Diagnostische Criteria voor Patiënten met Prikkelbare Darm Syndroom
aan de redactie: Drs. Hadley en Gaarder geven een nuttige bespreking van het prikkelbare darm syndroom (IBS) in hun artikel1 in het nummer van 15 december 2005 van American Family Physician. Ik zou graag twee punten met betrekking tot de diagnose van IBS nader willen toelichten. Ten eerste, hoewel de Rome II diagnostische criteria in het artikel1 vaak gebruikt worden in discussies over IBS, zijn ze ongevoelig gebleken voor de diagnose van IBS in de klinische praktijk2 en onbetrouwbaar voor het vastleggen van ziekteschommelingen in de tijd.3 De Manning en Rome I criteria voor de diagnose van IBS (zie bijgaande tabel) zijn meer bestudeerd en gevalideerd.4,5 De aanwezigheid van drie van de zes Manning criteria is 63 tot 90 procent sensitief en 70 tot 93 procent specifiek voor de diagnose van IBS als er geen “red flag” symptomen (gewichtsverlies, hematochezia, anemie, koorts, of begin van de symptomen na 50 jaar) aanwezig zijn.4
Zie/print tabel
Diagnostische criteria voor IBS
Manning criteria
IBS wordt gediagnosticeerd als drie van de volgende symptomen aanwezig zijn:
Buikpijn
Pijn verlicht bij ontlasting
Verhoogde frequentie ontlasting met pijn
Losere ontlasting met pijn
Mucus in ontlasting
Gevoel van onvolledige evacuatie
Rome I-criteria
IBS wordt gediagnosticeerd als het volgende aanwezig is:
Minimaal drie maanden aanhoudende of terugkerende buikpijn die verlicht wordt bij defecatie en/of gepaard gaat met een verandering in de consistentie van de ontlasting
Minimaal twee van de volgende verschijnselen op ten minste 25 procent van de dagen:
Wijzigde frequentie van ontlasting
Wijzigde vorm of doorgang van de ontlasting
Passage van slijm
Bloeden of een gevoel van een opgezette buik
IBS = prikkelbare darm syndroom.
Informatie uit referentie 4.
Diagnostische criteria voor IBS
Manning-criteria
IBS wordt gediagnosticeerd als drie van de volgende verschijnselen aanwezig zijn:
Buikpijn
Pijn verlicht bij ontlasting
Verhoogde frequentie ontlasting met pijn
Losere ontlasting met pijn
Mucus in ontlasting
Gevoel van onvolledige evacuatie
Rome I-criteria
IBS wordt gediagnosticeerd als het volgende aanwezig is:
Minimaal drie maanden aanhoudende of terugkerende buikpijn die verlicht wordt bij defecatie en/of gepaard gaat met een verandering in de consistentie van de ontlasting
Minimaal twee van de volgende verschijnselen op ten minste 25 procent van de dagen:
Wijzigde frequentie van ontlasting
Wijzigde vorm of doorgang van de ontlasting
Passage van slijm
Bloeden of een gevoel van een opgezette buik
IBS = prikkelbare darm syndroom.
Informatie uit referentie 4.
Ten tweede moet worden benadrukt dat IBS geen “diagnose van uitsluiting” is die pas kan worden toegepast nadat andere tests zijn uitgeput. In plaats daarvan kan IBS positief worden gediagnosticeerd en kunnen verdere tests worden vermeden bij patiënten die voldoen aan de diagnostische criteria (zoals Manning of Rome I) en geen rode f-vertragingsverschijnselen hebben. Deze benadering wordt ondersteund door een meta-analyse6 van zes studies waaruit bleek dat endoscopie, ultrasonografie en bariumonderzoek slechts organische ziekte aantoonden bij ongeveer 1 procent van de patiënten die anders voldeden aan de diagnostische criteria voor IBS, en dat bloedbeeld en chemie niet nuttig waren om de diagnose verder te verduidelijken. Een juist gebruik van de diagnostische criteria voor IBS kan een snellere diagnose mogelijk maken, onnodige tests vermijden die waarschijnlijk geen organische pathologie aan het licht zullen brengen, en een snellere start van een therapeutische relatie en instelling van behandeling vergemakkelijken.