Revalidatie

Wat is revalidatie?

Revalidatie wordt gedefinieerd als “een reeks interventies die erop gericht zijn het functioneren te optimaliseren en handicaps te verminderen bij personen met gezondheidsaandoeningen in wisselwerking met hun omgeving”.

Eenvoudig gezegd helpt revalidatie een kind, volwassene of oudere om zo onafhankelijk mogelijk te zijn in alledaagse activiteiten en maakt het hem of haar mogelijk deel te nemen aan onderwijs, werk, recreatie en zinvolle levensrollen zoals de zorg voor het gezin. Dit gebeurt door de onderliggende aandoeningen (zoals pijn) aan te pakken en de manier waarop iemand in het dagelijks leven functioneert te verbeteren, door hem of haar te helpen problemen met denken, zien, horen, communiceren, eten of bewegen te overwinnen.

Iedereen kan op een bepaald moment in zijn leven revalidatie nodig hebben, na een verwonding, operatie, ziekte, of omdat zijn functioneren met de jaren is afgenomen.

Een aantal voorbeelden van revalidatie zijn:

• Oefeningen om iemands spraak, taal en communicatie te verbeteren na een hersenletsel.
• Het aanpassen van de woonomgeving van een oudere om de veiligheid en onafhankelijkheid thuis te verbeteren en het risico op vallen te verminderen.
• Oefeningstraining en voorlichting over gezond leven voor iemand met een hartaandoening.
• Het maken, aanmeten en onderwijzen van een persoon om een prothese te gebruiken na een beenamputatie.
• Positie- en spalktechnieken om te helpen bij de genezing van de huid, de zwelling te verminderen en om weer te kunnen bewegen na een brandwondenoperatie.
• Het voorschrijven van medicijnen om spierstijfheid te verminderen voor een kind met cerebrale parese.
• Psychologische ondersteuning voor iemand met een depressie.
• Training in het gebruik van een witte stok, voor iemand met gezichtsverlies.

Revalidatie is sterk persoonsgericht, wat betekent dat de interventies en de aanpak die voor elk individu worden gekozen, afhangen van hun doelen en voorkeuren. Revalidatie kan worden gegeven in veel verschillende settings, van intramurale of poliklinische ziekenhuizen, tot privéklinieken, of in de gemeenschap, zoals bij iemand thuis.

Het revalidatiepersoneel bestaat uit verschillende gezondheidswerkers, waaronder fysiotherapeuten, ergotherapeuten, spraak- en taaltherapeuten, orthotisten en prothesisten, en artsen voor fysische geneeskunde en revalidatie.

De voordelen van revalidatie

Revalidatie kan de gevolgen van een breed scala aan gezondheidsaandoeningen verminderen, waaronder ziekten (acuut of chronisch), aandoeningen of letsel. Het kan ook een aanvulling zijn op andere gezondheidsinterventies, zoals medische en chirurgische ingrepen, en bijdragen tot het bereiken van het best mogelijke resultaat. Zo kan revalidatie bijvoorbeeld complicaties helpen verminderen, beheersen of voorkomen die gepaard gaan met veel gezondheidsaandoeningen, zoals ruggenmergletsel, een beroerte of een breuk.

Revalidatie helpt bij het minimaliseren of vertragen van de invaliderende effecten van chronische aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, kanker en diabetes, door mensen uit te rusten met strategieën voor zelfmanagement en de hulpmiddelen die zij nodig hebben, of door pijn of andere complicaties aan te pakken.

Revalidatie is een investering, met kostenvoordelen voor zowel het individu als de samenleving. Revalidatie kan helpen kostbare ziekenhuisopname te voorkomen, de verblijfsduur in het ziekenhuis te verkorten en heropnames te voorkomen. Revalidatie stelt mensen ook in staat deel te nemen aan onderwijs en betaald werk, thuis onafhankelijk te blijven, en de behoefte aan financiële ondersteuning of ondersteuning door een verzorger te minimaliseren.

Revalidatie is een belangrijk onderdeel van een universele gezondheidszorgdekking en is een belangrijke strategie voor het bereiken van Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling 3 – “Zorgen voor een gezond leven en bevorderen van welzijn voor iedereen op alle leeftijden”.

Misvattingen over revalidatie

Revalidatie is niet alleen bedoeld voor mensen met langdurige of lichamelijke beperkingen. Revalidatie is een basisgezondheidszorg voor iedereen met een acute of chronische aandoening, beperking of verwonding die het functioneren beperkt, en zou als zodanig beschikbaar moeten zijn voor iedereen die dat nodig heeft.

Revalidatie is geen luxe gezondheidszorg die alleen beschikbaar is voor degenen die het zich kunnen veroorloven. Evenmin is het een optionele dienst die alleen wordt geprobeerd als andere interventies om een gezondheidstoestand te voorkomen of te genezen falen.

