony prawnej.