Zapalenie stawu skokowego: Ocena, leczenie i oczekiwania pooperacyjne

Przedstawienie obrazu klinicznego choroby zwyrodnieniowej stawu podstawowego, strategii postępowania zachowawczego, wskazań do leczenia operacyjnego oraz oczekiwań pacjentów po zabiegu.

Staw podstawowy (nadgarstkowo-śródręczny) jest drugim co do częstości występowania miejscem występowania choroby zwyrodnieniowej stawów nadgarstka i ręki, a także najczęstszym schorzeniem stawów kończyny górnej leczonym operacyjnie. Choroba zwyrodnieniowa stawu podstawnego jest zwykle obserwowana u pacjentów w wieku 50-70 lat i występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn.

Ocena

Pacjenci często zgłaszają się z bólem, niestabilnością lub osłabieniem związanym z ruchami szczypiącymi lub czynnościami, w których kciuk przenosi ciężar ciała. Najczęstszą wczesną dolegliwością są trudności w otwieraniu słoików lub zakrętek butelek. Bezpośrednie badanie palpacyjne zwykle ujawnia tkliwość stawu; w zależności od stadium choroby, staw może być obrzęknięty i/lub pacjent może mieć zmniejszony zakres ruchu. W późnych stadiach choroby kciuk może sprawiać wrażenie nadwichniętego w stawie śródręczno-paliczkowym.

Test zgrzytania, w którym lekarz delikatnie chwyta kciuk pacjenta i zgrzyta nim jak młynkiem, wywołuje ból u pacjentów z zapaleniem stawu podstawowego. Brak bólu przy opornym wyciąganiu kciuka (test autostopowicza) pomaga wykluczyć zapalenie tenosynowate DeQuervaina (pierwszy przedział grzbietowy), inną częstą przyczynę bólu kciuka po stronie promieniowej. Pomiar siły chwytu i siły uścisku może również pomóc w określeniu stopnia zaawansowania choroby. RTG powinno być zlecone w celu postawienia ostatecznej diagnozy i określenia stopnia zaawansowania choroby.

Niechirurgiczne i chirurgiczne metody leczenia

Bezobjawowi pacjenci z wczesnym stadium zapalenia stawów zwykle odpowiadają na modyfikację zachowania (np. ograniczenie ruchu kciuka), leczenie niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi lub szynowanie. Chociaż dostępne w handlu szyny na kciuk mogą być wystarczające, szyna na kciuk wykonana ręcznie przez certyfikowanego terapeutę ręki może być wygodniejsza dla pacjenta i zwiększyć prawdopodobieństwo zastosowania się do zaleceń. Jeśli te metody nie pozwalają na kontrolowanie objawów, można również zastosować zastrzyki kortykosteroidowe w celu zmniejszenia stanu zapalnego i złagodzenia bólu.

Pacjenci, którzy nie reagują na leczenie nieoperacyjne i którzy doświadczają znacznego codziennego bólu i/lub przewlekłych zaburzeń czynności życia codziennego, mogą być kandydatami do zabiegu operacyjnego.

Najczęstszym leczeniem operacyjnym jest trapeziektomia, często z autologiczną interpozycją ścięgna i rekonstrukcją więzadła. W tym ambulatoryjnym zabiegu, chirurg wycina trapez i przenosi ścięgno z przedramienia do przestrzeni trapezowej. Ścięgno użyte do rekonstrukcji lub podwieszenia więzadła zmniejsza prawdopodobieństwo zapadnięcia się stawu i kontaktu kości z kością.

Artrodeza stawu trapezowo-śródręcznego jest zwykle zarezerwowana dla ręki niedominującej u młodszych pacjentów, dla których redukcja bólu oraz długotrwała stabilność i siła stawu są ważniejsze niż ruchomość.

Oczekiwania pooperacyjne

W czasie zabiegu pacjent zostanie umieszczony w szynie na krótką rękę. Szyna zostanie zdjęta podczas pierwszej wizyty pooperacyjnej i zastąpiona gipsem kciuka na krótkim ramieniu. Trzy do czterech tygodni po zabiegu gips jest zdejmowany i rozpoczyna się aktywna terapia zakresu ruchu. Wzmacnianie rozpoczyna się około 6 do 8 tygodni po operacji. Większość pacjentów powraca do wykonywania większości czynności do 3 miesięcy po operacji. Pełny powrót do normalnej aktywności może trwać do 6 miesięcy.

Większość badań wskazuje na wysoki wskaźnik zadowolenia pacjentów oraz dobre, krótko- i długoterminowe złagodzenie bólu po artroplastyce stawu podstawowego (1,2). Rzadkie powikłania mogą obejmować niewielkie, ale trwałe zmniejszenie siły lub zakresu ruchu kciuka oraz silny ból nerwów.

Konsultacje i więcej informacji

Aby uzyskać więcej informacji na temat operacji artroplastyki stawu podstawowego lub skontaktować się z nami, odwiedź naszą stronę internetową UW Health poświęconą mikrochirurgii ręki.

1. Cook GS, Lalonde DH. Artykuł MOC-PSSM CME: Management of thumb carpometacarpal joint arthritis. Plast Reconstr Surg. 2008 Jan;121(1 Suppl):1-9. Review. PubMed PMID: 18182958.
2. Gangopadhyay S, McKenna H, Burke FD, Davis TR. Five- to 18-Year Follow-Up for Treatment of Trapeziometacarpal Osteoarthritis: A Prospective Comparison of Excision, Tendon Interposition, and Ligament Reconstruction and Tendon Interposition. J Hand Surg Am. 2012 Feb 3. .