Otosclerose
Otosclerose is de abnormale groei van bot in het middenoor. Dit bot verhindert dat de structuren in het oor goed werken en veroorzaakt gehoorverlies. Bij sommige mensen met otosclerose kan het gehoorverlies ernstig worden.
Hoe horen we? Horen is een reeks gebeurtenissen waarbij het oor geluidsgolven omzet in elektrische signalen en zenuwimpulsen naar de hersenen stuurt waar ze worden geïnterpreteerd als geluid. Het oor bestaat uit drie hoofdonderdelen: het buitenoor, middenoor en binnenoor. Geluidsgolven komen binnen via het buitenoor en bereiken het middenoor, waar ze het trommelvlies in trilling brengen. De trillingen worden doorgegeven via drie kleine botjes in het middenoor, de zogenaamde gehoorbeentjes. Deze drie botjes heten malleus, incus en stapes (en worden ook wel hamer, aambeeld en stijgbeugel genoemd). Het trommelvlies en de gehoorbeentjes dragen de trillingen over naar het binnenoor. De stijgbeugel brengt de trillingen over door het ovale venster en in de vloeistof die het binnenoor vult.
De trillingen bewegen zich door de vloeistof in het slakvormige gehoorgedeelte van het binnenoor (cochlea) dat de haarcellen bevat. De vloeistof in het slakkenhuis beweegt de top van de haarcellen, waardoor de veranderingen in gang worden gezet die leiden tot de productie van zenuwimpulsen. Deze zenuwimpulsen worden naar de hersenen geleid, waar ze als geluid worden geïnterpreteerd. Verschillende geluiden stimuleren verschillende delen van het binnenoor, waardoor de hersenen onderscheid kunnen maken tussen verschillende geluiden, bijvoorbeeld verschillende klinker- en medeklinkerklanken.
Hoe veroorzaakt otosclerose gehoorverlies?
Otosclerose kan verschillende soorten gehoorverlies veroorzaken, afhankelijk van welke structuur in het oor is aangetast. Otosclerose tast meestal het laatste botje in de keten aan, de stapes, die rust in de ingang van het binnenoor (het ovale venster). Het abnormale bot fixeert de stapes in het ovale venster en interfereert met geluidsgolven die naar het binnenoor gaan.
Otosclerose veroorzaakt meestal een conductief gehoorverlies, een gehoorverlies veroorzaakt door een probleem in het buiten- of middenoor. Minder vaak kan otosclerose naast een geleidingsverlies ook een perceptief gehoorverlies (beschadigde zintuigcellen en/of zenuwvezels van het binnenoor) veroorzaken.
Wat veroorzaakt otosclerose?
De oorzaak van otosclerose wordt niet volledig begrepen, hoewel onderzoek heeft aangetoond dat otosclerose de neiging heeft in families voor te komen en erfelijk kan zijn, of van ouder op kind wordt doorgegeven. Mensen met een familiegeschiedenis van otosclerose hebben meer kans om de aandoening te ontwikkelen. Gemiddeld heeft iemand met één ouder met otosclerose een kans van 25 procent om de aandoening te ontwikkelen. Als beide ouders otosclerose hebben, loopt het risico op tot 50 procent. Uit onderzoek blijkt dat blanke vrouwen van middelbare leeftijd het meeste risico lopen.
Sommig onderzoek suggereert een verband tussen otosclerose en de hormonale veranderingen die gepaard gaan met zwangerschap. Hoewel de precieze oorzaak onbekend blijft, zijn er aanwijzingen dat er een verband bestaat tussen virale infecties (zoals mazelen) en otosclerose.
Wat zijn de symptomen van otosclerose?
Hoorverlies is het meest voorkomende symptoom van otosclerose. Het verlies kan heel geleidelijk optreden. Veel mensen met otosclerose merken voor het eerst dat ze lage tonen niet meer kunnen horen of dat ze gefluister niet meer kunnen horen.
Naast gehoorverlies kunnen sommige mensen met otosclerose last hebben van duizeligheid, evenwichtsproblemen of oorsuizen (tinnitus). Tinnitus is een gevoel van rinkelen, brullen, zoemen of sissen in de oren of het hoofd dat gepaard gaat met vele vormen van gehoorverlies.
Hoe wordt de diagnose otosclerose gesteld?
Een onderzoek door een otolaryngoloog of otoloog is nodig om andere ziekten of gezondheidsproblemen uit te sluiten die dezelfde symptomen kunnen veroorzaken. Een audioloog is een audicien die is opgeleid om slechthorendheid en aanverwante stoornissen te identificeren, meten en revalideren. Een audioloog gebruikt een verscheidenheid aan tests en procedures om de gehoor- en evenwichtsfunctie te beoordelen. De audioloog kan een audiogram (een grafiek die iemands gehoorgevoeligheid laat zien) en een tympanogram (een grafiek die laat zien hoe goed het middenoor functioneert om geluid te geleiden) maken. Bespreek deze resultaten met uw audioloog/otoloog.
Hoe wordt otosclerose behandeld?
In veel gevallen is een operatie een optie voor de behandeling van otosclerose. Bij een operatie die stapedectomie wordt genoemd, omzeilt een chirurg (otolaryngoloog of otoloog) het zieke bot met een prothese waarmee geluidsgolven naar het binnenoor kunnen worden doorgegeven. Het is belangrijk dat u de risico’s en mogelijke complicaties van deze ingreep met de chirurg bespreekt, evenals de voordelen. In zeldzame gevallen kan een operatie het gehoorverlies verergeren.
Als het gehoorverlies mild is, is een operatie misschien geen optie. Het komt ook voor dat het gehoorverlies na de operatie aanhoudt. Een goed aangepast hoortoestel kan sommige mensen met otosclerose helpen in situaties met aanhoudend gehoorverlies. Een hoortoestel is ontworpen om een gehoorverlies te compenseren door het geluid te versterken. Een audioloog kan de verschillende soorten beschikbare hoortoestellen bespreken en een aanbeveling doen op basis van de specifieke behoeften van een persoon.
Wat voor onderzoek wordt er gedaan naar otosclerose?
Wetenschappers voeren onderzoek uit om otosclerose beter te begrijpen. Genetische studies worden voortgezet om het gen of de genen te identificeren die tot deze aandoening kunnen leiden. Andere onderzoekers bestuderen de doeltreffendheid van lasers die momenteel bij chirurgische ingrepen worden gebruikt, van versterkingsapparaten en van verschillende nietjesprothesen. Verbeterde diagnostische technieken worden eveneens onderzocht en ontwikkeld.