Om de sociale, economische en gezondheidsvoordelen van revalidatie ten volle te kunnen benutten, moeten tijdige, kwalitatief goede en betaalbare revalidatie-interventies voor iedereen beschikbaar zijn. In veel gevallen betekent dit dat met revalidatie moet worden begonnen zodra een gezondheidstoestand wordt geconstateerd en dat de revalidatie naast andere gezondheidsinterventies moet worden voortgezet.

Onvervulde wereldwijde behoefte aan revalidatie

Wereldwijd leven momenteel ongeveer 2,4 miljard mensen met een gezondheidstoestand die baat heeft bij revalidatie. Door de veranderingen die wereldwijd plaatsvinden in de gezondheid en de kenmerken van de bevolking, zal deze geschatte behoefte aan revalidatie de komende jaren alleen maar toenemen.

Mensen leven langer, het aantal 60-plussers zal naar verwachting in 2050 zijn verdubbeld, en meer mensen leven met chronische ziekten zoals diabetes, beroertes en kanker. Tegelijkertijd blijven letsels (zoals brandwonden) en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen (zoals cerebrale parese) voorkomen. Deze gezondheidsproblemen kunnen van invloed zijn op iemands functioneren en leiden tot een grotere mate van invaliditeit, waarvoor revalidatie nuttig kan zijn.

In veel delen van de wereld wordt aan deze toenemende behoefte aan revalidatie grotendeels niet voldaan. Meer dan de helft van de mensen in sommige lage- en midden-inkomenslanden die revalidatiediensten nodig hebben, krijgt deze niet. De COVID-19 pandemie heeft geleid tot een nieuwe toename van de revalidatiebehoeften en tot een ernstige verstoring van de bestaande revalidatiediensten in 60-70% van de landen over de hele wereld.

De wereldwijde revalidatiebehoeften blijven onbevredigd als gevolg van meerdere factoren, waaronder:

• gebrek aan prioritering, financiering, beleid en plannen voor revalidatie op nationaal niveau.
• gebrek aan beschikbare revalidatiediensten buiten stedelijke gebieden, en lange wachttijden.
• hoge out-of-pocket kosten en niet-bestaande of ontoereikende middelen van financiering.
• gebrek aan opgeleide revalidatieprofessionals, met minder dan 10 geschoolde beoefenaars per 1 miljoen inwoners in veel lage- en middeninkomensomgevingen.
• gebrek aan middelen, met inbegrip van ondersteunende technologie, apparatuur en verbruiksgoederen.
• de behoefte aan meer onderzoek en gegevens over revalidatie.
• effectieve en onderbenutte verwijzingsroutes naar revalidatie.

Revalidatie in noodsituaties

Natuurlijke gevaren zoals aardbevingen of ziekte-uitbraken en door de mens veroorzaakte gevaren zoals conflicten, terrorisme of industriële ongevallen kunnen een overweldigende revalidatiebehoefte doen ontstaan als gevolg van letsel of ziekte. Zij verstoren ook tegelijkertijd de bestaande diensten en hebben de grootste gevolgen voor de meest kwetsbare bevolkingsgroepen en de zwakste gezondheidsstelsels.

Hoewel de belangrijke rol van revalidatie in noodsituaties in klinische en humanitaire richtlijnen wordt erkend, wordt deze zelden beschouwd als onderdeel van de paraatheid van het gezondheidssysteem en de vroegtijdige reactie daarop. Het resultaat is dat reeds bestaande beperkingen in de revalidatiediensten worden vergroot, de gezondheidszorg minder efficiënt wordt verleend en de direct getroffenen het risico lopen op een grotere handicap en invaliditeit.

WHO-respons

Om het volledige potentieel van revalidatie te bereiken, moeten de inspanningen worden gericht op het versterken van het gezondheidsstelsel als geheel en revalidatie onderdeel maken van de gezondheidszorg op alle niveaus van het gezondheidsstelsel, en als onderdeel van universele gezondheidsdekking.

In 2017 lanceerde de WHO het initiatief Revalidatie 2030, dat de noodzaak van versterking van het gezondheidssysteem benadrukt en alle belanghebbenden wereldwijd oproept om samen te werken aan verschillende prioriteitsgebieden, waaronder: het verbeteren van leiderschap en bestuur; het ontwikkelen van een sterk multidisciplinair revalidatiepersoneel; het uitbreiden van de financiering voor revalidatie; en het verbeteren van gegevensverzameling en onderzoek naar revalidatie.

De WHO reageert op de vastgestelde uitdagingen en bevordert de versterking van het gezondheidszorgstelsel voor revalidatie door:

• Technische steun te verlenen en capaciteit op te bouwen op nationaal niveau